INEOS. Η χημική βιομηχανία-κολοσσός του Σερ Τζιμ Ράτκλιφ, που έχει εισβάλει στον αθλητικό κόσμο. Η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ αποτελεί τον επόμενο φιλόδοξο στόχο του Βρετανού δισεκατομμυριούχου και ο σύλλογος καλό θα ήταν να πάρει μερικά ενδεικτικά tips για το τι επιφυλάσσει αυτή η συνεργασία.
Ακόμη δεν έχει επισημοποιηθεί αν τελικά ο Σερ Τζιμ Ράτκλιφ θα εξαγοράσει το 25% του συλλόγου από τα αδέρφια Γκλέιζερ, επενδύοντας το αστρονομικό ποσό των 1.4 δισεκατομμυρίων λιρών. Προς το παρόν οι διαδικασίες έχουν... παγώσει μιας και τα αδέρφια ισχυρίζονται πως το θέμα είναι γραφειοκρατικό. Την ίδια ώρα που ο Σεΐχης Γιασίμ, ο οποίος ήθελε να αποκτήσει εξ ολοκλήρου τον σύλλογο, τείνει προς την αγορά-έκπληξη της Ίντερ.
Ο Σερ Τζιμ έχει σίγουρη την θέση του στους «κόκκινους διαβόλους» και ήδη ετοιμάζει να πραγματοποιήσει τεράστιες αλλαγές, ενώ η ανάμειξή του στις μεταγραφές δίνει ελπίδες στους φιλάθλους της ομάδας πως ίσως επιτέλους... ξυπνήσει από τον λήθαργο στον οποίο έχει βυθιστεί.
Αρκετοί πιστεύουν ότι η καθυστέρηση δεν οφείλεται μόνο στην γραφειοκρατία, αλλά και στην ανησυχία της οικογένειας Γκλέιζερ αν έκανε τη σωστή επιλογή, μαθαίνοντας πως ο Σεΐχης όχι απλά δεν έκατσε να τους παρακαλέσει, αλλά βρήκε αμέσως «λύση» στην επενδυτική του αναζήτηση.
??Sir Jim Ratcliffe to start work at Manchester United on…
— Manchester United Forever (@Utd_Forever7) December 4, 2023
Monday 13th November
Monday 20th November
Monday 27th November
Monday 4th December
Next Week… Next week FC#mufc #GlazersOut #GlazersFullSaleOnly pic.twitter.com/djAbzRg6BK
Το μόνο σίγουρο είναι ότι πλέον είναι αργά για τους ιδιοκτήτες της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ να... αλλαξοπιστήσουν, επομένως παραμένουν δέσμιοι της συμφωνίας τους με τον Ράτκλιφ. Αφήνοντας για λίγο στην άκρη την «σαπουνόπερα» που διαδραματίζεται για την ιδιοκτησία, ας δούμε καλύτερα τι μαθήματα μπορεί να αποκομίσει ο σύλλογος από την συνεργασία της εταιρείας του Βρετανού δισεκατομμυριούχου, ΙΝΕΟS, με άλλους χώρους του αθλητισμού και αν τελικά θα αποβεί συμφέρουσα αυτή η συμφωνία μακροχρόνια.
Formula 1, Ιστιοπλοΐα, Ποδηλασία, Ράγκμπι, Ποδόσφαιρο και «Challenges» λίγα από τα... μονοπάτια, στα οποία έχει εντρυφήσει. Ίσως η πορεία του Σερ Τζιμ και της «παρέας» του στον αθλητισμό έως τώρα να μας δείξει τι μπορούμε να περιμένουμε στο Ολντ Τράφορντ.
Ποδηλασία
Ο Σερ Τζιμ Ράτκλιφ έχει μια τάση τα τελευταία 30 χρόνια να «σώζει» επιχειρήσεις που βρίσκονται ένα... βήμα πριν την καταστροφή. Δεν συμβαίνει το ίδιο με την Team Sky, την οποία είχε αγοράσει το 2019. Την περασμένη χρονιά, μάλιστα, χάρη στον Τζέρεντ Τόμας είχε κερδίσει η ομάδα το έκτο της Tour de France μετά από επτά χρόνια. Είχε σημειώσει νίκες και σε άλλους σημαντικούς αγώνες, ενώ οι ποδηλάτες της ήταν ζηλευτοί στον χώρο.
