Δυστυχώς από το βράδυ του Σαββάτου (1/10) η λίστα μακραίνει με τα όσο θλιβερά φτάνουν από την Ινδονησία. Το ποδόσφαιρο υπέστη άλλη μία, μεγάλη τραγωδία και το BN Sports κάνει ένα από τα πιο στενόχωρα flashback του.
Πανικός. Μία λέξη τόσο επικίνδυνη από μόνη της, όπου μπορεί να δημιουργήσει τραγικές καταστάσεις. Σκεφτείτε λοιπόν το συναίσθημα αυτό να επικρατήσει σε μια ποδοσφαιρική αναμέτρηση που κόπηκαν 42 χιλιάδες εισιτήρια.
Φεύγεις από το σπίτι σου γεμάτος προσμονή, χαρά για να δεις από κοντά την αγαπημένη σου ομάδα και δεν ξαναγυρνάς. ‘Ένας τόπος ευχαρίστησης, όπως το γήπεδο, εξελίσσεται σε νεκροταφείο, σε θλίψη ανείπωτη. Όπως συνέβη και στην Ινδονησία το βράδυ του Σαββάτου (1/10), όπου απότομα και πρόωρα «κόπηκε το νήμα της ζωής» σε τουλάχιστον 174 ανθρώπους, με τον απολογισμό να μην είναι οριστικός.
Το BN Sports γυρίζει το χρόνο πίσω και παρουσιάζει αντίστοιχες ποδοσφαιρικές τραγωδίες, σε μία από τις πιο στενόχωρες αναδρομές που έχει κάνει.
Η τραγωδία του «Άιμπροξ» (1902)
Η πρώτη επισήμως καταγεγραμμένη δραματική στιγμή στην ιστορία του ποδοσφαίρου. Το ημερολόγιο έδειχνε 5 Απριλίου του 1902 όταν 26 άνθρωποι δεν θα γυρνούσαν ποτέ ξανά σπίτι. Σε μία αναμέτρηση της Σκωτίας εναντίον της Αγγλίας (1-1), στο πλαίσιο του British Home Championship 1901-02, η νεόκτιστη ξύλινη δυτική κερκίδα κατέρρευσε και συμπαρέσυρε 200 με 300 φιλάθλους στο κενό από 45 πόδια ύψος.
Δύο κάγκελα ήταν αρκετά στο Μπέρντεν Πάρκ (1946)
Η ρεβάνς του νικηφόρου 2-0 στην έδρα της Στοόυκ και η παρουσία του θρυλικού Στάνλεϊ Μάθιους στην αναμέτρηση, έκανε τους οπαδούς της Μπόλτον να προσέλθουν μαζικά στο γήπεδο (9/3/1946). Πολλοί περισσότεροι από το επιτρεπτό, κάποιοι εκ των οποίων ακόμα και στα πέριξ του αγωνιστικού χώρου.
Δύο κάγκελα στην εξέδρα υποχώρησαν και ακολούθησε πανδαιμόνιο. Κάποιοι θεατές καταπλακώθηκαν από τα συντρίμμια, ενώ άλλοι ποδοπατήθηκαν ψάχνοντας τρόπο διαφυγής. Η ουσία είναι ότι 33 άνθρωποι άφησαν την τελευταία τους πνοή το μεσημέρι εκείνο.
Η ακύρωση ενός γκολ που έβαψε το Στάδιο Νασιονάλ… κόκκινο (1964)
Στις 24 Μαΐου του 1964 στη Λίμα, το Περού φιλοξενούσε την Αργεντινή, σε ένα ματς-τελικός που θα έδινε το εισιτήριο για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Τόκιο. Στο 88’ και ενώ η «αλμπισελέστε» βρισκόταν μπροστά στο σκορ, οι γηπεδούχοι σκόραραν όμως ο διαιτητής ακύρωσε το γκολ για επιθετικό φάουλ. Ό,τι ακολούθησε, απλά δεν το χωράει ο ανθρώπινος νους.
