Το αίμα στις φλέβες παγώνει, η ανάσα κόβεται και η ψυχή κλαίει.
Φίλοι, συγγενείς και φυσικά πλήθος απλού κόσμου, με πόδια απρόθυμα και σκοτεινή καρδιά συρρέουν στην «AWD-Arena», έδρα του Ανόβερου, που έχει βυθιστεί σε ένα βουβό θρήνο για να τον κατευοδώσουν.
Ο Ρόμπερτ Ένκε, έχει πλέον πετάξει προς τον παράδεισο, κουρνιάζοντας στην αγκαλιά των αγγέλων μαζί με τη δίχρονη κόρη του Λάρα, η οποία του κρατάει το χέρι σφιχτά όπως ο βίκινγκ τον πέλεκυ.
Η αυτοχειρία του Ένκε αφύπνισε από το βαθύ του λήθαργο τον ποδοσφαιρικό πλανήτη. Η παγιωμένη αντίληψη της κοινής γνώμης περί ζωής χαρισάμενης του διάσημου ποδοσφαιριστή που ισορροπεί σαν τολμηρός σχοινοβάτης ανάμεσα στα αμύθητα πλούτη και τις εξωπραγματικές πολυτέλειες, μολονότι περιέχει πολλά σπαράγματα αλήθειας, κλειδώθηκε πρόσκαιρα σε άπαρτο θησαυροφυλάκιο.
Η άλλη όψη φανερώθηκε. Εκείνη του προσωπικού Γολγοθά που ανεβαίνει ο επιδερμικά άτρωτος πρωταγωνιστής, εκείνος που αβασάνιστα κριτικάρεται από τους πάντες. Μάλλον, οι δριμύτατοι επικριτές, οι οποίοι εκτοξεύουν κεραυνούς και κατάρες, αντικρίζουν την πραγματικότητα μέσα από έναν παραμορφωτικό φακό. Βλέπετε, ο καθρέφτης εικόνιζε εν προκειμένω το τέρας της κατάθλιψης…
Γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Ιένα, στη πρώην Ανατολική Γερμανία. Τα πρώτα σκιρτήματα για την «στρογγυλή θεά» ήρθαν πολύ νωρίς. Από τα οκτώ του έπαιζε ποδόσφαιρο στην τοπική ομάδα «SV Ιέναφαρμ», ενώ αγωνιζόταν μάλιστα αρχικά ως επιθετικός προτού μεταφερθεί κάτω από τα γκολπόστ. Το 1985 τράβηξε τα βλέμματα των σκάουτερς του συλλόγου Καρλ Τσάις Ιένα, οι οποίοι «χτένιζαν» την περιοχή για τυχόν ταλέντα.
Η βελτίωση του Ένκε ήταν διαρκής. Η πρώτη αναγνώριση των ικανοτήτων του εντοπίζεται το 1993. Τότε, έπαιξε με τα χρώματα του αντιπροσωπευτικού συγκροτήματος της Γερμανίας κάτω των 15 ετών, εναντίον της Αγγλίας στο Γουέμπλεϊ. Η «λευκή» ισοπαλία συνοδεύτηκε από εγκωμιαστικά σχόλια για τον φέρελπι γκολκίπερ που είχε «κατεβάσει ρολά».
Στα 17 υπέγραψε το πρώτο επαγγελματικό συμβόλαιο με την Καρλ Τσάις Ιένα όμως σύντομα το 1996 θα μετακινηθεί στην Μπορούσια του Μενχενγκλάντμπαχ. Έλαβε το «βάπτισμα του πυρός» στην Μπουντεσλίγκα στις 15 Αυγούστου του 1998, σε νίκη επί της Σάλκε. Ωστόσο, ούτε εκεί βρήκε το λιμάνι του.
Το 1999 ξενιτεύεται για χάρη της Μπενφίκα στην Πορτογαλία με περισσότερο μακρόπνοες προοπτικές, καθώς συμφώνησε για τριετές συμβόλαιο συνεργασίας. Μολονότι η ατμόσφαιρα στην χώρα της Ιβηρικής μύριζε μπαρούτι με καρατομήσεις προπονητών, ανομβρία και αποτυχίες, ο Ένκε πασπάλισε με χρυσόσκονη τους γεμάτους γκρίνια Λουζιτανούς. Οι εξαιρετικές εμφανίσεις τον έβαλαν στα μπλοκάκια κολοσσών όπως η Άρσεναλ, η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ και η Μπαρτσελόνα. Τελικά, ψήφισε Καταλονία, έτσι αριβάρισε στο «Καμπ Νου» ως ελεύθερος το καλοκαίρι του 2002 με τριετές συμβόλαιο.