Πόρους είχαν, δημοφιλείς ήταν, όμως ο κύριος σπόνσορας της από το 2010, η γνωστή εταιρεία broadcasting και τηλεπικοινωνιών Sky, από την οποία πήρε και το όνομα, αποσύρθηκε. Αποτέλεσμα αυτού ήταν το... αφεντικό της ομάδας, Σερ Ντέιβ Μπρέιλσφορντ, να χτυπήσει την πόρτα του Ράτκλιφ.
Το αν την ανέλαβε, γιατί αυτός και οι συνεργάτες του είναι φανατικοί με τα αθλήματα και ήθελαν κάπου να «ρίξουν» τα λεφτά τους ή γιατί ήθελαν να δείξουν ότι υποστηρίζουν το ποδήλατο ως μέσο μετακίνησης, παρότι ασχολούνται με ορυκτά καύσιμα, κανείς δεν ξέρει.
Ισχυρισμοί ότι η Sky διέκοψε την συνεργασία της, λόγω υποψίας για χρήση ντόπινγκ από αθλητές της ομάδας, προκάλεσαν μια αρχική ανησυχία στον Βρετανό επιχειρηματία, όμως ο Μπρέιλσφορντ τον έπεισε. Και στην αρχή όλα πήγαιναν καλά!
Η νέα Team INEOS, πλέον, κέρδισε και ένα έβδομο Tour de France, με τον Κολομβιανό Έγκαν Μπερνάλ να γίνεται ο πρώτος Νοτιαμερικανός που κερδίζει την μεγαλύτερη ποδηλατική κούρσα. Οι επόμενες δύο σεζόν κύλησαν φυσιολογικά, αν και οι back-to-back νίκες στην δεύτερη μεγαλύτερη κούρσα, τo Giro d’Italia, έμοιαζαν απλώς παρηγορητικές.
Κάπου άρχισαν τα προβλήματα. Ένα μήνα μόλις μετά την αγορά της ομάδας, ο Κρις Φρουμ έπαθε ατύχημα κατά την προπόνηση και έμεινε εκτός για όλη τη σεζόν, ενώ με την επιστροφή του το 2020 δεν μπορούσε να προσφέρει πολλά και έφυγε στο τέλος του έτους. Ο Τάντεϊ Πόγκατσαρ, της UAE Team Emirates κέρδισε το Tour de France το 2020 και το 2021, όντας γρηγορότερος, πιο δυνατός και περισσότερο «πεινασμένος» για την νίκη απ’ ότι ο Μπερνάλ.
Η INEOS συνειδητοποίησε ότι δεν είχε τον καλύτερο ποδηλάτη, αλλά ούτε και τον δεύτερο, τον τρίτο ή τον τέταρτο καλύτερο. Η INEOS Grandiers, όπως ονομάστηκε τελικώς η ομάδα το 2020, έχει κερδίσει το τελευταίο της Grand Tour, και συγκεκριμένα το Giro d’Italia, το 2021 με τον Μπερνάλ. Ο μεγαλύτερος παράγοντας για την καθοδική της πορεία είναι σίγουρα οι απανωτοί τραυματισμοί, από τους οποίους οι ποδηλάτες δύσκολα ανακάμπτουν. Λύση ακόμη στο πρόβλημα δεν έχει βρεθεί και η τύχη της ομάδας... αιωρείται.
Formula 1
Και η Formula 1... κέρδισε την ΙNEOS, η οποία συνεργάστηκε με την Mercedes ως ένας από τους μεγαλύτερους σπόνσορες της πριν τη σεζόν 2020, υπογράφοντας συμβόλαιο πενταετές. Στο τέλος της χρονιάς αγόρασε το 33% των μετοχών της ομάδας, αποκτώντας ίσο μερίδιο με την Mercedes-Benz AMG, που είναι ο CEO, και τον Toto Wolff, που είναι ο επικεφαλής της ομάδας.
