Από την γενική κατακραυγή ενός εγχώριου σκανδάλου, στην «κορυφή» του κόσμου το 1982. Η τολμηρή επιλογή του Έντσο Μπέαρζοτ να συμπεριλάβει στην ομάδα τον καταδικασμένο για δωροδοκία Πάολο Ρόσι, αποδείχθηκε κομβική, με την Ιταλία να κατακτά το Μουντιάλ στα ισπανικά γήπεδα.
Πώς συνδέεται ένα ιταλικό σκάνδαλο για παράνομο στοιχηματισμό με ένα Μουντιάλ; Η απάντηση έχει ονοματεπώνυμο και πρόκειται φυσικά για τον Πάολο Ρόσι. Ο Ιταλός επιθετικός είχε εμπλακεί το 1980 στο σκάνδαλο των στημένων αγώνων που συντάραξε το ιταλικό ποδόσφαιρο. Είναι γνωστό με τον όρο «Totonero», λέξη την οποία χρησιμοποιούν στην Ιταλία για το παράνομο στοίχημα. Ενορχηστρωτές αυτού του συστήματος ήταν οι Μάσιμο Κρουτσιάνι και Αλβάρο Τρίνκα.
Ο 24χρονος, τότε, Ρόσι είχε κατηγορηθεί για δωροδοκία και η ποινή του ήταν να μείνει για τρία χρόνια μακριά από το ποδόσφαιρο. Ο λόγος ήταν ένας αγώνας μεταξύ Περούτζια και Αβελίνο που έληξε 2-2, με δύο γκολ του νεαρού φορ. Ο Ιταλός, που αγωνιζόταν για τους «Γρύπες» ως δανεικός από τη Βιτσέντζα, αρνήθηκε κάθε κατηγορία, ενώ μέχρι και την ημέρα που απεβίωσε (9/12/2020) δήλωνε αθώος.
Η αγάπη του για το ποδόσφαιρο τον βοήθησε να υπομείνει αυτό το διάστημα της απουσίας του από τα γήπεδα, το οποίο εν τέλει μειώθηκε σε δύο χρόνια. Μάλιστα, πριν ακόμα λήξει η τιμωρία του, η Γιουβέντους προχώρησε στην απόκτηση του από την Βιτσέντζα. Εκείνο, όμως, που κλόνισε ολόκληρη την ποδοσφαιρική Ιταλία και έφερε έντονες αντιδράσεις από τα ΜΜΕ της εποχής, ήταν η απόφαση του ομοσπονδιακού τεχνικού, Έντσο Μπέαρζοτ, να συμπεριλάβει τον Ρόσι στην αποστολή της ομάδας για το Μουντιάλ στην Ισπανία το 1982. Μία απόφαση που έμελλε να αλλάξει την τύχη της Ιταλίας σε εκείνο το Παγκόσμιο Κύπελλο!
Εξαιτίας της έντονης κριτικής που ασκούσαν τα ΜΜΕ, ο Μπέαρζοτ, προκειμένου να διασφαλίσει την ηρεμία της ομάδας, αποφάσισε να απαγορεύσει στους παίκτες του να κάνουν δηλώσεις. Ο μοναδικός που αποτέλεσε εξαίρεση, μιλώντας στα μέσα ενημέρωσης, ήταν ο Ντίνο Τζοφ, ο τερματοφύλακας της «Σκουάντρα Ατζούρα», που ήταν ούτως ή άλλως… φειδωλός στα λόγια του.
Στην πρώτη φάση των ομίλων του Μουντιάλ (που για πρώτη φορά συμμετείχαν 24 ομάδες αντί για 16) η Ιταλία δεν ήταν καθόλου καλή. Ο Ρόσι έπαιζε σαν να είχε… αλυσίδες στα πόδια του, σαφώς επηρεασμένος από τα ΜΜΕ. Χαρακτηριστικό είναι ότι δεν κατάφερε να πάρει ούτε μία νίκη, περνώντας στο «νήμα» με την κατάκτηση της δεύτερης θέσης. Ύστερα από τις δύο ισοπαλίες με Πολωνία (0-0) και Περού (1-1), έπρεπε απλά να μην ηττηθεί την τελευταία αγωνιστική από το Καμερούν, με το οποίο ισοβαθμούσαν. Πράγμα που τελικά κατάφερε, καθώς παρά τις αξιόλογες προσπάθειες των Καμερουνέζων, το τελικό 1-1 έδινε την πρόκριση στους Ιταλούς.
Στη δεύτερη φάση (4 γκρουπ 3 ομάδων) βρέθηκε στον ισχυρότερο όμιλο της διοργάνωσης, αντιμετωπίζοντας την κάτοχο του θεσμού Αργεντινή, αλλά και την παντοδύναμη Βραζιλία. Τότε ήταν, όμως, που ο Ρόσι και γενικότερα η «Σκουάντρα Ατζούρα» αποφάσισαν να «ξυπνήσουν».
Αρχικά, αντιμετώπισαν την «Aλμπισελέστε» του, πρωτάρη σε Παγκόσμιο Κύπελλο, Ντιέγκο Μαραντόνα, ο οποίος μόλις είχε πάρει τη μεταγραφή του για την Μπαρτσελόνα. Το μαρκάρισμά του ανέλαβε, αποτελεσματικά, ο Κλαούντιο Τζεντίλε, εφαρμόζοντας ιδιαίτερα σκληρή άμυνα επάνω του. Η Ιταλία έφτασε σχετικά εύκολα στη νίκη χωρίς να απειληθεί ιδιαίτερα, με τα γκολ των Ταρντέλι (57’) και Καμπρίνι (67’), ενώ το μόνο που κατάφεραν οι Νοτιαμερικανοί ήταν να μειώσουν σε 2-1 στο 83’ με τον Πασαρέλα.
