Ένα μερόνυχτο μετά την Ανάσταση του Θεανθρώπου, ο Παναθηναϊκός έκανε το δικό του… θαύμα σε μια μπασκετική γωνιά της Ιταλίας. Το ημερολόγιο έδειχνε 5/5/2002 όταν οι πράσινοι «σούβλισαν» τη Μπολόνια και έγιναν η πρώτη ομάδα που νίκησε την οικοδέσποινα του Final-4. Το BN Sports θυμάται και θυμίζει μαζί με την πολύτιμη συνεισφορά του αυτόπτη μάρτυρα τότε, Γιώργου Καλαϊτζή.
Όταν ένας συλλέκτης τίτλων ερωτάται το καθιερωμένο «ποιο από όλα ήταν πιο γλυκό», είναι σαν να πρέπει να διαλέξει και να ξεχωρίσει κάποιο από τα παιδιά του. Φαντάζει κάτι τέτοιο λογικό; Ρητορική η ερώτηση φυσικά ακόμα κι’ αν γινόταν στους φίλους του «εξάστερου», τα μάτια των οποίων – κυρίως τα ρυτιδιασμένα λόγω ηλικίας – και αν έχουν δει επιτυχίες και κούπες. Κρυφά όμως μέσα τους και πριν αποφανθούν την απόλυτη ισότητα/δικαιοσύνη, ο νους τους θα πάει ασυγκράτητα, αδέσμευτα στη Μπολόνια το 2002. Τότε που ο Παναθηναϊκός «έραψε» το πιο απροσδόκητο ίσως αστέρι του και υπάρχουν αρκετοί λόγοι για να θεωρείται τέτοιο.
Την ίδια στιγμή λοιπόν που οι απανταχού Έλληνες μετά βίας σηκώνονταν από το πασχαλιάτικο τραπέζι, πρωταγωνιστής του οποίου ήταν ένας αναψοκοκκινισμένος οβελίας, οι παίκτες του Ζέλικο Ομπράντοβιτς τους «ανάγκασαν» μέσα από το παρκέ του ιστορικού «Παλαμαλαγκούτι», να γεμίσουν και άλλο το ποτήρι τους με το… νέκταρ της χαράς και της ηδονής. Ο Παναθηναϊκός αν και έβλεπε στο μεγαλύτερο διάστημα του παιχνιδιού την πλάτη της ταλαντούχας Κίντερ (είχε φτάσει μέχρι και στο -14), όχι μόνο στήθηκε αντρίκια και καμαρωτά μπρος στο φαβορί χωρίς να το φοβηθεί, αλλά φρόντισε να σιωπήσει μια και καλή την πόλη της Μπολόνια καθώς και την παρέα του Τζινόμπιλι, του Γιάριτς, του Ριγκοντό, του Σμόντις και των άλλων «αστέρων».
Το «τριφύλλι» στέφθηκε πρωταθλητής πάσης Ευρώπης μέσα στο… σπίτι της αντιπάλου και το BN Sports ανασύρει μνήμες από το «χρονοντούλαπο» της ιστορίας. Τι θα ήταν όμως αυτές χωρίς έναν αυτόπτη και αυτήκοο μάρτυρα; Ο Γιώργος Καλαϊτζής των 9 χρόνων και 13 συνολικά τίτλων ως παίκτης του Παναθηναϊκού, βοηθά στο εγχείρημα, το αποκορύφωμα του οποίου έλαβε χώρα μία τέτοια μέρα, 21 χρόνια πίσω.
«Κανένας μας δεν είχε σκεφτεί ότι θα σηκώσουμε την κούπα»
Όσο έντονη και δύσκολη ωστόσο είναι η τελευταία… πίστα ενός μαραθωνίου, τόσο δεν πρέπει να λησμονείται η διαδρομή. Και ο Παναθηναϊκός σε έναν – σχεδόν – αμιγώς ελληνικό όμιλο του Top-16 (τότε format της διοργάνωσης) χρειάστηκε τη χείρα βοηθείας της αδιάφορης Ολύμπια Λιουμπλιάνας και του Μπένο Ούντριχ για να βρεθεί στη Μπολόνια.
«Δεν θυμάμαι πολλά από το πως φτάσαμε εκεί, μόνο ότι χρειάστηκε μία νίκη της Ολύμπια μέσα στο ΣΕΦ, για να πάρουμε εμείς το εισιτήριο» είπε ο Γιώργος Καλαϊτζής και αυτό αρκούσε. Διότι αυτή ήταν και η ουσία για όσους κοιτάμε το τότε από… μακριά. Ο τρίτος εκ των τεσσάρων ομίλων της φάσης των «16» κορυφαίων της Ευρωλίγκα, είχε τριπλή ελληνική εκπροσώπηση καθώς πέρα από τον Παναθηναϊκό, ο Ολυμπιακός και η ΑΕΚ φιλοδοξούσαν στην πρωτιά, η οποία ισοδυναμούσε (και μόνο αυτή) σε πρόκριση στο Final-4.