Εκείνοι που αντιπροσωπεύουν την INEOS στο διοικητικό συμβούλιο της Mercedes είναι οι Τζόνι Γκινς και Άντριου Κάρι, ενώ ο Ράτκλιφ παρακολουθεί συχνά αγώνες, λειτουργώντας ως η φωνή της λογικής σαν μέρος της ομάδας των ανώτερων διοικητικών στελεχών. Οι συνεργάτες του συχνά τον επικροτούν για την επιτυχία που σημειώνει άπαξ και αναλάβει ένα νέο πρότζεκτ.
Τεράστιο επίτευγμα την συνεργασίας της με την INEOS, είναι πως η Mercedes λειτουργεί ένα τμήμα Εφαρμοσμένων Επιστημών, μέσα από το οποίο χρησιμοποιεί τα κατάλληλα εργαλεία, ώστε να υποστηρίξει πρότζεκτ της εταιρείας του Ράτκλιφ, αξιοποιώντας παράλληλα εργαλεία κατασκευαστικά και προσομοίωσης από την ομάδα της F1.
Το 2021, όταν η INEOS διένυε την πρώτη χρονιά της ως μέτοχος, η Mercedes κατέκτησε το όγδοο συνεχόμενο πρωτάθλημα κατασκευαστών F1, ενώ ο Λιούις Χάμιλτον έχασε για λίγο από τον Μαξ Φερστάπεν. Τις επόμενες δύο σεζόν παρουσιάστηκαν νέοι τεχνικοί κανονισμοί από την F1, με τους οποίους η Mercedes δυσκολεύτηκε αρχικά να συμμορφωθεί.
Ο Φερστάπεν και η Red Bull «άγγιξαν» νέα επίπεδα κυριαρχίας, όμως όσο καιρό είναι η INEOS στο... τιμόνι, η Mercedes τερματίζει πάντα στους τρεις πρώτους. Από αυτή τη συνεργασία δεν βγαίνει κερδισμένη μόνο η INEOS, αλλά και η F1, μιας και η διαφήμιση που δέχεται, της έχει αποφέρει έσοδα-ρεκόρ, με αποτέλεσμα να... εκτοξεύεται η αξία των ομάδων.
Πρόσφατες επενδύσεις στις ομάδες της Alpine και της Aston Martin, μακράν μικρότερες και λιγότερο ανταγωνιστικές απ’ ότι η Mercedes, τις έχουν αποτιμήσει στα 816 εκατομμύρια ευρώ. Στα λογιστικά βιβλία της Mercedes για το 2022 φαίνεται μια αύξηση εσόδων κατά 24% στα 554 εκατομμύρια ευρώ και καθαρά κέρδη 132 εκατομμυρίων ευρώ, με τα 87 εκατομμύρια εξ αυτών να καταβάλλονται σε μερίσματα στους τρεις κύριους μετόχους.
Challenges
Αθλήματα-προκλήσεις, όπως ένας μαραθώνιος, είναι λιγότερο γνωστά και δεν θα περίμενες μια εταιρεία, όπως του Ράτκλιφ, να πιστεύει σε μια κερδοφόρα επένδυση μέσα από αυτό. Όμως, τα 7 εκατομμύρια κέρδος τον χρόνο δεν τα λες και λίγα.
Η INEOS το είδε πειραματικά, ξεκίνησε το «The 1:59 Challenge», όπου ο Κενυάτης Έλιουντ Κιπτσόγκε κατάφερε να σπάσει το φράγμα των δύο ωρών ενός μαραθωνίου 42.2 χιλιομέτρων, τερματίζοντας σε 1 ώρα 59 λεπτά 40.2 δευτερόλεπτα τον Οκτώβριο 2019 στην Βιέννη. Σύμφωνα με τον Σερ Τζιμ, αυτά τα αθλήματα μπορούν να αποτελέσουν έμπνευση για τους ανθρώπους, όντας, παράλληλα, διασκεδαστικά.
