Η Βουλιαγμένη είναι άμεσα συνυφασμένη με το άθλημα της υδατοσφαίρισης. Οι ομάδες ανδρών και γυναικών έχουν χαρίσει «μαγικές» στιγμές στους Έλληνες. Μια εξ αυτών και η κατάκτηση του Champions Cup από την ομάδα γυναικών στις 5 Απριλίου 2009, για πρώτη φορά στην ιστορία της. Και ποιος ιδανικότερος άνθρωπος να μιλήσει για εκείνη την στιγμή από μια παίκτρια και μετέπειτα προπονήτρια, της οποίας το όνομα είναι χαραγμένο στο... Hall of Fame του ΝΟB; Η Αλεξία Καμμένου αναπολεί εκείνο τον θρίαμβο, ενώ δεν παραλείπει να αναφερθεί και στον ρόλο της ως προπονήτρια της Εθνικής γυναικών.
Συνέντευξη στην Σουζάννα Μποντίνη
Το ημερολόγιο έδειχνε 5 Απριλίου 2009. Η ομάδα της Βουλιαγμένης στο πόλο γυναικών, θα βίωνε τον μεγαλύτερο θρίαμβο στην ιστορία της, την μεγαλύτερη διάκριση που μπορεί να απολαύσει ένας σύλλογος. Για πρώτη φορά έγινε πρωταθλήτρια Ευρώπης και δοξάστηκε ακριβώς όπως της άρμοζε.
Οι παίκτριες τα έδωσαν όλα, όμως τα μεγαλύτερα εύσημα πρέπει να αποδοθούν στον άνθρωπο που... έπλασε εκείνη την «χρυσή» ομάδα του ΝΟΒ. Η Αλεξία Καμμένου με μεγάλη χαρά, μιλώντας στο BN Sports, θυμήθηκε το πρώτο της τεράστιο επίτευγμα ως προπονήτρια και την δικαίωσή της, ενώ δεν παρέλειψε να αναφερθεί στις δυσκολίες που αντιμετώπισε, όλα για όσα ευγνωμονεί, αλλά και στην προσπάθεια που γίνεται με την Εθνική γυναικών εν όψει Ολυμπιακών Αγώνων.
Την λες και σημαδιακή αυτή τη συζήτηση, μιας και τύχαινε να βρίσκεται εκείνη τη στιγμή στο διαμέρισμα που νοίκιαζε στην Βουλιαγμένη, το οποία είχε ως θέα τον ΝΟΒ. Ή αλλιώς, όπως τον αποκάλεσε και η ίδια, το... σπίτι της.
Ταξιδεύουμε 15 χρόνια πριν, όταν η Βουλιαγμένη συνάντησε στον τελικό του Champions Cup το 2009 την Οριτζόντε Κατάνια σε έναν αγώνα που εξελίχθηκε σε αληθινό ντέρμπι, για τουλάχιστον τρια οκτάλεπτα. Μιλάμε για μια από τις δυσκολότερες αντιπάλους, μια ομάδα ασυναγώνιστη, και παρόλα αυτά ο ελληνικός σύλλογος δεν βρέθηκε ποτέ πίσω στο σκορ.
Καμία παίκτρια δεν μπορεί να ξεχωρίσει περισσότερο από την άλλη, καθώς όλες έβαλαν το... λιθαράκι τους σε αυτή την σπουδαία νίκη. Μελιδώνη και Λαρά έφεραν την εμπειρία τους, ενώ Κουτέλη, Λιόση και Γερολύμου απέδειξαν το υψηλό τους επίπεδο. Η Πάτρι Ντελ Τόρο πραγματοποίησε μια εξαιρετική εμφάνιση κάτω από τα δοκάρια με καίριες αποκρούσεις και αυτοσυγκέντρωση.