Δύο αγωνιστικές πριν το τέλος και οι δύο «αιώνιοι» ισοβαθμούσαν στην κορυφή με ρεκόρ 3-1, με την… πλάστιγγα ωστόσο να γέρνει προς τη μεριά των Πειραιωτών (είχαν την ισοβαθμία με το μέρος τους). Και έτσι, όλα έδειχναν πως η μοναδική ομάδα που θα μπορούσε να αλλάξει τις ισορροπίες θα ήταν η ΑΕΚ του Ντράγκαν Σάκοτα. Παρά ταύτα, όσοι πόνταραν σε αυτό το ενδεχόμενο, έπεσαν έξω.
Οι Σλοβένοι που μέχρι εκείνο το σημείο μετρούσαν μονάχα ήττες (0-4) και δεν ήλπιζαν σε κάτι, «άλωσαν» το φαληρικό γήπεδο με μία… ραψωδία του Μπένο Ούντριχ (29 πόντους) και έκαναν ένα τεράστιο δώρο στο «τριφύλλι». Η αρμάδα του Ομπράντοβιτς φυσικά δεν το άφησε να πάει χαμένο στη Λιουμπλιάνα και επικρατώντας με 79-72, άφησε τον Ολυμπιακό στα… κρύα του λουτρού και πήρε την πρόκριση στο Final-4.
«Κάναμε λίγη προπόνηση, το αντιμετωπίσαμε χαλαρά»
Ο Παναθηναϊκός λοιπόν πήρε το αεροπλάνο εκείνες τις Άγιες μέρες του Πάσχα για τη γειτονική Ιταλία και τη Μπολόνια, βάζοντας στις αποσκευές του τον τίτλο του απόλυτου αουτσάιντερ. Και αυτό διότι έπρεπε να ξεπεράσει αρχικώς το εμπόδιο της ισχυρής Μακάμπι (τον είχε κερδίσει στον τελικό της Σουπρολίγκα ένα χρόνο πίσω) και έπειτα μία εκ των Κίντερ, Μπενετόν για να φτάσε στον τρίτο του ευρωπαϊκό τίτλο. Και μπορεί τα μεγέθη αυτά να μη φαντάζουν δυσθεώρητα τη σήμερον ημέρα, τότε όμως ήταν τα μεγαθήρια της εποχής και το έργο των παικτών του Ζοτς, μόνο εύκολο δεν ήταν.
Εν τέλει το γεγονός αυτό τους βγήκε σε καλό. Και εξηγούμαστε ή καλύτερα αφήνουμε το λόγο στον πόιντ γκαρντ εκείνης της ομάδας μαζί με τον Πέπε Σάντσες, Γιώργο Καλαϊτζή, να εξηγήσει.
«Συμμετείχαμε σε εκείνο το Final-4 ως ένα ξεκάθαρο αουτσάιντερ. Υπήρχαν υπερ-ομάδες εκείνη την περίοδο, οι οποίες ήταν και φορμαρισμένες μάλιστα. Αυτό το γνωρίζαμε, το είχαμε καταλάβει, δεν εθελοτυφλούσαμε και μας βοήθησε να δούμε τα παιχνίδια από την σκοπιά του λιγότερο επικρατέστερου. Κανένας μας δεν είχε σκεφτεί, ούτε φεύγοντας από την Αθληνα, ούτε κατά τη διάρκεια της παραμονής μας εκεί, πως θα στεφθούμε πρωταθλητές. Εννοώ πως το θέλαμε, αλλά δεν είχαμε το πρέπει, δεν παίζαμε με πίεση. Είχαμε πάει περισσότερο για να το ευχαριστηθούμε και να κάνουμε ό,τι καλύτερο μπορούσαμε».
Λόγια ειλικρινή από τον παλαίμαχο Έλληνα άσο γυρνώντας το χρόνο πίσω. Και αυτό βγήκε σε καλό στον Παναθηναϊκό στον ημιτελικό της Μεγάλης Παρασκευής, που μόνο πένθιμη δεν ήταν στο «πράσινο στρατόπεδο», κόντρα στη Μακάμπι. Η «ομάδα του λαού» με τον Ντέιβιντ Μπλατ στον πάγκο καιροφυλακτούσε, έχοντας σε καλή μέρα τους Χάφμαν και Μπουρστάιν όμως μπροστά στα… όργια του Μποντιρόγκα, όλα έμοιαζαν μηδαμινά. Ο Σέρβος έκανε πράματα και θάματα μέσα στο παρκέ, «βομβάρδισε» με 26 πόντους το αντίπαλο καλάθι και ηγήθηκε της «πράσινης» νίκης-πρόκρισης με 83-75.