Ο Γερμανός πορτιέρε ένιωθε την ελπίδα της καθιέρωσης να πεταρίζει μέσα του. Ο τότε τεχνικός των «μπλαουγκράνα» Λουίς Φαν Χάαλ, αντίθετα, τον παρόπλισε σε ρόλο κομπάρσου. Αν και την επόμενη σεζόν στον προπονητικό θώκο κάθισε ο Φράνκ Ράικαρντ, ο επίσης Ολλανδοτραφής δεν είχε σε εκτίμηση τον Ένκε. Τον έστειλε δανεικό στη Φενέρμπαχτσε που… πέρασε και δεν ακούμπησε.
Ο περί ου ο λόγος έψαχνε την αγωνιστική γαλήνη, ενώ τα πρώτα σημάδια της κατάθλιψης εμφανίστηκαν. Η επιστροφή στην «Μπάρτσα», η οποία τον έβαλε να προπονείται με τη δεύτερη ομάδα αποτέλεσε μονόδρομο. Βρισκόταν υπ’ ατμόν και οι ιθύνοντες έβγαλαν τον Ένκε από την κατάψυξη, παραχωρώντας τον δανεικό στην Τενερίφη μέχρι το τέλος της σεζόν.
Η παραπάνω κίνηση αποδείχθηκε σοφή. Τα χέρια σταμάτησαν να τρεμουλιάζουν και η εμπιστοσύνη με την οποία περιέβαλλε ο οργανισμός τον Ένκε, τον βοήθησε να ανακτήσει την πίστη στις δυνατότητές του. Καλοκαίρι του 2004 ο μεγαλόσωμος γκολκίπερ αποδέχθηκε την πρόταση του Ανόβερου σαλπάροντας για Μπουντεσλίγκα.
Και δεν το μετάνιωσε, αφού υπήρξε ορόσημο στην ποδοσφαιρική του πορεία. Μετατράπηκε σε αδιαπέραστο ανάχωμα μπροστά από την εστία των «κόκκινων». Απόρροια της εκπληκτικής παρουσίας του ήταν ότι ψηφίστηκε ως ο Καλύτερος Τερματοφύλακας στο πρωτάθλημα από τους συναδέλφους του για λογαριασμό του «Kicker» για το 2006. Φυσικά παρέμεινε με νέο συμβόλαιο και χρίστηκε αρχηγός τη χρονιά 2007-2008. Παράλληλα, το 2008-2009 πιστοποιεί ότι περιλαμβάνεται στην αφρόκρεμα των κορυφαίων. Του απονέμεται ξανά ο τίτλος του Καλύτερου Τερματοφύλακα από το «Kicker».
Την 8η Νοεμβρίου του 2009 στην ισοπαλία 2-2 εντός έδρας με το Αμβούργο, γράφτηκε το κύκνειο άσμα. Έστω και αν ουδείς το συνειδητοποίησε τότε…
Παρά τις λίγες συμμετοχές με την εθνική Ανδρών, η αγωνιστική του συνέπεια τον καθιστούσε ακλόνητο φαβορί για να είναι ο βασικός γκολκίπερ της Γερμανίας στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 2010 στα γήπεδα της Νότιας Αφρικής;
Παλεύοντας με το τέρας
Το Σεπτέμβριο του 2004 τον έρωτα του Ρόμπερτ με την πρώην αθλήτρια του μοντέρνου πένταθλου Τερέζα Ρέιμ επισφραγίζει ο ερχομός της κόρης τους Λάρας. Μολονότι κατά τη διάρκεια της κύησης, το έμβρυο διαγνώστηκε με σοβαρό πρόβλημα στην καρδιά και η συμβουλή του γιατρού ήταν το παιδί να μην γεννηθεί, το ζευγάρι ενήργησε διαφορετικά. Η Λάρα γεννήθηκε, μα κουβαλούσε εκ γενετής σύνδρομο δυσπλασίας στο αριστερό μέρος της καρδιάς. Έχασε πλήρως την ακοή της από τα βαριά φάρμακα κατά των καρδιακών προβλημάτων της. Το εμφύτευμα που της τοποθετήθηκε, ύστερα από χειρουργείο ήταν επιτυχές, όμως οι πολλαπλές επεμβάσεις που υπεβλήθη στην Οδύσσειά της, έκαναν τη δίχρονη κορούλα τους να σβήσει.
Ο πεπειραμένος τερματοφύλακας συνέχισε το ποδόσφαιρο. «Η ασθένεια της Λάρα με ανάγκασε να αντιμετωπίσω τη ζωή και το θάνατο. Η ζωή συνεχίζεται. Η θλίψη δεν μπορεί να σε νικήσει», επεσήμανε ο Ένκε, όταν μίλησε για πρώτη φορά στους δημοσιογράφους μετά την απώλεια, ενώ την επομένη οι αθλητικογράφοι τον εκθείαζαν για την ψυχική του δύναμη, όπως υπογραμμίζεται στο πολυβραβευμένο βιβλίο «A life too short, The Tragedy of Robert Enke» από τον Ronald Reng.