Νόρμαν και Πέτρι δούλεψαν με την ίδια προσήλωση, αλλά και το... νέο αίμα έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην κατάκτηση του τίτλου. Ασημάκη, Τσουκαλά και Χρυσικοπούλου αποτέλεσαν κινητήριους μοχλούς, όχι μόνο για τα άκρως απαραίτητα γκολ που σημείωσαν, αλλά και για την συνολική τους προσφορά.
Η Οριτζόντε κατάφερε να φέρει το ματς στα ίσα, όμως το πνεύμα, η δυναμικότητα και η πίστη των κοριτσιών και της προπονήτριάς τους είχαν προκαθορίσει το αποτέλεσμα, κατακτώντας την κορυφή και το όνειρο. Τα συναισθήματα απερίγραπτα. Πόσο μάλλον για την Αλεξία, που γεννήθηκε και μεγάλωσε στον ΝΟΒ, θέτοντας τα θεμέλια για μια λαμπρή καριέρα.
«Διαδέχθηκα πολύ μεγάλους προπονητές που καθόμουν δίπλα τους ως βοηθός, και όταν μου δόθηκε αυτή η ευκαιρία ήταν λίγο παράξενο γιατί είχα υπάρξει συμπαίκτρια με πολλές απο τις κοπέλες που πρωταγωνίστησαν εκείνη τη στιγμή. Αλλά κερδίζοντας αυτό, που ήταν και το πρώτο σημαντικό τρόπαιο της καριέρας μου, πραγματικά η ευτυχία ήταν τεράστια. Ήμασταν μια ομάδα πολύ αγαπημένη, μια παρέα, ήμασταν πολύ δεμένες, και οι παίκτριες μεταξύ τους και εγώ με τις παίκτριες. Ήταν μια μοναδική ομάδα εκείνη».
Τεράστια συγκίνηση μάλιστα, αν αναλογιστεί κανείς πως έγινε η πρώτη Ελληνίδα προπονήτρια και η δεύτερη γυναίκα στον χώρο που σημείωνει μια τόσο μεγάλη επιτυχία.
«Η πρώτη που το κατάφερε ήταν η Τζούσι Μαλάτο, μια θρύλος, από την οποία χάσαμε τον προηγούμενο χρόνο. Ήμουν, όμως, η πρώτη Ελληνίδα και η μόνη γυναίκα που έχει κατακτήσει δύο Πρωταθλήματα Ευρώπης, και δυστυχώς παραμένω η μόνη».
Πράγματι, όπως σχεδόν σε όλα τα αθλήματα, έτσι και ο χώρος της υδατοσφαίρισης είναι κατά κύριο λόγο ανδροκρατούμενος με ευκαιρίες να αρχίζουν να δίνονται δειλά δειλά τα τελευταία χρόνια στις γυναίκες. Θα μπορούσε να πει κανείς πάντως, πως το επίτευγμα της Αλεξίας «έστρωσε» τον δρόμο για ισότητα στο άθλημα.
«Σε πολύ υψηλό επίπεδο οι προπονήτριες είμαστε ελάχιστες. Αν δεν απατώμαι, ήμασταν στο προηγούμενο Παγκόσμιο δύο νομίζω, οπότε αυτό από μόνο του δείχνει ότι είναι ανδροκρατούμενο το άθλημα. Βλέπω φως, γιατί δίνεται ευκαιρία σε συναδέλφους γυναίκες και σε συλλογικό επίπεδο, γιατί από εκεί ξεκινάνε όλα. Εκεί θα δείξεις την δουλειά σου σε μια πιο καθημερινή και σταθερή βάση, ώστε να ανοίξουν οι πόρτες και για τις εθνικές ομάδες. Στις ομάδες υποδομών και στα ηλικιακά στις εθνικές υπάρχουν γυναίκες προπονήτριες. Η Ιφιγένεια Καραγιάννη είναι ένα παράδειγμα προπονήτριας νέων γυναικών και γυναικών, έχοντας δουλέψει και βγάλει πάρα πολλές παίκτριες επί σειρά ετών. Τώρα βλέπουμε στην Α1 και την Χρύσα Χατζέλλη του ΠΑΟΚ και, φυσικά, την Κική Λιόση και αυτό είναι ενθαρρυντικό, όμως πρέπει να μεγαλώσει ο αριθμός».