Οι Περουβιανοί, «βούτηξαν» στο χορτάρι με τον αγωνιστικό χώρο να μετατρέπεται σε πεδίο μάχης. Η αστυνομία επενέβη, έπεσαν δακρυγόνα όμως οι πόρτες του σταδίου ήταν κλειστές, με αποτέλεσμα πολλοί να σκοτωθούν από ασφυξία στην προσπάθειά τους να αποχωρήσουν και λιγότεροι στην «πάλη» με τις αστυνομικές αρχές. Ο τραγικός απολογισμός σταμάτησε στο νούμερο 318.
Το «Superclasico» έφερε «λουτρό αίματος» στο Μονουμεντάλ (1968)
Τέσσερα χρόνια αργότερα και πάλι η Λατινική Αμερική θρήνησε. Αυτή τη φορά σε ντέρμπι ανάμεσα της Ρίβερ Πλέιτ με τη μισητή, Μπόκα Τζούνιορς. Μετά το τέλος του αγώνα, φίλαθλοι που προσπάθησαν να φύγουν πρώτοι από τη θύρα 12, συνάντησαν κλειστές πόρτες και έτσι ποδοπατήθηκαν από τους επόμενους που έρχονταν. Κάτι παρεμφερές δηλαδή με ότι συνέβη 13 χρόνια αργότερα στο Νέο Φάληρο. Σχετική έρευνα έγινε, ένοχος όμως, δε βρέθηκε.
Θανατηφόρες συγκρούσεις στην Καισάρεια (1968)
Ήταν 17 Σεπτεμβρίου του 1968 και ο αγώνας ανάμεσα στην Καϊσερίσπορ και την Σίβασπορ, όταν γενικευμένη συμπλοκή ξέσπασε ανάμεσα σε οπαδούς των δύο ομάδων στο ημίχρονο. Το κοντέρ σταμάτησε στους 44 νεκρούς, με αρκετούς από αυτούς να υποκύπτουν στα κατάγματα και τα τραύματά τους στην προσπάθεια τους να ξεφύγουν. Τεταμένο υπήρξε το κλίμα για αρκετές μέρες τόσο στην Καισάρεια όσο και στη Σεβάστεια.
Το «Άιμπροξ», γήπεδο του τρόμου! (1971)
Η «μητέρα των μαχών» στη Σκωτία που στοίχησε τη ζωή σε 66 ανθρώπους. Στις 2 του Γενάρη του 1971, και η Ρέιντζερς φιλοξενούσε τη μισητή Σέλτικ. Το «Old Firm» οδηγούταν χωρίς τέρματα στο τέλος του, όταν οι φιλοξενούμενοι σοκάρουν και προηγούνται. Χιλιάδες φίλοι των «προτεσταντών» αρχίζουν να αποχωρούν μαζικά, απογοητευμένοι, πιστεύοντας πως όλα είχαν τελειώσει. Όμως στις καθυστερήσεις η Ρέιντζερς βρίσκει το γκολ της ισοφάρισης και αρκετοί εξ’ αυτών επιχειρούν να επιστρέψουν. Τότε επήλθε το μοιραίο.
Τα κάγκελα των σκαλιών στην έξοδο 13 υποχώρησαν, οδηγώντας σε στιγμές χάους. Δεκάδες άνθρωποι καταπλακώθηκαν και αφήνουν εκεί την τελευταία τους πνοή, με κύρια αιτία θανάτου, την ασφυξία.
Η αποφράδα εκείνη μέρα που δεν θα ξεχαστεί ποτέ (8/2/1981)
Αχ και να μην ερχόταν ποτέ εκείνο το 6-0, αν ήταν γνωστό το τι θα ακολουθούσε. 21 αθώες ψυχές χάθηκαν μια για πάντα στα σκαλοπάτια της εξόδου της Θύρας 7, θέλοντας απλά να τρέξουν για να πανηγυρίσουν το θρίαμβο της ομάδας τους, του Ολυμπιακού επί της ΑΕΚ. Το τουρνικέ όμως που βρήκαν ήταν ερμητικά κλειστό, σε μία εγκληματική αμέλεια των υπευθύνων του γηπέδου.