Ο Κενυάτης το 2017, υποστηριζόμενος από την Nike, είχε χάσει στη Μόντσα για 26 δευτερόλεπτα, και η INEOS, απ’ όταν ανέλαβε τα ηνία, το γύρισε σε επιστημονικό πείραμα. Έγιναν αεροδυναμικές έρευνες, πολλά τεστ, δόθηκαν συμβουλές από ειδικούς του στίβου και της ποδηλασίας πριν αποφασιστεί ο σχηματισμός αντίστροφου V που θα προστάτευε τον Κιπτσόγκε. Έπειτα, ξεκίνησε η προετοιμασία.
Παρότι ο Κενυάτης δρομέας σημείωσε αυτό το ορόσημο και η εταιρεία ξόδεψε εκατομμύρια για να τον βοηθήσει να το πετύχει, ο χρόνος του δεν... μετράει, καθώς ο μαραθώνιος ήταν ανεπίσημος. Ακόμη και υπό αυτή τη συνθήκη, επετεύχθη κάτι που κανένας άνθρωπος έως τώρα δεν είχε φανταστεί πως είναι πιθανό να συμβεί.
Ιστιοπλοΐα
Οι περισσότερες εκτιμήσεις δείχνουν πως το America’s Cup αποτελεί τον αρχαιότερο διεθνή αθλητικό διαγωνισμό εν ενεργεία, αλλά για τους Βρετανούς μια ανοιχτή... πληγή, μιας και έχουν να κερδίσουν από το 1851. Είναι γνωστό σε αυτό το σημείο που έχουμε φτάσει ότι ο Σερ Τζιμ Ράτκλιφ λατρεύει τις προκλήσεις.
Ο Σερ Μπεν Έινσλι, τετράκις χρυσός Ολυμπιονίκης στην ιστιοπλοΐα, είχε προσπαθήσει για πέντε χρόνια να βρει που έγκειται το πρόβλημα και να το επιλύσει με την βοήθεια μια ομάδας εύπορων Βρετανών και του μηχανικού της F1, Άντριαν Νιούεϊ. Τα αρχικά αποτελέσματα ήταν ενθαρρυντικά, όμως αποκλείστηκαν στα ημιτελικά του 35ου America’s Cup το 2017.
Η INEOS αγόρασε την ομάδα του Έινσλι, επένδυσε 128 εκατομμύρια ευρώ και άλλαξε πολλά. Καταρχάς η ομάδα από Land Rover BAR μετονομάστηκε σε Team INEOS UK και τον Οκτώβριο 2019 εγκαινίασε το πρώτο της πλοίο εν ονόματι «Britannia». Παράλληλα, σχεδίασε και έχτισε την βάση της ομάδας στο Πόρτσμουθ.
Μετά τον Covid εγκαινίασαν και ένα δεύτερο πλοίο, το «Brittania II», ενώ προχώρησαν σε συνεργασία με τους ειδικούς στην ταχύτητα της Mercedes-AMG Petronas της F1. Έως τώρα, η ομάδα τα πάει καλά, αλλά θα μπορούσε και καλύτερα.
Τον Φλεβάρη του 2021, στον πρώτο γύρο του 36ου America’s Cup, η Team INEOS UK κέρδισε και τις έξι κούρσες, όμως στον τελικό, όπου αντιμετώπισαν την ιταλική Luna Rossa Prada Pirelli, έχασαν πάνω από οκτώ κούρσες σε διάστημα τεσσάρων ημερών.
Έκτοτε η συνεργασία με την Mercedes έχει γίνει ακόμη πιο στενή, επιδιώκοντας μια διαφορετική προσέγγιση των δύο πιο πρόσφατων ιστιοδρομιών, με αυτήν που έλαβε χώρα στην Τζέντα, να κατατάσσει την ομάδα με το INEOS Brittania στην τέταρτη θέση.
Παράλληλα, θα χρησιμοποιηθούν πλοία των 12.2 μέτρων αντί των 22.9, τα οποία θα λειτουργούν περισσότερο σαν ένα κινούμενο πείραμα και περισυλλέκτη δεδομένων παρά σαν ένα γνήσιο challenger.