Το τρόπαιο του 2009 είναι ιδιαίτερα σημαντικό, εξαιτίας της ήττας την αμέσως προηγούμενη χρονιά με αντίπαλο ξανά την Οριτζόντε. Το ματς πήγε στην παράταση (14-13) και ίσως η ομάδα να ένιωθε αδικημένη, όμως πήρε το... αίμα της πίσω, χάρη στην πίστη της Αλεξίας, την οποία μετέδωσε και στις παίκτριές της, ακριβώς μετά τον χαμένο τελικό.
Αυτή η ενότητα είναι που τις βοήθησε να πατάξουν μια από τις ιστορικότερες ομάδες της προηγούμενης 20ετίας. Μια dream team με τις καλύτερες παίκτριες στον κόσμο, όπως η Μαρτίνα Μιτσέλι και η Σίλβια Μποσούρτζι, και με έδρα... καυτή, αποτέλεσε την πιο δύσκολη αντίπαλο που αντιμετώπισαν ποτέ.
«Παίξαμε τρεις τελικούς σε τρία χρόνια και κατακτήσαμε τους δύο. Την ημέρα εκείνη που χάσαμε στην παράταση μέσα στην Ιταλία, σε ένα παιχνίδι που ήμασταν πάρα πολύ κοντά και κάποια σφυρίγματα λιγάκι έκριναν το αποτέλεσμα, τα κορίτσια κλαίγανε. Τις μάζεψα και τους είπα: “Του χρόνου τέτοια μέρα θα γελάτε”. Γιατί το πίστευα ότι θα είμαστε πρωταθλητές Ευρώπης και έτσι έγινε. Κερδίσαμε την Οριτζόντε στον τελικό με διαφορά τρία γκολ (12-9). Και την επόμενη χρονιά στην Κέρκυρα την κερδίσαμε στον ημιτελικό και κατακτήσαμε το πρωτάθλημα κόντρα στην Κίρισι. Καταφέραμε αυτό που τους είχα πει και που εκείνες με είχαν κάνει να πιστέψω».
Ο συγκεκριμένος τελικός έχει μείνει χαραγμένος στην καρδιά της Αλεξίας δικαιολογημένα. Όταν δεν έχεις την αρμόζουσα εμπειρία η αρχή είναι δύσκολη, όπως και η διαχείριση παικτριών με δυναμικές προσωπικότητες. Το γεγονός ότι είχε φτιάξει την δική της «οικογένεια» ήταν το... αντίδοτο σε κάθε εμπόδιο και η πηγή άντλησης δύναμης ακόμη και σήμερα, ύστερα από τόσες διακρίσεις και επιτυχίες.
«Ήμουν πάρα πολύ κοντά με τις παίκτριες και σε φιλικό επίπεδο, και αυτό από μόνο του είχε ευκολίες, αλλά και δυσκολίες. Επίσης, η ομάδα αυτή ήταν δημιούργημα στο μεγαλύτερο μέρος της του Άκη Τσαταλιού, ο οποίος έφυγε πάρα πολύ νωρίς και πολύ απότομα, και έτσι βρέθηκε λίγο ακυβέρνητη. Μετά είχα την τύχη να δουλέψω δίπλα σε ικανούς προπονητές, τον Τάσο Παπαναστασίου και τον αείμνηστο Γιώργο Κατσούλη, και πολύ λίγο τον Σταμάτη Χέλμη, όμως ένιωθα τρομερό χρέος απέναντι στον Άκη και τρομερή ευθύνη να συνεχίσω το έργο του, ούσα παίκτριά του και εγώ. Οπότε αυτή η ομάδα είχε μια συναισθηματική ιδιαιτερότητα για εμένα. Αυτά τα παιδιά πραγματικά μου δώσανε τη δύναμη να συνεχίσω και ήταν η αρχή της καριέρας μου. Η πίστη που είχανε προς εμένα ήταν αυτή που με βοήθησε πάρα πολλές φορές. Και πάντα αναπολώ αυτό το κομμάτι».
