Ήταν 20 Ιανουαρίου 1983 όταν το ποδόσφαιρο αποχαιρετούσε έναν υπέροχο «εραστή» της στρογγυλής θεάς, που νικημένος από το αλκοόλ, έλεγε νωρίς «αντίο». Μόλις στα 49 του χρόνια, ο Βραζιλιάνος Γκαρίντσα έφυγε από την ζωή αφού πρώτα είχε χαρίσει απλόχερα χαρά σε όλο τον ποδοσφαιρικό κόσμο.
Γκαρίντσα και ντρίπλα, ντρίπλα και Γκαρίντσα, δύο λέξεις, δύο έννοιες, τόσο συνυφασμένες μεταξύ τους όσο λίγες. Αν κάποιος είναι ρομαντικός, αν αγαπάει το ποδόσφαιρο, το θέαμα και τη χαρά που αυτό δημιουργεί, ακόμα και στην περίπτωση που είναι πιο… νέος, σίγουρα θα έχει ακούσει το όνομά του. Για κάποιον που δεν το έχει ακούσει, τότε πολύ απλά και λακωνικά, ο Γκαρίντσα ήταν η προσωποποίηση της χαράς του ποδοσφαίρου και ξεκάθαρα ένας από τους καλύτερους ποδοσφαιριστές όλων των εποχών!
Ο Μανουέλ Φρανσίσκο ντος Σάντος, όπως ήταν το κανονικό του όνομα, δυστυχώς για εκείνον έζησε μία σύντομη ζωή μόλις 49 χρόνων. Σύντομη μεν, πολυτάραχη δε. Γεννήθηκε στις 28 Οκτωβρίου του 1933 στην πόλη Πάου Γκράντε και μεγάλωσε σε μία πάμφτωχη και όχι και τόσο δεμένη οικογένεια. Αντιμετώπιζε πρόβλημα υγείας στην σπονδυλική στήλη, είχε το ένα πόδι πιο κοντό από το άλλο, άρχισε το κάπνισμα και το αλκοόλ πριν καλά καλά πατήσει τα 15 (!) και όμως, χωρίς ποδοσφαιρική παιδεία και παρότι το άθλημα τον άφηνε παντελώς αδιάφορο σε εκείνη την ηλικία, εντέλει κατέληξε να γίνει θρύλος της «σελεσάο»!
7. Garrincha
— FourFourTwo (@FourFourTwo) June 1, 2018
??
When Pele limped off in the early stages of the 1962 World Cup, Garrincha – the ‘Little Wren’ stepped into the fold.
Garrincha was ‘The Joy of the People’ for the carefree way he played. pic.twitter.com/gvB4VLXLQy
Η μαγευτική στιγμή του στο Μουντιάλ του ‘62
Μακριά από τις ιστορίες γεμάτες αλκοόλ και γυναίκες, μία στιγμή που αξίζει να σταθεί κανείς στην σύντομη ζωή του Γκαρίντσα είναι αναμφίβολα το Μουντιάλ του 1962 στη Χιλή. Αν ποτέ κάποιος ποδοσφαιριστής έπαιξε σε ρυθμούς… σάμπα, τότε αυτός ήταν ο Γκαρίντσα και σε εκείνο το τουρνουά συνεπήρε ολόκληρο τον πλανήτη!
Η Βραζιλία κέρδισε το πρώτο της Παγκόσμιο Κύπελλο το 1958, με τους Γκαρίντσα και Πελέ στην καλύτερη ενδεκάδα της διοργάνωσης. Στη διοργάνωση του 1962, στην επιστροφή του θεσμού στην Λατινική Αμερική ύστερα από 12 χρόνια, η «σελεσάο» εξ αρχής θεωρήθηκε ως το νούμερο ένα φαβορί για την κατάκτηση του τροπαίου, έχοντας στο ρόστερ της άλλωστε τον κορυφαίο ποδοσφαιριστή του κόσμου, τον Πελέ. Παρότι ο σούπερ σταρ της Βραζιλίας ξεκίνησε πολύ καλά σκοράροντας στο εναρκτήριο παιχνίδι κόντρα στο Μεξικό ενώ είχε και μία ασίστ, το δεύτερο ματς με την Τσεχοσλοβακία έμελλε να είναι και το τελευταίο του σε εκείνο το Μουντιάλ καθώς τραυματίστηκε.
Garrincha & Pelé after the 1958 World Cup final.
— Brasil Football ?? (@BrasilEdition) October 27, 2022
Insane what technology can do ? pic.twitter.com/cQ60hfa19R
Το σοκ ήταν τεράστιο και πλέον πολλοί έκαναν λόγο ότι η Βραζιλία δεν θα τα κατάφερνε χωρίς το μεγάλο της αστέρι, δεν είχαν λογαριάσει όμως χωρίς τον Γκαρίντσα. Ήταν εκείνος που ώθησε τη Βραζιλία στην κορυφή του κόσμου κατακτώντας για δεύτερη συνεχόμενη φορά το Παγκόσμιο Κύπελλο, τερματίζοντας μάλιστα πρώτος σκόρερ στο τουρνουά! Για εκείνη την εποχή, το να έβγαινε ένα δεξί εξτρέμ πρώτος σκόρερ και καλύτερος παίκτης του Μουντιάλ ήταν κάτι πρωτόγνωρο, όμως ο Γιαρίντσα, το κακό παιδί εκτός αγωνιστικού χώρου αλλά χρυσό εντός, το έκανε!