Οι μπροστινοί φώναζαν στους από πίσω να μην τρέξουν. Μάταια όμως. Ο όχλος υπερίσχυσε και μια ανείπωτη τραγωδία, άνευ προηγουμένου στην Ελλάδα, εξελίχθηκε εκείνη την «μαύρη» Κυριακή.
Το γκολ που μακάρι να μην ερχόταν ποτέ στο Λουιζνίκι (1982)
Λίγους μήνες μετά από τα τραγικά γεγονότα στον Πειραιά, σύσσωμος ο ποδοσφαιρικός πλανήτης έγινε στο «ίδιο έργο θεατής», στις 20 Οκτώβρη του 1982, σε ένα ματς της Σπαρτάκ Μόσχας με τη Χάαρλεμ.
Οδεύοντας προς το φινάλε και την ώρα που έφευγαν οι φίλαθλοι των γηπεδούχων, από τη μοναδική ανοιχτή πόρτα, οι Μοσχοβίτες βρήκαν το δρόμο προς τα δίχτυα και αρκετοί θέλησαν να γυρίσουν για να πανηγυρίσουν, πέφτοντας πάνω σε όσους έφευγαν. Σκηνές αλλοφροσύνης ακολούθησαν. «Μακάρι να μην έβαζα ποτέ αυτό το γκολ», είπε ο σκόρερ Σεργκέι Σβέτσοβ. Ο επίσημος αριθμός της αστυνομίας ανέφερε 67 πεσόντες, όμως τα σενάρια «μιλούσαν» ακόμα και για τετραπλάσιο νούμερο.
Η φιέστα που μετετράπη σε εφιάλτης στο Βάλει Παρέιντ (1985)
Μία γιορτή που μεταδόθηκε ζωντανά και εξελίχθηκε στην «κόλαση» του Δάντη. Η Μπράντφορντ Σίτι είχε εξασφαλίσει την πρωτιά και την άνοδο στην Championship και υποδεχόταν την Λίνκολν (11/5/1985), την τελευταία αγωνιστική για τη φιέστα. Στο 40’ της αναμέτρησης όμως όλα άλλαξαν.
Οι πληροφορίες μιλούν για ένα αναμμένο τσιγάρο, το οποίο έπεσε κάτω από τα καθίσματα σε συσσωρευμένα σκουπίδια και μέσα σε ελάχιστα λεπτά, η ξύλινη κερκίδα, «τυλίχτηκε» στις φλόγες. Άνθρωποι καίγονταν ζωντανοί, με τον τελικό αριθμό των νεκρών να φτάνει τους 56.
Ο τελικός της… ντροπής (1985)
Δεκαοκτώ μόλις μέρες πέρασαν για μία ακόμα ποδοσφαιρική τραγωδία. Το ημερολόγιο έδειχνε 29 Μαΐου του 1985, όταν στο στάδιο Χέιζελ των Βρυξελλών τέθηκαν αντιμέτωπες οι δύο ομολογουμένως κορυφαίες ομάδες της εποχής. Ένας τελικός ανάμεσα σε Λίβερπουλ και Γιουβέντους που πέρασε φυσικά σε δεύτερη μοίρα.
Λίγο πριν την έναρξη, οπαδοί των «Reds» κινήθηκαν απειλητικά προς το μέρος των Ιταλών, με τη λειψή αστυνομική δύναμη να μη μπορεί να τους σταματήσει. Εκατοντάδες οπαδοί της «Βέκια Σινιόρα» υποχώρησαν προς τον εξωτερικό τοίχο της κερκίδας «Ζ», ο οποίος δεν άντεξε το βάρος και κατέρρευσε σαν «τραπουλόχαρτο». 39 άνθρωποι δε γύρισαν ποτέ σπίτι, σε έναν τελικό που δεν έπρεπε να ξεκινήσει ποτέ.