Μόλις ήχησε η κόρνα της λήξης όλοι ξέσπασαν σε δάκρυα χαράς, κουβαλώντας ταυτόχρονα και ένα βαρύ συναισθηματικό φορτίο. Ο θάνατος του Άκη Τσαταλιού είχε σοκάρει τον κόσμο του υδάτινου στίβου, όταν κατά τη διάρκεια ενός αγώνα μεταξύ Βουλιαγμένης και Εθνικού το 2002 κατέρρευσε και, αφού μεταφέρθηκε στο Γενικό Κρατικό Νίκαιας, διαπιστώθηκε ο θάνατός του από οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου σε ηλικία μόλις 33 ετών.
Η πρώτη δήλωση της Αλεξίας Καμμένου μετά τον θρίαμβο επί της Οριτζόντε ήταν η πιο εύστοχη απ’ όλες: «Αφιερωμένη στον Άκη Τσαταλιό». Μέχρι και σήμερα τον θυμάται και συνεχίζει να της δίνει θάρρος και δύναμη να προχωρήσει, ακόμη και αν το κάνει... από ψηλά.
«Ένας άνθρωπος μπορεί να είναι και έμπνευση. Μπορεί να μην είναι φυσικά εδώ, όμως τον νιώθεις μέσα από αυτά που σου έχει μάθει, απ’ τον τρόπο που έχει διαχειριστεί τα πράγματα και σου έχει δώσει τη δυνατότητα να είσαι δίπλα του. Είχαμε ένα πολύ μεγάλο δέσιμο, έκλεισα την καριέρα μου σαν παίκτριά του και άνοιξα την καριέρα μου ουσιαστικά σαν βοηθός του. Να πω εδώ ότι και η παρουσία των δύο αδερφών Ρούπακα ήταν καταλυτική σε όλη αυτή τη πορεία της Βουλιαγμένης. Και της Τζίνας, που ήταν και συνεργάτιδά μου όταν πήραμε το Πρωτάθλημα Ευρώπης, αλλά και της Τέρρυ που δουλεύανε στις υποδομές του συλλόγου πάρα πολλά χρόνια. Όμως φυσικά, η αίσθηση του Άκη συνεχίζει να υπάρχει στο μυαλό μου».
Ο Άκης Τσαταλιός αυτή τη στιγμή θα την βλέπει και θα είναι πολύ περήφανος. Ανέλαβε το έργο του σε μια περίεργη φάση για την ομάδα και τον έβγαλε... ασπροπρόσωπο. Γι’ αυτόν τον λόγο και η κατάκτηση του πρώτου Πρωταθλήματος Ευρώπης ήταν η δικαίωση που έψαχνε η Αλεξία, ειδικά μετά την απογοήτευση της προηγούμενης χρονιάς. Και μοιράζεται μαζί μας τα... μυστικά της επιτυχίας.
«Νομίζω ότι οι πετυχημένες ομάδες είναι αυτές που καθεμία ξέρει τον ρόλο της και τον χώρο της, αλλά και σέβεται ταυτόχρονα τον ρόλο και τον χώρο της άλλης, που στις δύσκολες στιγμές κρατάνε τις ισορροπίες, που ονειρεύονται και πορεύονται μαζί, που μέσα στο νερό είναι “ένα”. Μπορεί να μην κάνουν πολύ παρέα απ’ έξω, παρόλο που αυτή η ομάδα έκανε, αλλά μέσα στο νερό είναι ενωμένες και υπάρχει σεβασμός και πίστη. Και σκληρή δουλειά! Το ταλέντο δεν φτάνει από μόνο του. Αυτά είναι τα στοιχεία που εγώ έχω ξεχωρίσει».