Σειρά είχε η «Σελεσάο» των Σόκρατες, Ζίκο, Φαλκάο, που ξεπέρασε εύκολα το «εμπόδιο» της Αργεντινής νικώντας με 3-1. Θεωρητικά, όλοι περίμεναν πως θα ήταν ένα παιχνίδι μεταξύ της ιταλικής άμυνας και της βραζιλιάνικης επίθεσης. Στην πράξη, όμως, τα πάντα ανατράπηκαν. Οι Ιταλοί μπήκαν στον αγώνα με διάθεση να επιτεθούν και η ανταμοιβή δεν άργησε να έρθει. Μόλις στο 5’ ο Ρόσι με κεφαλιά έκανε το 1-0, βάζοντας οριστικά τέλος στον «εφιάλτη» του. Ένα γκολ που του έδωσε «φτερά» για τη συνέχεια του παιχνιδιού, αλλά και της διοργάνωσης.
Η Βραζιλία φυσικά δεν πτοήθηκε. Πίεσε και βρήκε το γκολ της ισοφάρισης με τον Σόκρατες (12’), αλλά ο Ρόσι στο 25’ ξαναέδωσε το προβάδισμα στους Ευρωπαίους, για να έρθει ο Φαλκάο στο 68’ και να γράψει το 2-2, φέρνοντας και πάλι το ματς στα ίσα. Στους Βραζιλιάνους αρκούσε και ο βαθμός της ισοπαλίας για να πάρουν την πρόκριση στα ημιτελικά, όμως το επιθετικό τους ένστικτο τους κράτησε μπροστά.
Η τιμωρία τους ήρθε για άλλη μια φορά από το πόδι του ασταμάτητου Πάολο Ρόσι, που έκανε το χατ-τρικ στο 74’ και έδωσε τη νίκη με 3-2 στη χώρα του. Χαραγμένη στη μνήμη των Ιταλών θα μείνει η απόκρουση του Ντίνο Τζοφ πάνω στη γραμμή στην κεφαλιά του Όσκαρ στα τελευταία λεπτά του παιχνιδιού. Κάπως έτσι, η πιο «ρομαντική» ομάδα του ποδοσφαίρου αποκλείστηκε από τη συνέχεια της διοργάνωσης.
Στα ημιτελικά, παίζοντας για δεύτερη φορά απέναντι στην Πολωνία, η Ιταλία δεν αντιμετώπισε κάποιο ιδιαίτερο πρόβλημα. Σε ένα «σκληρό» ματς, πήρε το «εισιτήριο» για τον τελικό, επικρατώντας με 2-0, χάρη σε δύο τέρματα του Ρόσι.
Το μεγάλο τελικό ανάμεσα σε Ιταλία και Δυτική Γερμανία παρακολούθησαν 95.000 θεατές στο «Σαντιάγο Μπερναμπέου». Εκεί, η ομάδα του Μπέαρζοτ «έπνιξε» την επίθεση των Γερμανών με την άμυνά της. Σε ένα γενικά κακό πρώτο ημίχρονο, η μεγάλη ευκαιρία για να «ανοίξει» το σκορ ανήκε στην ιταλική ομάδα, όταν ο Καμπρίνι στο 25’ έστειλε τη μπάλα άουτ από το σημείο του πέναλτι.
Λίγο πριν τη συμπλήρωση μίας ώρας παιχνιδιού (57’), ο «συνήθης ύποπτος», Πάολο Ρόσι, ήταν αυτός που έδωσε τη λύση, γράφοντας το 1-0. Ήταν το έκτο γκολ του στο Μουντιάλ, με το οποίο αναδείχθηκε και πρώτος σκόρερ του τουρνουά. Από εκεί και μετά οι Ιταλοί «απελευθερώθηκαν». Το 2-0 έγινε από τον Ταρντέλι (69’), με τον αλησμόνητο πανηγυρισμό του να μένει στην ιστορία, ενώ το 3-0 πέτυχε ο Αλτομπέλι σε αντεπίθεση (81’). Δύο λεπτά αργότερα (83’), οι Γερμανοί μείωσαν σε 3-1 με τον Μπράιτνερ, που ήταν και το τελικό σκορ της αναμέτρησης.
Το βράδυ της 11ης Ιουλίου 1982, ο 40χρονος Ντίνο Τζοφ σήκωσε ψηλά στον «ουρανό» της Μαδρίτης το τρόπαιο του Παγκοσμίου Κυπέλλου, ως ο αρχηγός της «Σκουάντρα Ατζούρα». Έως και σήμερα αποτελεί τον γηραιότερο ποδοσφαιριστή που έχει κερδίσει το Μουντιάλ.
Αυτή ήταν η τρίτη κατάκτηση για τους Ιταλούς, μετά το 1934 και το 1938. Ένα Μουντιάλ που θα τους μείνει σίγουρα αξέχαστο, με την επιλογή και τη στήριξη που έδειξε ο Μπέαρζοτ στον Ρόσι να δικαιώνονται απόλυτα, εκθέτοντας τα ιταλικά ΜΜΕ. Και ποιος το φανταζόταν πως η τέταρτη νίκη τους στο θεσμό, έμελλε να έρθει έπειτα από ένα παρόμοιο σκάνδαλο (Calciopoli) το 2006!
Τάσος Φαραός