«Πήγαμε για φαγητό, για ψώνια. Είμασταν χαλαροί»
Το αίσθημα του αουτσάιντερ συνεχίστηκε για να μην πούμε μεγάλωσε μετά την πρόκριση στον τελικό της Μεγάλης Κυριακής. Και αυτό διότι οι παίκτες του Ομπράντοβιτς έπρεπε να κάμψουν την αντίσταση της κραταιάς Κίντερ Μπολόνια μέσα στο κατάμεστο από φίλους της «Παλαμαλαγκούτι» (λίγοι οι φίλοι του «τριφυλλιού» στα ορεινά του γηπέδου). Μιας ομάδας που φλέρταρε με το back-to-back (η πρώτη που θα το πετύχαινε μετά τη Γιουγκοπλάστικα) και είχε στις τάξεις της τους Τζινόμπιλι, Ριγκοντό, Άντερσεν, Μπετσίροβιτς, Γιάριτς ,Σμόντις, Γκρέιντζερ και άλλους πολλούς ικανούς αθλητές.
Ωστόσο το… μυστικό του Παναθηναϊκού ήταν το καθαρό μυαλό και σε αυτό είχε επενδύσει πολλά ο Ζέλικο Ομπράντοβιτς. «Το είχε δουλέψει πολύ εκείνο το πενθήμερο ο Ομπράντοβιτς, τόσο στην ψυχολογική μας προετοιμασία όσο και στην τακτική» ανέφερε ο Γιώργος Καλαϊτζής και πέρασε στο… παρασύνθημα που αποδείχτηκε «χρυσό».
«Ήταν ένα ωραίο Πάσχα. Είχαμε τις οικογένειές μας μαζί, πήγαμε το προηγούμενο βράδυ σε έναν Ορθόδοξο ναό για να γιορτάσουμε την Ανάσταση. Είχαμε περάσει πολύ ωραία, ήταν και άλλοι Έλληνες εκεί. Μας μιλούσαν, μας έδιναν δύναμη. Γενικότερα είμασταν χαλαροί. Είχαμε πάει για φαγητό έξω, για ψώνια στο μεσοδιάστημα. Κάναμε λίγη προπόνηση ανάμεσα από τα δύο παιχνίδια. Με λίγα λόγια το αντιμετωπίσαμε ως κάτι άκρως φυσιολογικό και αν ήταν να ερχόταν, θα ερχόταν. Δεν βάλαμε πίεση στους εαυτούς μας».
Καταστάσεις και συμπεριφορές που πλέον μπορεί να φαντάζουν ανεκδιήγητες, όμως έτσι είχαν αντιμετωπίσει στον Παναθηναϊκό το Final-4 της Μπολόνια. Αυτός ήταν ο τρόπος του Ζοτς για να πάρει το μάξιμουμ των δυνατοτήτων του καθένα και να κάνει την έκπληξη. Και να που δικαιώθηκε.
«Μας βοήθησε όλο αυτό για να αποσυμφορηθούμε και να αντιμετωπίσουμε τα παιχνίδια σαν να μην ήταν τόσο σπουδαία. Και αυτό μέτρησε εν τέλει. Νομίζω πως είμασταν οι πρώτοι που είδαμε με τον τρόπο αυτό ένα Final-4 και δείξαμε έναν άλλο τρόπο αντιμετώπισης μιας τέτοιας συνθήκης. Εκεί έγκειται κατ’ εμέ και το ‘’κλειδί’’ όταν μια ομάδα πηγαίνει σε μία τέτοια διοργάνωση και δεν είναι ανάμεσα στα φαβορί. Ούτε οι άλλοι την περιμένουν, ούτε έξτρα στρες υπάρχει στους κόλπους της», τόνισε χαρακτηριστικά ο παλαίμαχος γκαρντ, ο οποίος τιμήθηκε το 2019 από την ΚΑΕ Παναθηναϊκός ως ένα από τα σημαντικότερα πρόσωπα της ιστορίας του μπασκετικού τμήματος των «πρασίνων» και ένα χρόνο αργότερα έγινε γενικός διευθυντής των ακαδημιών του «τριφυλλιού».
Ο… άσος από το μανίκι του Ζοτς, Λάζαρος Παπαδόπουλος!