Η Βουλιαγμένη ήταν τότε η πολυνίκης στο ελληνικό πρωτάθλημα και για την Αλεξία το συναίσθημα που επικρατεί είναι η υπερηφάνεια. Υπερηφάνεια που αποτέλεσε ένα κομμάτι αυτής της ιστορίας τόσο σαν παίκτρια, όσο και ως προπονήτρια. Η αγάπη της για την ομάδα είναι δεδομένη και κανείς δεν μπορεί να την αμφισβητήσει, όμως ο δρόμος δεν ήταν πάντα ρόδινος.
Δημιούργησε σχέσεις ζωής, όμως ο σύλλογος της καρδιάς της, αξίζει να αναφερθεί, ότι την στεναχώρησε ουκ ολίγες φορές. Άλλωστε, δεν είναι εύκολο να συμφωνείς με όλους τους παράγοντες σε μια ομάδα, πόσο μάλλον όταν δεν υπάρχει... κοινή γραμμή. Ο σεβασμός όμως, μένει ανεξίτηλος και από τις δύο πλευρές.
«Έχουν υπάρξει και δύσκολες στιγμές, συγκρούσεις, δεν ήταν ρόδινος αυτός ο δρόμος. Υπήρχε και η φυγή μου και η πικρία μου, υπήρχε και η επάνοδός μου και ξανά η φυγή μου. Δεν τα εξιδανικεύω όλα, καθώς βασίζονται πάνω σε ανθρώπινες σχέσεις, σε διαφορετικές φιλοσοφίες, σε διαφορετικά όνειρα. Αυτό δεν ήταν πάντα ευχάριστο για εμένα, μου στοίχισε, με πόνεσε, με πλήγωσε. Νομίζω όμως, ότι όλα με τον καιρό μπορούν να εκτιμηθούν και τουλάχιστον να αναγνωριστεί το έργο σου. Όταν έφυγα από την Βουλιαγμένη την πρώτη φορά έκανα χρόνια να πάω. Και τη δεύτερη φορά πληγώθηκα, αλλά ήταν τελείως διαφορετική η νοοτροπία μου. Ήξερα ότι έπρεπε να γίνουν κάποια βήματα που ενδεχομένως να μην ταίριαζαν απόλυτα με εμένα. Αλλά, νομίζω ότι πλέον υπάρχει μια σχέση σεβασμού και αγάπης και από τις δύο πλευρές».
Πάντως, αυτή τη στιγμή οφείλει να αποστασιοποιηθεί, μιας και ο νέος της ρόλος, ηθικά και μόνο, το απαιτεί. Η ίδια αναβαθμίστηκε και πλέον βρίσκεται στον πάγκο της Εθνικής γυναικών, κάνοντας μια εξαιρετική προσπάθεια, άξια θαυμασμού από όλους. Ξέρει να φέρνει αποτελέσματα, να παράγει υψηλού επιπέδου αθλήτριες και να επιστρέφει στην χώρα της με διακρίσεις.
«Ο ρόλος που έχω αυτή τη στιγμή, μου υπαγορεύει να παρακολουθώ όλες τις ομάδες. Όσο καλύτερα πηγαίνουν όλες είναι προς όφελος της Εθνικής. Το μόνο που είναι διαφορετικό είναι ότι έχω κάτσει και από τις δύο πλευρές και στους δύο πάγκους, ξέρω τι σημαίνει να δουλεύεις καθημερινά σε ένα σωματείο, ξέρω πως είναι να λαχταράς να γίνουν οι παίκτριές σου διεθνείς. Έχοντας τώρα το προνόμιο και την τιμή να επιλέγω παίκτριες από όλες τις ομάδες, το κάνω με μοναδικό κριτήριο πόσο θα βοηθηθεί η ομάδα από αυτές τις παίκτριες. Η Βουλιαγμένη με βοήθησε να φτάσω εκεί και οφείλω πάρα πολλά στην ομάδα μου, αλλά αυτή τη χρονική στιγμή, ειλικρινά το λέω, το μυαλό μου είναι μόνο στην Εθνική».