Το χαλάζι που… σκότωσε 93 στο Νεπάλ (1988)
«Άνοιξαν οι ουρανοί» και πήραν μαζί τους 93 ανθρώπους στο στάδιο «Ντασαράθ» στο Κατμαντού του Νεπάλ. Μία πολύ ισχυρή καταιγίδα ξέσπασε κατά τη διάρκεια ενός ποδοσφαιρικού αγώνα και έτσι χιλιάδες φίλαθλοι συνέρευσαν στη μοναδική κερκίδα με σκέπαστρο για να καλυφθούν.
Οι αστυνομικές αρχές προσπάθησαν να τους απωθήσουν, εκείνοι υποχώρησαν και θέλησαν να βγουν μαζικά από το γήπεδο, από άλλο σημείο. Παρά ταύτα και όπως δυστυχώς έχει συμβεί σε πολλές προαναφερθέντες περιπτώσεις, βρήκαν κλειδωμένες πόρτες και το κακό έγινε.
Χίλσμπορο: Το μεσημέρι που το αίμα 97 αθώων ψυχών, άλλαζε για πάντα το αγγλικό ποδόσφαιρο!
Λίβερπουλ και Νότιγχαμ Φόρεστ βρέθηκαν στο Σέφιλντ και το στάδιο Χίλσμπορο, στο πλαίσιο των ημιτελικών του FA Cup. Λίγα λεπτά προτού ξεκινήσει η αναμέτρηση, χιλιάδες κόσμου βρίσκονταν ακόμη εκτός γηπέδου και ένα εγκληματικό-ολέθριο λάθος της αστυνομίας, έμελλε να αποβεί μοιραίο.
Στην ήδη ασφυκτικά γεμάτη, Λέπινγκς Λέιν, κερκίδα που βρίσκονταν φίλοι της Λίβερπουλ προστίθενται κι άλλοι, περίπου 2.000 περισσότεροι από τον επιτρεπτό αριθμό, καθ’ υπόδειξη της αστυνομίας. Όσοι μπήκαν έσπρωχναν αναγκαστικά τους ήδη υπάρχοντες με την τραγωδία να ήταν αδύνατο να αποφευχθεί. Σκηνικό χάους και ασφυξίας επικράτησε. Κάποιοι πηδούσαν απελπισμένοι στον αγωνιστικό χώρο. Ο αριθμός των νεκρών σταμάτησε στους 97 αφού κατέληξε το καλοκαίρι του 2021 (!) και ο τελευταίος τραυματίας.
Ένα φιλικό που βάφτηκε με αίμα (1991)
Για φιλικό ξεκίνησε σε… θανατηφόρο εξελίχθηκε. Οι οπαδοί των Ορλάντο Πάιρετς επιτέθηκαν σε εκείνους των Κάιζερ Τσιφς και εκείνοι στην προσπάθειά τους να ξεφύγουν, ποδοπατήθηκαν, Μόνη διαφυγή ήταν οι εξωτερικοί φράχτες του Σταδίου του Οπενχάιμερ. Ο χουλιγκανισμός στη χειρότερη του εκδοχ’η, με 42 ανθρώπους να χάνουν τη ζωή τους.
Η κερκίδα που γέμισε ασφυκτικά στη Γουατεμάλα (1996)
Ήταν βράδυ Τετάρτης (16/10/1996) όταν η Γουατεμάλα, υποδεχόταν την Κόστα Ρίκα για τα προκριματικά του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 1998. ‘Ήταν λογικό ένα τέτοιο ματς να έχει μεγάλη ζήτηση, με τους φίλους των γηπεδούχων να συρρέουν κατά χιλιάδες στο γήπεδο.
Περίπου μία ώρα πριν την έναρξη του ματς, η κερκίδα «General Sur» γέμιζε όλο και περισσότερο με όσους συνέχισαν να μπαίνουν. Οι από πίσω έσπρωχναν τους μπροστινούς προς τα κιγκλιδώματα. Ελεύθερος χώρος δεν υπήρχε ούτε για «δείγμα». Κάποιοι γλίστρησαν, ο ένας έπεσε πάνω στον άλλο και 84 «ξεψύχησαν» (και πάνω από 100 τραυματίστηκαν σοβαρά), θέλοντας να παρακολουθήσουν την Εθνική τους ομάδα.