Δεν έχουν κάνει την απαραίτητη εξάσκηση στα πλοία των 12.2 μέτρων που θα χρησιμοποιηθούν στους προκριματικούς αγώνες. Η θεωρία πίσω από αυτό είναι ότι, μαθαίνοντας να αγωνίζονται σε μικρότερου μεγέθους πλοία σε real-time συνθήκες, θα είναι σε θέση η ομάδα να εντοπίζει πιο άμεσα και ψύχραιμα τυχόν προβλήματα. Δεν είναι σίγουρο πως θα πετύχει, όμως όταν η ομάδα παραμένει στάσιμη για 163 χρόνια, μια δοκιμή αξίζει.
Ράγκμπι
Η Νέα Ζηλανδία μετά τις... καταστροφές που άφησε πίσω του ο Covid, έψαχνε για επενδύσεις ιδιωτικών κεφαλαίων στις αρχές του 2021. Η INEOS άρπαξε την ευκαιρία, υπογράφοντας συμβόλαιο έξι χρόνων ως συνεργάτες απόδοσης με διεθνείς ομάδες της Νέας Ζηλανδίας, όπως οι All Blacks και οι πρωταθλήτριες του Παγκοσμίου Κυπέλλου Ράγκμπι γυναικών, Black Ferns.
Μέσα από μια συνεργασία απόδοσης, ουσιαστικά, η εταιρεία μετρά και εκτιμά την συμβολή του συνεργάτης της και καθορίζει πως διαμορφώνεται η επιτυχία εντός της εταιρείας, χρησιμοποιώντας, παράλληλα, διάφορες μεθόδους μέτρησης που θα αξιολογήσουν τις δραστηριότητες, την συνεισφορά και τα αποτελέσματα του συνεργάτη της.
Αυτό κάνει ουσιαστικά και η INEOS, η οποία δεν παίρνει άμεσα αποφάσεις για τις ομάδες, αλλά η σχέση της με το ράγκμπι της Νέας Ζηλανδίας βασίζεται κατά βάση στην εμπορική χορηγία, ενώ μοιράζεται μαζί τους και την εξειδίκευση και την τεχνογνωσία που έχουν προκύψει από άλλα πρότζεκτ της, ώστε να μπορέσουν οι ομάδες να πετύχουν ελίτ αποδόσεις.
Άλλα teams, τα οποία υποστηρίζει, είναι οι All Blacks Sevens, All Ferns Sevens, Maori All Blacks, All Blacks XV και All Blacks κ20. Στο Παγκόσμιο Κύπελλο Ράγκμπι το φθινόπωρο, οι All Blacks ήταν μεταξύ των τεσσάρων φαβορί, αλλά έχασαν στον τελικό κόντρα στην Νότιο Αφρική για έναν πόντο.
Στο Παγκόσμιο Κύπελλο Ράγκμπι γυναικών το φθινόπωρο 2022, οι Black Ferns κατέκτησαν το πρωτάθλημα, παρόλο που θεωρούνταν αουτσάιντερ. Ο ρόλος της INEOS στην επιτυχία αυτών των ομάδων ήταν κατά κύριο λόγο βοηθητικός, όμως το ράγκμπι της Νέας Ζηλανδίας ανακοίνωσε ρεκόρ εσόδων, παρά τις δυσκολίες που αντιμετώπισε κατά την πανδημία.
Ποδόσφαιρο
Και ερχόμαστε στο δια ταύτα! Η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ δεν αποτελεί την πρώτη επαφή του Σερ Τζιμ Ράτκλιφ με τον κόσμο του ποδοσφαίρου. Έχουν προηγηθεί η Λοζάν-Σπορ του ελβετικού πρωταθλήματος το 2017 και η Νις της Ligue 1 το 2019, ενώ σε συνεργασία έχει προχωρήσει και με την Racing Club Abidjan της Ακτής Ελεφαντοστού, με στόχο να μοιραστεί την γνώση του και να ανοίξει δρόμο για παίκτες της στην Ευρώπη.