Ζει το απόλυτο όνειρο. Η φυσική εξέλιξη ενός προπονητή είναι να ξεκινήσει από ένα σωματείο, να μοχθήσει, να είναι συνεπής στη δουλειά και το έργο του, να διεκδικεί πράγματα και, αφού αποδείξει την αξία του να αναλάβει την Εθνική. Και με τους Ολυμπιακούς Αγώνες στον ορίζοντα, η Αλεξία βλέπει τον εαυτό της να καταφέρνει όλα όσα ονειρευόταν από μικρή.
«Έχοντας καταφέρει αυτά τα πράγματα με την Εθνική και έχοντας δουλέψει με αυτή τα τελευταία χρόνια είμαι ευλογημένη και, ας μην γελιόμαστε, είναι το απόλυτο για κάθε προπονητή να εκπροσωπεί την χώρα του, να φοράει το Εθνόσημο, να ακούει τον Εθνικό Ύμνο. Είναι κάτι που το ονειρευόμουν από μικρό παιδάκι και μου έχει δοθεί αυτή η ευκαιρία. Δεν κρύβω ότι κουβαλώντας 16 χρόνια αποτυχιών με τις Ολυμπιάδες ήταν το μεγαλύτερο βάρος που έχω σηκώσει ποτέ σαν προπονήτρια στην καριέρα μου και γι’ αυτό ήταν και λυτρωτικό όταν καταφέραμε και περάσαμε. Νιώθω ευθύνη και χρέος να κάνω όσο καλύτερα μπορώ τη δουλειά μου».
Η ομάδα είναι εμπλουτισμένη με φοβερές αθλήτριες, γεμάτες πάθος και όρεξη για νίκες και διακρίσεις. Γι’ αυτό και θα ήταν άδικο να ξεχωρίσει μόνο μία. Άλλωστε, ακόμη και αν δεν ταιριάζει η νοοτροπία της με κάποιας παίκτριάς της, είναι τεράστιο κέρδος το να καταφέρει να της μεταδώσει το mentality της, και αυτό ακριβώς φροντίζει να κάνει.
«Έχουμε προπονηθεί σκληρά, δεν εγκαταλείπουμε ποτέ και πιστεύουμε στην δουλειά που έχουμε κάνει και στον εαυτό μας μέχρι και το τελευταίο δευτερόλεπτο. Θέλω να είναι μαχήτριες, αυτό για μένα είναι πάρα πολύ βασικό. Είμαι δίπλα τους, τις πονάω, τις θαυμάζω, τις προσέχω, τις αγαπώ. Εκείνες είναι οι πρωταγωνίστριες, αλλά θα πρέπει να υπάρχει σεβασμός μεταξύ τους και πίστη, και με ενδιαφέρουν οι αθλήτριες που έχουν εσωτερικά κίνητρα, που ονειρεύονται και δίνουν τον καλύτερό τους εαυτό».
Ο όμιλος της Ελλάδας θα περιλαμβάνει Ισπανία, ΗΠΑ, Ιταλία και Γαλλία. Δύσκολος, γι’ αυτό και η προετοιμασία μέχρι το Παρίσι θα είναι άκρως απαιτητική. Η ομάδα το αξίζει και μπορεί να τα καταφέρει, το έχει αποδείξει.
