Το ημερολόγιο ήταν καρφιτσωμένο στις 30 Σεπτεμβρίου του 1997, όταν ο ΠΑΟΚ, μέσω του Ζήση Βρύζα, έγραφε ίσως την πιο «χρυσή» σελίδα της ευρωπαϊκής του ιστορίας, αποκλείοντας την πανίσχυρη Άρσεναλ μέσα στο Χάιμπουρι. Αυτό έγινε μάλιστα τη χρονιά που οι «Κανονιέρηδες» κατέκτησαν το πρώτο νταμπλ της εποχής Βενγκέρ.
Ο Λεονάρντο Ντα Βίντσι φέρεται πως είχε πει ότι: «Το ανθρώπινο πόδι είναι ένα θαύμα της μηχανικής φυσικής». Και μπορεί να μην είχε ζήσει την Άρσεναλ, τον ΠΑΟΚ, το Χάιμπουρι, το Κύπελλο UEFA, το Βρύζα, τον Μπέργκαμπ, το ίδιο το ποδόσφαιρο εν πάσει περιπτώσει ωστόσο από μια σκοπιά, είχε προβλέψει την ιστορία. Το μόνο ερώτημα είναι αν αναφερόταν στο αριστερό του Ζήση Βρύζα ή του Κώστα Φραντζέσκου. Άλυτο το μυστήριο και έτσι θα παραμείνει, δίνοντας «τροφή για σκέψη» στους ρομαντικούς της «στρογγυλής θεάς».
Συμπληρώθηκαν 25 ολόκληρα χρόνια από τη βραδιά που ο ΠΑΟΚ σόκαρε την Ευρώπη και πήρε την αναπάντεχη πρόκριση στο δεύτερο γύρο του UEFA Cup κόντρα στο μεγάλο φαβορί της διοργάνωσης, Άρσεναλ. Για το λόγο αυτό, το BN Sports, πιστό στη «φύση» του και τις συνήθειες του, γυρίζει το χρόνο πίσω στο 1997 και την επική πρόκριση του «δικεφάλου του Βορρά».
Επιστροφή στην Ευρώπη πέντε χρόνια μετά τη μέρα που θέλει να ξεχάσει
Έπειτα από 5 χρόνια «φαγούρας» από της ευρωπαϊκές διοργανώσεις, ο ΠΑΟΚ φόρεσε και πάλι το ευρωπαϊκό του «κοστούμι». Η προηγούμενη παρουσία του ήταν δραματική λόγω των εκτεταμένων επεισοδίων της Τούμπας σε ένα ματς με την Παρί, το οποίο στιγμάτισε το σύλλογο και επέφερε τον μονοετή αποκλεισμό του από την UEFA. Βέβαια, μια πενταετία αργότερα τα συναισθήματα ήταν άκρως αντίθετα.
Η κλήρωση λοιπόν έφερε τους Θεσσαλονικείς, που είχαν ξεπεράσει ήδη το «σκόπελο» της Σπαρτάκ Τρνάβα τον Αύγουστο, απέναντι στην Άρσεναλ του Αρσέν Βενγκέρ. Ο Αλσατός είχε φέρει την ελπίδα στο Λονδίνο και η δεύτερή του χρονιά στον πάγκο της ομάδας προμηνυόταν πολύ καλή. Όπως και ήταν δηλαδή, αφού οι «Κανονιέρηδες» κατέκτησαν το πρώτο νταμπλ επί εποχής του.
ΠΑΟΚ – Άρσεναλ 1-0: Το γκολ του Φραντζέσκου ήταν το ήμισυ του παντός
Η κληρωτίδα σίγουρα δεν χαμογέλασε στον ΠΑΟΚ, ασχέτως πως εξελίχθηκαν τα πράγματα. Η Άρσεναλ είχε ένα από τα πληρέστερα και πιο ποιοτικά ρόστερ της ιστορίας της και το συναπάντημα έμοιαζε σχεδόν ακατόρθωτο.
Παρόλα αυτά, το βράδυ της 16ης του Σεπτέμβρη του 1997, ο «δικέφαλος του Βορρά» έβαλε τις βάσεις. Σε μια «καυτή» Τούμπα που δεν έπεφτε «καρφίτσα», όχι μόνο κοίταξε στα μάτια την σπουδαία αντίπαλό του αλλά απέκτησε και ένα μικρό προβάδισμα ενόψει της ρεβάνς, όταν ο Κώστας Φραντζέσκος πλάσαρε υποδειγματικά τον Ντείβιντ Σίμαν, εκμεταλλευόμενος το κενό στην άμυνα των Βρετανών, και έγραφε στο 66’ το 1-0. Σκορ που διατηρήθηκε μέχρι το τέλος, χάρη και στην εξαιρετική επέμβαση του Μιχόπουλου στο φάουλ του Ίαν Ράιτ.
Άρσεναλ – ΠΑΟΚ 1-1: Το γήπεδο ήταν… κατηφορικό αλλά «Zisis the End»
Το ισχνό και εύθραυστο 1-0 κόντρα σε μια τόσο ποιοτική και ικανή ομάδα δεν αποτέλεσε εχέγγυο ασφάλειας. Παρά ταύτα, τόνωσε το ηθικό των αθλητών του Άγγελου Αναστασιάδη, επιδρώντας κυρίως ψυχολογικά. Ο ΠΑΟΚ ήξερε πως θα περνούσε ένα δύσκολο βράδυ στο Χαίμπουρι, όπως και έγινε άλλωστε, όμως ταυτόχρονα είχε αρχίσει να πιστεύει έντονα στην πρόκριση, η οποία και ήρθε σε φινάλε-θρίλερ.