Η Νις αποτελούσε το κύριο μέλημα, με το πρότζεκτ αρχικά να επιβλέπεται από τον νεότερο αδερφό του Σερ Τζιμ, Μπομπ Ράτκλιφ, όμως αποχώρησε, με αποτέλεσμα να διορισθούν νέοι διευθύνοντες σύμβουλοι, τόσο στην γαλλική ομάδα όσο και στην Λοζάν-Σπορ.
Τα προβλήματα δεν άργησαν να έρθουν, με τον ελβετικό σύλλογο να βιώνει δύο υποβιβασμούς και η Νις είτε να τερματίζει πέμπτη είτε ένατη. Στην Λοζάν-Σπορ, μάλιστα, όταν επιχείρησαν να αλλάξουν το σήμα και την εμφάνιση της ομάδας, προκάλεσαν την οργή των φιλάθλων της, οπότε εγκαταλείφθηκε αυτή η σκέψη.
Τα ποσά που έχουν δαπανηθεί τεράστια. Κατασκευάστηκε νέο γήπεδο με χωρητικότητα 12.000 θέσεων για τη Λοζάν-Σπορ, το οποίο εγκαινιάστηκε το 2020, όπου ξοδεύτηκαν 52.3 εκατομμύρια ευρώ σε διάστημα πέντε ετών. Η Νις από την άλλη, βελτίωσε τις προπονητικές της εγκαταστάσεις και δαπάνησε μεγάλα ποσά στην συγκρότηση της ανδρικής ομάδας. Μόνο την περασμένη σεζόν πραγματοποιήθηκαν μεταγραφές 100 εκατομμυρίων ευρώ.
Συγκριτικά με το μέγεθος της επένδυσης, δεν πάνε όλα κατ’ ευχή. Όταν ανέλαβε η INEOS γινόταν αναφορά για ευρωπαϊκή πρόκριση της Λοζάν-Σπορ και Champions League για την Νις. Αντιθέτως, η πρώτη έχει πέσει κατηγορία δύο φορές και η δεύτερη έχει αλλάξει περισσότερους προπονητές απ’ όσες φορές έχει τερματίσει στους top πέντε.
Έχουν γίνει, παρ' όλα αυτά, σημαντικές τροποποιήσεις. Ο Φλοράν Γκιζολφί, ο οποίος οδήγησε την Λανς σε προβιβασμό από την δεύτερη κατηγορία μέχρι και το Champions League, ανέλαβε τον περασμένο Οκτώβρη αθλητικός διευθυντής, μαζί με τον πρώην υπάλληλο της Λανς, Λοράν Μπεσιέρ, ως διευθυντής performance. Παράλληλα, ο Φαμπρίς Μποκέ, πρώην διευθύνων σύμβουλος της Λοριάν, διορίσθηκε ως CEO της Νις, αλλά και ο Φρανσέσκο Φαριόλι ως προπονητής, ο οποίος έδωσε μια... γεύση από Champions League στην ομάδα την τρέχουσα σεζόν.
Η Λοζάν-Σπορ ανέβηκε κατηγορία την περασμένη χρονιά με τον προπονητή Λούντοβικ Μάγκνιν, ενώ η RC Abidjan έχει προωθήσει ταλέντα της στην Ευρώπη, χωρίς να έχει τραβήξει κάποιο από αυτά την προσοχή.
Η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ έχει πολλά που πρέπει να συλλογιστεί. Στο ποδόσφαιρο, η INEOS δεν έχει σημειώσει τεράστια επιτυχία, ενώ και στα υπόλοιπα αθλήματα αδυνατεί να προσφέρει όσα υπόσχεται. Λεφτά και υποδομές υπάρχουν, αλλά εμφανίζονται προβλήματα στην διαχείριση των πόρων. Με φιλοδοξίες μόνο δεν έρχονται αποτελέσματα, αλλά ας παραδεχτούμε ότι είναι μια καλή αρχή.
Σουζάννα Μποντίνη