Υπεράριθμοι σε βαθμό… θανάτου (2001)
Δέκα χρόνια αργότερα και το άσχημο «πρόσωπο» της μοίρας, ή μήπως της αβλεψίας-αδιαφορίας, θέλησε να κάνει και πάλι την εμφάνισή του σε ματς των Ορλάντο Πάιρετς με τους Κάιζερ Τσιφς. Αυτή τη φορά στο Γιοχάνεσμπουργκ και το «Έλις Παρκ».
Μέσα στο γήπεδο ήταν 60.000 θεατές, όσους χωρούσε δηλαδή με άλλες 30 χιλιάδες απέξω, να θέλουν να εισέλθουν. Πολλοί από αυτούς βρήκαν εν τέλει τον τρόπο, υπήρξε συνωστισμός και 43 άνθρωποι άφησαν εκεί την τελευταία τους πνοή. Μάλιστα, υπάρχουν ρεπορτάζ, και μάλιστα αρκετά, που μιλούν για 120 χιλιάδες οπαδούς εντός και εκτός γηπέδου, που προσπάθησαν να μπουν στις κερκίδες.
Επεισόδιά, δακρυγόνα, κλειστές πόρτες, 127 νεκροί (2001)
Η Αφρική θρήνησε ξανά ένα μήνα αργότερα, με πανομοιότυπο τρόπο όπως στην Ινδονησία λίγες ώρες πριν. Πιο συγκεκριμένα στην Άκρα της Γκάνας (9/5/2001) παιζόταν ο αγώνας ανάμεσα στην Άκρα Χαρτς και την Ασάντε Κοτόκο. Οι οπαδοί των φιλοξενούμενων, εκνευρισμένοι από το γεγονός ότι η ομάδα τους βρισκόταν πίσω στο σκορ (2-1), άρχισαν να πετούν αντικείμενα. Η αστυνομία απάντησε με δακρυγόνα, επικράτησε πανικός, φίλαθλοι άρχισαν να τρέχουν προς τα έξω αλλά βρέθηκαν σε κλειστές εξόδους θυρών, με αποτέλεσμα δεκάδες ζωές να πεθάνουν από ασφυξία. Το κοντέρ σταμάτησε στους 127 νεκρούς.
Η συλλογική αντιπαλότητα και η συμπλοκή του Πορτ Σαίντ (2012)
Μόλις έχει μπει ο Φλεβάρης και η ποδοσφαιρική Αίγυπτος έγραψε την πιο «μαύρη σελίδα» στην ιστορία της. Το τελικό σφύριγμα από το διαιτητή έφερε χιλιάδες οπαδούς της Αλ-Μασρί στον αγωνιστικό χώρο για να πανηγυρίσουν τη νίκη της ομάδας (3-1) απέναντι στην δημοφιλή Αλ-Αχλί. Οι δύο σύλλογοι δεν είχαν και τις καλύτερες σχέσεις και ένα τέτοιο αποτέλεσμα σήμαινε πολλά.
Λόγω έλλειψης ελέγχου κατά την είσοδο στο γήπεδο, οι οπαδοί έφεραν στην κατοχή τους διάφορα αντικείμενα που χρησιμοποιηθήκαν ως όπλα στις συμπλοκές με την αστυνομία, η οποία έκανε 47 συλλήψεις σύμφωνα με ανακοινώσεις. Από την «αναμπουμπούλα» που προκλήθηκε 79 άνθρωποι σκοτώθηκαν και πάνω από 1.000 τραυματίστηκαν. Η εξέλιξη αυτή και ο τρόπος που προήλθε, έφερε τη διακοπή του εγχώριου πρωταθλήματος για δύο χρόνια.
Μάνος Φυρογένης
www.bnsports.gr
