Ήταν το πρωί της 23ης Ιουνίου 1980, όταν, μεταξύ Viale Jonio και Via Monte Rocchetta, μια μοτοσικλέτα με δύο άνδρες πέρασε μέσα από την ξέφρενη κίνηση της Ρώμης. Η μοτοσικλέτα σταματάει μπροστά από την στάση λεωφορείου και ο ένας από τους δύο επιβάτες βγάζει από την τσέπη του ένα 38αρι περίστροφο. Στόχος του ήταν ο Μάριο Αμάτο, ένας δικαστής ο οποίος είχε αναλάβει την έρευνα για τις παράνομες ενέργειες της ακροδεξιάς στην ιταλική πρωτεύουσα. Ο νεαρός πλησίασε τον Αμάτο και δεν δίστασε λεπτό. Έβαλε το όπλο πίσω από το κεφάλι του δικαστικού και τον πυροβόλησε μπροστά σε όλο τον κόσμο που προσπαθούσε να βρει τρόπο να κρυφτεί.
Το όνομα του εκτελεστή; Τζιλμπέρτο Καβαλίνι, ένας άνθρωπος με ποινικό μητρώο και πρώην ιδρυτής της Boys SAN 1969, της ιστορικής ομάδας ultras της Curva Nord της Ίντερ. Ο Καβαλίνι γεννήθηκε στο Μιλάνο το 1952 και ο ίδιος μεγάλωσε σε μια εποχή που η κατάσταση στην Ιταλία μόνο καλή δεν ήταν. Ήταν η εποχή όπου αριστεροί και δεξιοί «έβαφαν» τους δρόμους με αίμα. Ήταν τα λεγόμενα «μολυβένια χρόνια», μια περίοδος που έμεινε στην ιστορία με τον όρο «η στρατηγική της έντασης».
Στο πρώτο μισό της δεκαετίας του 1970, το Μιλάνο είχε ξεκινήσει μια μακρά διαδικασία αστικοποίησης και εκσυγχρονισμού που εξαιτίας και του τεράστιο κύματος μετανάστευσης από το Νότο, είχε μετατρέψει την πρωτεύουσα της Λομβαρδίας σε μητρόπολη. Μια τεράστια οικονομική και δημογραφική ανάπτυξη, την οποία θα ακολουθούσαν σοβαρά πολιτικά και κοινωνικά προβλήματα. Η εγκληματική παραβατικότητα είχε ξεφύγει πια από τα στενά όρια της γειτονιάς και πλέον το οργανωμένο έγκλημα είχε γίνει στοιχείο της καθημερινότητας.
Μέσα σε ένα τέτοιο πλαίσιο άρχισε να αναπτύσσεται ένας εξωκοινοβουλευτικός πολιτικός ακτιβισμός ο οποίος εκφραζόταν μέσα από το έντονο αναπτυσσόμενο φοιτητικό κίνημα αλλά και από την εργατική τάξη. Ξαφνικά στο Μιλάνο άρχισε να δημιουργείται ένα περιβάλλον τυφλής βίας απέναντι στην κεντρική εξουσία. Το 1969, όταν ο Καβαλίνι αποφάσισε να ιδρύσει τους Boys – Squadre d'Azione Nerazzurre, η πολιτικοποίηση των ultras είχε έναν εντελώς διαφορετικό χαρακτήρα σε σχέση με την τωρινή εποχή. Εκείνη την περίοδο εμφανίστηκε ένα φαινόμενο όπου στην πόλη γινόταν μια μίξη των διαφορετικών πολιτικών κινημάτων, με επιρροές από το δρόμο (και από τον ένοπλο αγώνα) που μαίνονταν εκείνα τα χρόνια στις γειτονιές. Όπως ήταν λογικό αυτό το φαινόμενο δεν θα μπορούσε να μην επηρεάζει και τα πρωτοεμφανιζόμενα εκείνη την εποχή γκρουπ των ultras στους οποίους είχαν διεισδύσει εκφραστές όλων αυτών των κινημάτων.
Ο απογαλακτισμός των περισσότερων από τα παιδιά που συνωστίζονταν στο San Siro, για να υποστηρίξουν την Ίντερ, αποτελούσαν μέλη του Movimento Sociale Italiano (MSI) ένα νε οφασιστικό πολιτικό κόμμα που θα άφηνε το σημάδι της σε ολόκληρη την Curva του συλλόγου. Απόλυτο κουμάντο στην εξέδρα θα κάνουν οι διαβόητοι Skins 88 και ο «Τζίτζι» Καβαλίνι θα βρίσκεται ανάμεσα τους μέχρι και το 1976, μοιράζοντας τον χρόνο ανάμεσα στο γήπεδο και τους αγαπημένους του «νερατζούρι» αλλά και το κόμμα.
