Ήταν 16 Φεβρουαρίου του 1972 όταν ο Θωμάς Μαύρος πραγματοποιούσε το ντεμπούτο του με την Εθνική Ελλάδος, σε ένα φιλικό της χώρας μας απέναντι στην Ολλανδία. Το τελευταίο που κρατάμε από την συνάντηση είναι η ήττα με 5-0 από το εξαιρετικό σύνολο του Γιόχαν Κρόιφ. Διότι τότε, η Ελλάδα «κέρδισε» τον κορυφαίο σκόρερ στην ιστορία των εγχώριων πρωταθλημάτων,
Έχουν περάσει 52 χρόνια από τότε. Ίσως τώρα, αν αναλογιστεί κανείς τι συμβαίνει στα ευρωπαϊκά πρωταθλήματα και πόσο νέοι κάνουν την εμφάνισή τους αρκετοί ποδοσφαιριστές, να μην προξενεί εντύπωση το γεγονός πως ο Θωμάς Μαύρος έκανε το ντεμπούτο του με την Εθνική μας ομάδα σε ηλικία 17 ετών και οκτώ μηνών.
Στην πραγματικότητα όμως, για την εποχή που συζητάμε, στο ξεκίνημα της δεκαετίας του 70’, δηλαδή μισό αιώνα πριν, κάτι τέτοιο ήταν πρωτόγνωρο. Ακόμη και για τον Θωμά Μαύρο, που εν τέλει έμελλε να εξελιχθεί στον κορυφαίο σκόρερ των ελληνικών πρωταθλημάτων και στον άνθρωπο που αγωνίστηκε με την Εθνική μας στην πρώτη της κορυφαία διοργάνωση. Το Ευρωπαϊκό πρωτάθλημα του 1980, με τον Μαύρο να παίζει και στα τρία ματς των ομίλων, μία σεζόν μετά την 3η του ανάδειξη σε πρώτο σκόρερ πρωταθλήματος (4 συνολικά στην καριέρα του) και 2ου στην Ευρώπη το 1979 και δύο χρόνια μετά το αργυρό παπούτσι το 1978.
Πώς προέκυψε όμως η επιλογή του σε μία ηλικία που δεν είχε καν ενηλικιωθεί; Η απάντηση είναι πως «θα μπορούσε» να έχει συμβεί αυτό και νωρίτερα», αν δεν είχε σπάσει το σκαφοειδές το καλοκαίρι του 1971.
Διότι τότε, τον είχε καλέσει ο Λάκης Πετρόπουλος σε ένα τουρνουά της Εθνικής μας ομάδας στο Μεξικό, όπου αντιμετωπίσαμε την ομώνυμη ομάδα της χώρας και τη Μίλαν σε φιλικές αναμετρήσεις. Ωστόσο, ο τραυματισμός έμελλε να του στερήσει την πρώτη του συμμετοχή τότε, αλλά η εντυπωσιακή σεζόν που πραγματοποίησε με τον Πανιώνιο, δεν άφησε περιθώρια στον Μπίλι Μπίνγκαμ.
Αυτός τον κάλεσε και στα μέσα Φεβρουαρίου του 1972, είχε έρθει η ώρα του. Αντιμετωπίζαμε σε φιλικό την Ολλανδία του Γιόχαν Κρόιφ και ο Θωμάς Μαύρος πέρασε ως αλλαγή στο τελευταίο μισάωρο, αντικαθιστώντας τον Δαβουρλή, που είχε περάσει στην ανάπαυλα, στην θέση του Κυριάκου Αποστολίδη.
Όπως είχε πει ο ίδιος ο Θωμάς Μαύρος στον Χρήστο Σωτηρακόπουλο, σε συζήτηση τους στον Sport-fm, ο Μπίνγκαμ του είπε πριν περάσει στον αγωνιστικό χώρο: «Μικρέ, θα σε βάλω μέσα και παίξε όπως εσύ ξέρεις».
Τίποτα περισσότερο και τίποτα λιγότερο από τον έμπειρο προπονητή, με τον Μαύρο να γίνεται ο νεότερος ποδοσφαιριστής που έπαιξε ποτέ – μέχρι τότε – με τα γαλανόλευκα. Μην ξεχνάμε άλλωστε πως επρόκειτο για έναν προπονητή που δεν δίσταζε να χρησιμοποιεί τα νέα παιδιά, γεγονός που αποδείχθηκε και από την αξιοποίηση του Νόρμαν Γουάιτσαιντ, σούπερ σταρ της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 1982 (17 Ιουνίου κόντρα στην Γιουγκοσλαβία).
Το ματς ολοκληρώνεται, η Ελλάδα ηττάται με 5-0, με τον Κρόιφ να έχει σκοράρει δις και τον εξαιρετικό αμυντικό, Χουλσόφ, να έχει σημειώσει τα δύο πρώτα γκολ στο 4ο και το 49ο λεπτό.
Ο Ομοσπονδιακός μας προπονητής ερωτάται για την εικόνα της συνάντησης και δηλώνει χαρακτηριστικά: «Δεν μπορώ να είμαι ικανοποιημένος. Χάσαμε 5-0. Μόνο από τον Μαύρο είμαι χαρούμενος, έχει πολύ μέλλον μπροστά του».
Τα χρόνια πέρασαν και ο Μπίνγκαμ δικαιώθηκε. Εκείνο το παιδί που έκανε ντεμπούτο μπροστά σε 10.000 κόσμο (8.600 εισιτήρια), «έγραψε» ιστορία στο ελληνικό ποδόσφαιρο, τόσο σε συλλογικό όσο και σε εθνικό επίπεδο.
Έπαιξε σε 36 ματς με την Ελλάδα, σκόραρε 11 φορές και αν σε κάποιον φαίνονται λίγα, θα πρέπει να υπολογίσει την συχνότητα των αναμετρήσεων. Αποτελεί μέχρι και σήμερα τον κορυφαίο σκόρερ στην ιστορία του ελληνικού πρωταθλήματος (501 ματς και 260 γκολ καριέρας), παίζοντας ποδόσφαιρο για ακόμη 28 χρόνια, αλλά και αυτόν που ηγήθηκε της Εθνικής στην πρώτη της μεγάλη διοργάνωση, πριν από 43 χρόνια.
Είκοσι μέρες μετά, η Ελλάδα επικράτησε με 2-1 της φιναλίστ στην διοργάνωση του 1970, με 2-1, σε μία από τις μεγαλύτερες νίκες στην ιστορία της, με τον Μαύρο να μην χρησιμοποιείται, αλλά η αρχή είχε γίνει. Τα πέντε γκολ που δεχθήκαμε άλλωστε από την Ολλανδία, δεν επισκίασαν ποτέ το «λαμπερό» του ντεμπούτο, με το αστέρι του να ξεκινά να λάμπει πριν καν συμπληρώσει τα 18 του χρόνια.
Δημήτρης Μανάκος