Τα πράγματα στο πρώτο ημίχρονο της σπουδαίας εκείνης συνάντησης με την Κίντερ Μπολόνια (η τελευταία πριν βρεθούν και πάλι φέτος στην κορυφαία διασυλλογική διοργάνωση), έγιναν ακόμα πιο δύσκολα. Και αυτό διότι ο Παναθηναϊκός βρέθηκε να κυνηγά διαφορά 14 πόντων κάποια στιγμή, την οποία και «μάζεψε» στους 8 μέχρι την ανάπαυλα. Οι Ιταλοί φάνταζαν ως το αδιαφιλονίκητο φαβορί, υπολόγιζαν όμως χωρίς τον… Λάζο.
Ο 22χρονος τότε σέντερ, αφού πρώτα… φτιάχτηκε από τον Ζοτς, με τον μύθο να λέει ότι του ζήτησε να μπει μέσα και να δείξει (μεταφορικά) σε όλους τα αρχ…. του, πέρασε στο παρκέ και τον δικαίωσε στον απόλυτο βαθμό. Στη μία πλευρά «έσβηνε» τον Ρασάντ Γκρίφιθ και στην άλλη τον κέρδιζε στο 1vs1, προσθέτοντας 12 πόντους στο… σακούλι του Παναθηναϊκού.
«Ο Λάζαρος είχε παίξει πάρα πολύ καλά. Μας είχε δώσει κάποια καλάθια με προσωπικές ενέργειες και ουσιαστικά ήταν ο παράγοντας που δεν τον υπολόγιζε κανείς και ξαφνικά έγινε ο ρυθμιστής του παιχνιδιού. Αυτό ήταν ο Παπαδόπουλος τότε. Και φυσικά το μεγάλο τρίποντο του Κουτλουάι», θυμάται αμυδρά ο Γιώργος Καλαϊτζής, του οποίου η μνήμη, όπως ο ίδιος παραδέχθηκε, τον απατά.
Το μακρινό σουτ του Τούρκου, ο πανηγυρισμός του οποίου έχει μείνει με εκείνο το μειδίαμα στο πρόσωπό του γυρνώντας προς τον πάγκο και με υψωμένη τη γροθιά, έδωσε τη χαριστική βολή στην Κίντερ του Μεσίνα και ουσιαστικά αποτέλεσε την… επιβεβαίωση που χρειάζονταν οι ραπτομηχανές για να ξεκινήσουν τη δουλειά τους. Ο Παναθηναϊκός πέτυχε αυτό που φάνταζε σχεδόν ακατόρθωτο και «έραψε» μέσα στη Μπολόνια το τρίτο του… αστέρι.
Κάπου ανάμεσα στα επινίκια και τους πανηγυρισμούς, ο Γιώργος Καλαϊτζής έδωσε και έναν ακόμα λόγο για… πανικό. Ο 26χρονος τότε γκαρντ, ανακοίνωσε από ένα μικρόφωνο το χαρμόσυνο νέο πως θα ανέβει τα σκαλιά της εκκλησίας, δεχόμενος φυσικά την καθιερωμένη καζούρα σε κλίμα πανηγυρικό.
«Εύχομαι ειλικρινά στον Παναθηναϊκό να ζήσει τέτοιες στιγμές ξανά»
Και διηγώντας τα να… κλαις όμως ή να παίρνεις κίνητρο για να φρεσκάρεις τη μνήμη σου και να ζήσεις ανάλογες στιγμές. Ο Παναθηναϊκός των τελευταίων ετών απέχει παρασάγγας από εκείνο το έπος και την αυτοκρατορία του, με τον Γιώργο Καλαϊτζή να εύχεται μέσα από την καρδιά του να επανέλθει σύντομα στο δρόμο των επιτυχιών.
«Έτσι όπως είναι η Ευρωλίγκα πλέον, τη μια χρονιά δεν έχεις θέση στην 8αδα και την άλλη φτάνεις στην κορυφή. Είναι εντελώς διαφορετικό το σύστημα. Επίσης άλλο μπάσκετ παίζεται τώρα σε σχέση με το τότε, καμία σχέση. Βλέπουμε ότι πηγαίνουν ομάδες με τον τίτλο του φαβορί στα Final-4 (και αν φτάσουν σε αυτά) και γυρνούν με άδεια χέρια. Και το αντίθετο. Ας πούμε, στη φετινή 8αδα και με τη σειρά των προημιτελικών που παρακολουθούμε, μπορεί κάποιος να βάλει το χέρι του στη φωτιά και να χρίσει φαβορί και αουτσάιντερ; Για τον Παναθηναϊκό δεν ξέρω αν θα ξαναζήσει κάτι ανάλογο, εξαρτάται από πολλούς παράγοντες αυτό. Το εύχομαι πάντως πραγματικά».
Μάνος Φυρογένης