Ωστόσο, η αλήθεια ήταν διαφορετική. Όταν τα φώτα έσβηναν, βρισκόταν επί ξύλου κρεμάμενος. Για έξι χρόνια έδωσε σκληρή μάχη, επισκεπτόταν συχνά ψυχίατρο, ο οποίος τον βοήθησε να αναπνεύσει, ενώ πνιγόταν.
Η υιοθεσία της Λέιλα από το ζευγάρι του 2008 μαλάκωσε για λίγο τη θλίψη του χαροκαμένου πατέρα.
Ο ίδιος έγραφε στο ημερολόγιό του στις 29 Απριλίου 2009: «Η Λέιλα μπήκε στη ζωή ως μια αχτίδα αισιοδοξίας και υπήρξε μεταξύ μας μια αίσθηση οικειότητας από την πρώτη στιγμή».
Μια μέρα μετά συμπλήρωνε: «Η Λέιλα είναι σπίτι μας. Η Λάρα έχει μια αδελφή. Είμαστε ξανά οικογένεια». Δυστυχώς, ο φόβος ότι η Λέιλα θα χανόταν και οι αναιτιολόγητες προσωπικές ενοχές τρύπωσαν στο υποσυνείδητό του Ένκε και έγιναν εμμονή.
«Πάντα υποστήριζε ότι αν πήγαινε σε ψυχιατρική κλινική αυτό θα συνεπαγόταν το τέλος της ποδοσφαιρικής του καριέρας», τόνιζε στη «Bild», ο πατέρας του και αθλητικός ψυχολόγος Ντιρκ Ένκε.
Λίγες μέρες πριν το θάνατό του η γυναίκα του τον εκλιπαρούσε να νοσηλευτεί σε ψυχιατρική κλινική. «Είμαι ένας διεθνής τερματοφύλακας, δεν μπορώ να πάω σε κλινική», αντέτεινε.
-Ρόμπι υπάρχουν δικηγόροι στην κλινική, καθηγητές πανεπιστημίου, επιχειρηματίες. Πιστεύεις ότι ήταν ευκολότερο για αυτούς να έρθουν εδώ; Αλλά το έκαναν, επειδή μερικές φορές είναι η μόνη λύση».
-Οι περιπτώσεις τους διαφέρουν πολύ από τη δική μου. Εάν οι άνθρωποι τους ανακαλύψουν, δεν είναι τόσο κακό».
«Τερέζα σ’ αγαπάω», είπε στη σύζυγό του πριν πέσουν για ύπνο το βράδυ πριν από το μοιραίο.
«Και εγώ σ’ αγαπώ, και θα το ξεπεράσουμε μαζί», αποκρίθηκε εκείνη. Όμως ήθελε να λυτρωθεί…
Στις 10 Νοεμβρίου 2009 αποχαιρέτησε τη γυναίκα του και την 8 μηνών Λέιλα με ένα φιλί στο μέτωπο. Τους είπε ότι είχε προπόνηση. Όμως αυτό ήταν ψέματα.
«Εκείνη την Τρίτη ο Ρόμπερτ είχε περάσει οκτώ ώρες οδηγώντας στους δρόμους γύρω από το Έμπεντε. […] Κατόπιν, οδήγησε μέχρι την πιο κοντινή σιδηροδρομική διάβαση στο Αϊλφέζε.
[…] Ήξερε απ' έξω το πρόγραμμα των δρομολογίων». Άφησε το αυτοκίνητο, έπεσε στις ράγες του τρένου στο Νόισταντ και η αμαξοστοιχία τον εμβόλισε σαν κέρινο ομοίωμα.
Όπως γράφει ο συγγραφέας Ronald Reng, ψάχνοντας στο δωμάτιό του η σύντροφός του βρήκε ένα σημείωμα. «Αγαπημένη Τέρι, συγγνώμη που…»
Έξω από το στάδιο του Ανόβερου ένας δρόμος μετονομάστηκε σε οδό «Ρόμπερτ Ένκε» και ο σύλλογος ενίσχυσε οικονομικά ένα ίδρυμα προς τιμήν του, το οποίο θα ασχολείται με την ψυχική υγεία των αθλητών. Η γυναίκα του μετακόμισε στην Κολωνία, και εργάζεται με άτομα που υποφέρουν από κατάθλιψη.
Ο τερματοφύλακας ετάφη δίπλα στην κόρη του. Ούτε ο θάνατος δεν μπόρεσε να τους χωρίσει…