Κόντρα στην Ισπανία, στο πρώτο παιχνίδι χωρίς τον Πελέ, η Βραζιλία θα δυσκολευτεί πολύ και θα φτάσει κοντά στον αποκλεισμό, ωστόσο ο Γκαρίντσα με ένα καταπληκτικό δεύτερο ημίχρονο έδωσε την απαραίτητη ώθηση στην ομάδα του να φτάσει στην ανατροπή με 2-1 και μαζί στην πρόκριση στην επόμενη φάση.
Στα προημιτελικά, ο χαρισματικός άσος έκανε ότι ήθελε την Αγγλία, σκόραρε δύο γκολ στο τελικό 3-1 υπέρ της «σελεσάο» και με τις ντρίπλες του ξεσήκωσε όλους όσους βρέθηκαν στο γήπεδο. Την επομένη, ο αγγλικός τύπος περιέγραψε τον Γκαρίντσα ως «Ο Στάνλεϊ Μάθιους, ο Τομ Φίνεϊ και ένας γητευτής φιδιών έγιναν ένα»! Κι όμως το καλύτερο δεν είχε έρθει.
No @Pele ❓Well it didn't matter for #Brazil as Garrincha stole the show for #Brazil, scoring two as they beat @England 3️⃣-1️⃣ and knocked them out of the 1962 @FIFAWorldCup...
— Football On This Day (@footieonthisday) June 10, 2018
This magnificent shot was the pick of his goals #OnThisDay in 1️⃣9️⃣6️⃣2️⃣...
⬇️⬇️ pic.twitter.com/6cEd6ZzySa
Επόμενο «θύμα» του Βραζιλιάνου «ζογκλέρ» η οικοδέσποινα εθνική ομάδα της Χιλής, στον ημιτελικό του θεσμού. Ο Γκαρίντσα το είχε πάρει πλέον προσωπικά. Δύο γκολ μέσα σε 32 λεπτά και η Βραζιλία επικρατώντας τελικά με 4-2 ήταν και πάλι στον τελικό του Παγκοσμίου Κυπέλλου. Μία ακόμα παράσταση από τα πόδια του και τα σχόλια όπως «Από ποιον πλανήτη έχει έρθει ο Γκαρίντσα;» ή «Πώς να μαρκάρεις αυτόν που δεν μαρκάρεται;» ήταν αυτά που κυριαρχούσαν παντού και από όλους μετά το παιχνίδι.
Παρότι η συμμετοχή του στον μεγάλο τελικό κόντρα στην Τσεχοσλοβακία πέρασε από 1000 κύματα, τελικά ο Γκαρίντσα μπόρεσε να δώσει το παρών. Βλέπετε, ο Βραζιλιάνος είχε δεχθεί κόκκινη κάρτα στα τελευταία λεπτά του ημιτελικού για την αντίδρασή του σε ένα σκληρό μαρκάρισμα, ωστόσο έπειτα από την εκδίκαση της υπόθεσης η Βραζιλία κέρδισε την έφεση και το «7αρι» της θα μπορούσε να αγωνιστεί κανονικά.
Πέρα όμως από αυτό, την ημέρα του τελικού ο Γκαρίντσα υπέφερε από πυρετό όμως ούτε αυτός μπορούσε να τον σταματήσει. Όχι μόνο αγωνίστηκε αλλά δημιουργούσε συνεχώς πονοκέφαλο στους αντιπάλους του και παρότι δεν σκόραρε βοήθησε την Βραζιλία να φτάσει στο τελικό 3-1 και να στεφθεί ξανά πρωταθλήτρια κόσμου! Ήταν η μεγαλύτερη στιγμή της καριέρας του και δυστυχώς η τελευταία καθώς έπειτα από εκείνο το τουρνουά ήρθε σιγά σιγά η κατάρρευση.
?⚕️ Doctors said Garrincha, who was born with a deformed spine, warped knees and one leg six centimetres shorter than the other, would never walk ?♂️
— FIFA World Cup (@FIFAWorldCup) June 17, 2021
? #OnThisDay in 1962, without @Pele, he was at his electrifying best as Brazil won a 2nd successive #WorldCup ?@CBF_Futebol pic.twitter.com/vGc15rbtpS
Έχοντας δοξαστεί και έχοντας χαρίσει στιγμές μαγείας παίζοντας ποδόσφαιρο, ο εθισμός του στο αλκοόλ τον οδήγησε στον πρόωρο θάνατο στις 20 Ιανουαρίου του 1983 από κίρρωση του ήπατος. Πέθανε μόνος και πάμφτωχος. Στον τάφο του χαράκτηκε η επιγραφή «Εδώ αναπαύεται εν ειρήνη αυτός που ήταν η χαρά των ανθρώπων, ο Μανέ Γκαρίντσα».
Αντώνης Κεφαλωνίτης