Έξτρα κίνητρο έδωσαν και οι 3.000 φίλοι της ομάδας, οι οποίοι ξεκίνησαν για το Λονδίνο με ένα «όνειρο τρελό», όπως λέει και το τραγούδι, με τη διαφορά ότι σε εκείνους τα φώτα δεν έσβησαν. Αντιθέτως φώτισαν ακόμα περισσότερο.
Παρόλο που το ματς δεν ξεκίνησε με τους καλύτερους «οιωνούς» για τους Θεσσαλονικείς, μιας που ο «ιπτάμενος Ολλανδός» Ντένις Μπέργκαμπ, ισορρόπησε το σκοινί της πρόκρισης στα μισά του πρώτου μέρους (22’), ο ΠΑΟΚ ύψωσε ανάστημα, έμεινε όρθιος, άντεξε και εν τέλει δικαιώθηκε.
Η πίεση της Άρσεναλ ήταν τεράστια από το πρώτο λεπτό, με τον Αναστασιάδη να περνά στον αγωνιστικό χώρο τον Παναγιώτη Σιδηρόπουλο στο 32’ και να μεταφέρει στο κέντρο τον αρχηγό, Θοδωρή Ζαγοράκη, για να διορθώσει τα «κακώς κείμενα», σε μια κίνηση που εξελίχθηκε σωτήρια. Όπως και οι επεμβάσεις του Νίκου Μιχόπουλου που «ύψωσε τείχος» μπροστά από τα γκολπόστ του.
Η εικόνα δεν άλλαξε και στο δεύτερο ημίχρονο, με την αρμάδα του Αρσέν Βενγκέρ να ψάχνει απεγνωσμένα το γκολ πρόκρισης και τους «ασπρόμαυρους» να αντιστέκονται σθεναρά. Ο Άλσατός κρατούσε τις αλλαγές του για την παράταση, ώστε να δώσει φρεσκάδα στο έξτρα τριαντάλεπτο. Έλα όμως που δεν υπήρξε ποτέ, αφού υπολόγιζε χωρίς τον… Ζήση Βρύζα.
Η Άρσεναλ βίωσε με τον πιο οδυνηρό τρόπο τον «άγραφο νόμο του ποδοσφαίρου», ο οποίος υποστηρίζει πως όταν δεν μετουσιώνεις τις ευκαιρίες σου σε γκολ, στο τέλος θα «τιμωρηθείς». Τα «κανόνια» χτυπούσαν από παντού, έστελναν προειδοποιητικές βολές αλλά δεν έριξαν την «ασπίδα», με τον 24χρονο τότε Καβαλιώτη σέντερ φορ με το νούμερο 9 στην πλάτη, να δίνει τη «χαριστική βολή».
Το ασταθές γέμισμα του Σίμαν έστειλε τη μπάλα πάνω στον Γιώργο Τουρσουνίδη στο ύψος της μεσαίας γραμμής, εκείνος πάσαρε γρήγορα στον Φρατζέσκο κι αυτός στο Βρύζα, στον οποίο ήταν «κολλημένοι» οι Άνταμς και Μπουλτ. Και τι μ’ αυτό; Ο Ζήσης τους «χόρεψε», δημιούργησε χώρα στον εαυτό του, τόσο όσο χρειαζόταν, για να μπορέσει να σουτάρει με το αριστερό και να στείλει τη μπάλα στο βάθος της εστίας του Άγγλου γκολκίπερ.
Αυτό ήταν. Η κερκίδα των 3.000 Παοκτσήδων πήρε… φωτιά, η είσοδος του Ανελκά δεν άλλαξε την κατάσταση και το σφύριγμα της λήξης από το Βέλγο διαιτητή, Μισέλ Πιρό, έδωσε το έναυσμα για τρελούς πανηγυρισμούς σε Λονδίνο και Θεσσαλονίκη. Δεν ήταν δε και μικρό πράγμα να απόκλειες κοτζάμ Άρσεναλ και μάλιστα μέσα στο «σπίτι» της.
Η επόμενη μέρα του θριάμβου
Τα πρωτοσέλιδα της επόμενης μέρας «έδιναν και έπαιρναν». Οι «ήρωες» του Αναστασιάδη τοποθετούνταν μια για πάντα στο πάνθεον της ιστορίας του «δικεφάλου», γράφοντας μία από τις πιο «χρυσές σελίδες» στο βιβλίο των αναμνήσεων κάθε φίλου της ομάδας. Ο Αρσέν Βενγκέρ δεν μπορούσε να το πιστέψει από την άλλη. «Θα χρειαστώ κάποιες ώρες για να αναλύσω τι έγινε. Ήταν κάτι απρόβλεπτο. Ίσως έπρεπε να μελετήσουμε καλύτερα ποιος είναι αυτός ο ΠΑΟΚ» είχε πει, με το εμπροσθόφυλλο της Sun να δίνει το στίγμα με 3 λέξεις: «Zisis, the end...»!
Βέβαια οι «Κανονιέρηδες» ρέφαραν κατακτώντας το νταμπλ στο τέλος της σεζόν, με το πιο ένδοξο κομμάτι της σύγχρονης ιστορίας τους να έχει μόλις αρχίσει. Το γεγονός όμως αυτό δεν αναιρεί το κάζο που υπέστησαν από την ελληνική ομάδα. Ίσα ίσα μεγαλώνει τον «όγκο» της επιτυχίας του ΠΑΟΚ.
Μάνος Φυρογένης