Το βράδυ της 27ης Απριλίου, με αφορμή την πρώτη επέτειο από το θάνατο του νεαρού δεξιών πεποιθήσεων, Σέρτζιο Ραμέλι, μια μικρή ομάδα νεοφασίστες - ανάμεσά τους και ο Καβαλίνι - επιτέθηκαν και μαχαίρωσαν τρεις ακτιβιστές του μαρξιστικού Λενινιστικό Κόμματος, με τον έναν από αυτούς, τον Γκαετάνο Αμορόσο να αφήνει την τελευταία του πνοή δύο ημέρες αργότερα. Οι οκτώ δράστες συνελήφθησαν και ο Καβαλίνι καταδικάστηκε σε πρώτο βαθμό σε 13 χρόνια φυλάκιση για συνέργεια σε φόνο. Εκείνη τη στιγμή η ζωή του νεαρού άλλαξε ριζικά.
Λίγο λιγότερο από ένα χρόνο αργότερα μεταφέρθηκε από τη φυλακή του Πέζαρο νότια στο Μπρίντιζι, κάτι που προκάλεσε την οργή του Καβαλίνι. «Εντάξει δικαστά, αλλά έχω μόνο τη μητέρα μου, είναι χήρα και μόνη της για πολλά χρόνια, προσπάθησε τουλάχιστον, όσο μπορείς, να με κάνεις να πάω βόρεια και να μην με κάνεις να καταλήξω ακόμα πιο μακριά». Το πρωί έφτασε η αστυνομική συνοδεία και ρώτησα ενστικτωδώς τον φύλακα: «Λοιπόν, πού πάμε;» και μου απάντησε: «Στο Μπρίντιζι!». Η οργή κατέκλισε τον Καβαλίνι. «Είμαι από το Μιλάνο και δεν μπορούσα να το δεχτώ ότι θα έπρεπε να πάω στην άλλη άκρη της Ιταλίας. Υπέστη μια κρίση, αλλά όχι με την έννοια ότι έσκισα τα μαλλιά μου και τα ρούχα μου. Περισσότερο γέμισα οργή γιατί θα έπρεπε να αφήσω μόνη της την μητέρα μου η οποία θα έπρεπε να κάνει χίλια χιλιόμετρα για να έρθει να με δει».
Κατά τη διάρκεια του ταξιδιού ο Καβαλίνι δεν αισθανόταν καλά με αποτέλεσμα να κάνει εμετό αρκετές φορές. Σε μια στάση για να συνέλθει βρήκε την ευκαιρία να αποδράσει και παρά την κινητοποίηση της αστυνομίας δεν κατάφεραν να τον βρουν. Ο ίδιος είχε φτάσει στην Ρώμη κάνοντας οτοστόπ και στη συνέχεια με την βοήθεια της τρομοκρατικής ακροδεξιάς οργάνωσης Nuclei Armati Rivoluzionari (NAR) εξαφάνισε τα ίχνη του.
Στα τέλη της δεκαετίας του 70’ η κυρίαρχη ομάδα στο Μιλάνο ήταν η Μίλαν του Ριβέρα. Στην Ίντερ βρίσκονταν σε μια μεταβατική περίοδο η οποία με τον Εουτζένιο Μπερσελίνι στον πάγκο θα άρχιζε την αντεπίθεσή της. Δύο Κύπελλα κι ένα πρωτάθλημα την σεζόν 1979/80, αποτελούμενη με ποδοσφαιριστές προερχόμενοι από τις τοπικές περιοχές της Λομβαρδίας. Η μετάβαση στην δεκαετία του 80’ επέφερε αλλαγές και στην κουλτούρα των ultras. Στο Μιλάνο τα χρόνια αυτά χαρακτηρίζονταν από τις βίαιες συγκρούσεις μεταξύ των «ροσονέρι» και των «νερατζούρι» οπαδών. Τόσο κατά την διάρκεια των καλοκαιρινών τουρνουά στο Mundialito Super Club, όσο και στα ντέρμπι του πρωταθλήματος μέχρι τις επιθέσεις σε γνωστά στέκια της πόλης η κατάσταση είχε φτάσει στο απροχώρητο σε σημείο που οι αρχηγοί των οργανωμένων αποφάσισαν να κάνουν μια σιωπηρή συμφωνία «μη επίθεσης», μια συμφωνία κρατάει μέχρι και σήμερα με ελάχιστες εξαιρέσεις.