«Δεν θέλω να πάει η ομάδα στην Ολυμπιάδα και να το δει μόνο ως γιορτή, αλλά και ως μια τεράστια ευκαιρία να φέρουν μια μεγάλη διάκριση, γιατί η ομάδα το έδειξε και έχει τις δυνατότητες να το κάνει. Πάνω σε αυτό θα δουλέψουμε το χρονικό διάστημα που μας μένει πολύ στοχευμένα με πίστη και με πλάνο, να πάμε και να ανέβουμε όσο πιο ψηλά γίνεται. Παίζουμε με τις δύο μεγαλύτερες ομάδες των τελευταίων ετών στον όμιλό μας, με την Ισπανία και την Αμερική. Αλλά ούτε η Ιταλία και η Γαλλία είναι εύκολες αντίπαλοι. Θα μετρήσουν οι λεπτομέρειες, πρέπει να είμαστε πλήρως προετοιμασμένες, όπως και να λέγεται ο αντίπαλός μας και βήμα βήμα βλέπουμε το κάθε παιχνίδι».
Φυσικά, δεν θα μπορούσαμε να κλείσουμε αυτή την όμορφη συζήτηση, χωρίς να γίνει αναφορά στο πώς τα παιδιά μπορούν να έρθουν πιο κοντά στο άθλημα του πόλο και ποιες ενέργειες πρέπει να πραγματοποιηθούν. Όμως, μεγαλύτερη σημασία απ’ όλα έχει να κάνουν αυτό που αγαπούν, όσο κλισέ και αν ακούγεται. Και αν αυτό το λέει η Αλεξία, όπως και να το κάνουμε, έχει λίγη παραπάνω αξία.
«Είναι ένας ολόκληρος μηχανισμός που πρέπει να αλλάξει. Η αναβάθμιση των ηλικιακών πρωταθλημάτων, να μπει πιο δυναμικά η υδατοσφαίριση στα σχολεία, να προσεγγίσουμε σωστά τους γονείς, να δημιουργηθούν περισσότεροι χώροι που να μπορούν τα παιδιά να παίξουν, να μιλάμε περισσότερο για αυτό και να δείξουμε την πραγματική ομορφιά του αθλήματός μας, να δοθεί ακόμη μεγαλύτερη προβολή και στις γυναίκες και στους άντρες, γιατί υπάρχουν οι επιτυχίες, η παράδοση. Βλέπω μια μεγαλύτερη προβολή από εσάς τους δημοσιογράφους και αυτό μας χαροποιεί, γιατί το αξίζουν τα παιδιά και το άθλημα το ίδιο. Το θέμα είναι όταν έρχονται τα παιδιά στην πισίνα, και οι προπονητές και οι παράγοντες να έχουν την σωστή προσέγγιση, ώστε το παιδί να μην φεύγει, αλλά να φέρει και τον φίλο του ή την φίλη του. Ο προπονητής πρέπει να είναι παιδαγωγός σε αυτές τις ηλικίες, γιατί είναι από μόνο του ένα δύσκολο και σκληρό άθλημα. Απαγορεύεται οποιοσδήποτε προπονητής να σου κόψει τα φτερά και να σου πει “δεν κάνεις”. Όποιος στο πει αυτό δεν κάνει ο ίδιος για αυτή τη δουλειά».
«Ίσως είναι κοινότυπο να πω ότι είναι το εθνικό μας σπορ, αφού οι επιτυχίες το έχουν δείξει. Εγώ θέλω να πω στα παιδιά να επιλέξουν το άθλημα που έχουν μέσα στην ψυχή τους και τα εκφράζει. Και αν αυτό είναι το πόλο, να δοθούν πραγματικά στο όνειρό τους και να μην επιτρέψουν σε κανέναν άλλον, πέραν του εαυτού τους, να πιστέψει στο τι μπορούν να κάνουν. Να ξέρουν πως ο άξιος πάντα θα προχωρήσει ό, τι εμπόδιο και να αντιμετωπίσει. Μέσα από σκληρή δουλειά και προπόνηση. Και ότι από τον αθλητισμό δεν θα κερδισουν μόνο μετάλλια και διακρίσεις, αλλά και σχέσεις ζωής, φιλοσοφία ζωής απέναντι σε δυσκολίες και αγώνες, αντιμετωπίζοντας οποιοδήποτε πρόβλημα προκύπτει».