Ο ανταγωνισμός μεταξύ Interisti και Milanisti δεν χρειάζεται εισαγωγή, καθώς, πριν από το «σύμφωνο», η αγριότητα των συγκρούσεων είχε λάβει ανεξέλεγκτες διαστάσεις, σε σημείο που επεισόδια σημειώνονταν ακόμα και στο σινεμά αλλά και στις ντίσκο μόνο και μόνο επειδή ο ένας έπεφτε πάνω στον άλλον.
Την ίδια ώρα, μια νέα γενιά τρομοκρατών έκανε την εμφάνισή της στον υπόκοσμο της ιταλικής πρωτεύουσας. Ανάμεσά τους και ο Καβαλίνι ο οποίος παρέμενε φυγάς και ουσιαστικά αποτέλεσε τον συνδετικό κρίκο μεταξύ της NAR ομάδας του Μιλάνου και της αντίστοιχης της Ρώμης. Η σχέση μεταξύ των Μιλανέζων και του ρωμαϊκού κυττάρου του NAR (Nuclei Armati Rivoluzionari), άρχισε να μεταλλάσσεται και από ομάδες εκτελεστών να μετατρέπεται σε μια ομάδα με ιδεολογικό υπόβαθρο. Το 1980 ήταν η χειρότερη χρονιά της Ιταλικής Δημοκρατίας. Η δολοφονία του δικαστή Μάριο Αμάτο τον Ιούνιο του 1980, καθώς και η βομβιστική επίθεση στο σιδηροδρομικό σταθμό της Μπολόνια με 85 νεκρούς και 200 τραυματίες είχε οδηγήσει την χώρα σε μια κατάσταση που πολλοί θεωρούσαν ότι ο εμφύλιος είναι προ των πυλών.
«Μετανιώνω για όσα έκανα, και όχι γι αυτά που δεν έκανα. Λέω επίσης στο όνομα των συντρόφων μου ότι δεν χρειάζεται να ζητήσουμε τη συγχώρεση κανενός για όσα συνέβησαν στις 2 Αυγούστου 1980 στην Μπολόνια». Αυτά ήταν τα λόγια Τζιλμπέρτο Καβαλίνι στις 9 Ιανουαρίου του 2020, όταν οι δικαστές του Ορκωτού Δικαστηρίου της Μπολόνια τον καταδίκασαν σε ισόβια κάθειρξη για συνέργεια στην βομβιστική επίθεση. Ο Καβαλίνι, ο οποίος μετά από τριάντα και πλέον χρόνια φυλάκισης βρίσκεται πλέον σε καθεστώς ημιελευθερίας, τιμωρήθηκε επειδή βοήθησε προσφέροντας υλικοτεχνική υποστήριξη στους Βαλέριο Φιοραβάντι, Λουίτζι Τσιαβαρντίνι και Φραντσέσκα Μάμπρο, που ήδη έχουν καταδικαστεί ως οι δράστες της επίθεσης.
Η ιστορία του Καβαλίνι είναι η ιστορία μιας γενιάς που μεγάλωσε μέσα σε μια δραματική ιστορική και κοινωνική φάση της Ιταλίας, στην οποία η δύναμη των ιδεολογιών ήταν ικανή να παρεισφρήσει μέσα στα γήπεδα και στις εξέδρες επηρεάζοντας συνειδήσεις. Γεγονότα που σήμερα δίνουν μια ωμή μαρτυρία για το πώς μεγάλωσε η πόλη του Μιλάνου, την πολιτικοποίηση των ultras.
Πηγές: https://www.rivistacontrasti.it/gilberto-cavallini-boys-san-inter-nar-anni-di-piombo-san-siro-ultras-estrema-destra-stadio/
Così si legge nella rivendicazione scritta diffusa dai NAR, Nuclei Armati Rivoluzionari, a poche ore dal cruento assassinio.
https://spazio70.com/anni-70/nar-e-spontaneismo-armato/mi-scappa-devo-andare-al-bagno-la-grottesca-evasione-di-gilberto-cavallini/
Ivan Luraschi. La violenza negli stadi. 2003, Seb srl.
Dichiarazioni di Cavallini nel corso ai giudici della corte d’Assise di Bologna.
www.bnsports.gr