Σαν σήμερα, 27 Δεκεμβρίου, πριν από 88 χρόνια έρχεται στον κόσμο η Λαρίσα Λατίνινα. Η Σοβιετική γυμνάστρια που έγραψε ιστορία κατακτώντας 18 μετάλλια σε Ολυμπιακούς Αγώνες.
Υπάρχουν αρκετοί Ολυμπιονίκες που έχουν κατακτήσει περισσότερα από ένα χρυσό μετάλλιο. Ωστόσο μόνο μία γυναίκα έχει κατορθώσει να ανέβει εννέα φορές στο υψηλότερο σκαλί του βάθρου! Ο λόγος για τη Λαρίσα Λατίνινα, η οποία μέχρι το 2012 και τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Λονδίνου, κατείχε την πρώτη θέση στον πίνακα των μεταλλίων όλων των εποχών και άφησε το δικό της στίγμα τόσο στην ιστορία των Αγώνων, όσο και της γυμναστικής.
Η Λαρίσα γεννήθηκε στις 27 Δεκεμβρίου 1934, στον Χερσώνα της Ουκρανίας. Μεγάλωσε σε μία δύσκολη εποχή, με τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο σε εξέλιξη και μόλις σε ηλικία 11 ετών έμεινε ορφανή. Η ίδια είχε όνειρο να ασχοληθεί με το μπαλέτο και να γίνει μία σπουδαία μπαλαρίνα, αλλά αμέσως φάνηκε η κλίση που είχε στη γυμναστική και τις ασκήσεις. Οι δάσκαλοί της, την προέτρεψαν να ασχοληθεί με το άθλημα και εκείνη το ακολούθησε.
Πολύ σύντομα και σε ηλικία 16 ετών είχε στεφθεί πρωταθλήτρια της γυμναστικής στο σχολικό πρωτάθλημα όλης της Σοβιετικής Ένωσης. Στα 19 αγωνίστηκε για πρώτη φορά σε Παγκόσμιο Πρωτάθλημα, το 1954 στη Ρώμη, κερδίζοντας το χρυσό σε ομαδικό διαγωνισμό. Δύο χρόνια αργότερα, ήρθε η ώρα για την πρώτη της Ολυμπιάδα. Στη Μελβούρνη, η 21χρονη Λατίνινα θα κατακτήσει έξι μετάλλια και θα βοηθήσει τη Σοβιετική Ένωση να υπερισχύσει των ΗΠΑ στον συνολικό αριθμό, σε μία εποχή που ο «Ψυχρός Πόλεμος» ήταν στο ζενίθ του.
Μάλιστα, οι ικανότητες και το ταλέντο της έγινα η αφορμή ώστε να γίνει η πρώτη διεθνώς αναγνωρισμένη αθλήτρια στο αγώνισμα της γυμναστικής. Το 1957, η Λαρίσα ολοκληρώνει θριαμβευτικά το Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα, κατακτώντας χρυσά μετάλλια σε όλες τις κατηγορίες.
Ωστόσο, έναν χρόνο αργότερα θα μπορούσε να είχε εγκαταλείψει το άθλημα, αφού είχε μείνει έγκυος. Φοβούμενη για το μέλλον της στη γυμναστική, η Λατίνινα έκρυψε την εγκυμοσύνη της, πήγε στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα και κέρδισε έξι μετάλλια, ενώ ήταν πέντε μηνών έγκυος. Η κόρη της ήρθε στον κόσμο προς το τέλος του 1958 και μάλιστα εκπλήρωσε το όνειρο που είχε η μητέρα, να γίνει μπαλαρίνα. Βέβαια, προς μεγάλη απογοήτευση όλων δεν ήταν σε θέση να αγωνιστεί στο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα του 1959.
Η ίδια έδωσε υπόσχεση πως θα δώσει το «παρών» στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1960 και θα βοηθήσει την Σοβιετική Ένωση να κυριαρχήσει. Έτσι και έγινε! Επιστρέφει από τη Ρώμη με τρία χρυσά, δύο αργυρά και ένα χάλκινο γίνεται η δημοφιλέστερη αθλήτρια στη χώρα. Στα 26 χρόνια της απέκτησε δικό της διαμέρισμα στη Μόσχα, είχε πρόσβαση σε καταναλωτικά αγαθά που στερούνταν οι συμπατριώτες της, ενώ ταξίδευε συχνά στο εξωτερικό. Το κίνητρο για τους μεγάλους αθλητές ήταν η καλύτερη ζωή σε σχέση με τους υπόλοιπους κατοίκους της ΕΣΣΔ.
Για το Σοβιετικό κράτος και το κομμουνιστικό καθεστώς βέβαια, η Λαρίσα είχε γίνει η καλύτερη «βιτρίνα». Μάλιστα, τιμήθηκε με το βραβείο «Τάγμα του Λένιν» για την προσφορά της.
Οι επιτυχίες της συνεχίστηκαν τόσο στο Ευρωπαϊκό του 1961 αλλά και το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα του 1962. Παρά τα 30 χρόνια της, κατάφερε να αγωνιστεί στους Ολυμπιακούς του Τόκιο (1964), απ’ όπου επέστρεψε με έξι μετάλλια. Κάπου εκεί όμως άρχισε να φθίνει η πορεία της. Σιγά σιγά κατάλαβε ότι είχε έρθει η στιγμή να αποσυρθεί.
Η Λατίνινα ολοκλήρωσε την καριέρα της σε ηλικία 31 ετών, κάτι αρκετά σπάνιο για γυμνάστρια, αφού συνήθως αποχαιρετούν την ενεργό δράση νωρίτερα. Η πορεία της στο χώρο βέβαια δεν σταμάτησε εκεί, καθώς ανέλαβε να ετοιμάσει την επόμενη γενιά αθλητριών της ΕΣΣΔ.
Αρκετά κορυφαία ονόματα πέρασαν από τα χέρια της και η Σοβιετική Ένωση έμεινε για χρόνια στην κορυφή των γυμναστικών επιδόσεων και διακρίσεων. Το 1976 όμως, η εμφάνιση της ταλαντούχας Νάντια Κομανέτσι και τα μετάλλια που έφερε στη Ρουμανία στους Ολυμπιακούς Αγώνες, «έριξαν» τη Λατίνινα.
Οι μέθοδοι της θεωρήθηκαν ξεπερασμένες και με συνοπτικές διαδικασίες η αθλητική επιτροπή της χώρας την ανάγκασε να παραιτηθεί. «Η αθλητική επιτροπή έδρασε σα να είχα διαπράξει κάποια θανατηφόρα αμαρτία. Τους είπα ότι εάν είμαι ξεπερασμένη να μην σπαταλάω τον χρόνο σας και τους έδωσα την παραίτησή μου», θα δηλώσει αρκετά χρόνια αργότερα.
Κάπως έτσι μπήκε ένα άδοξο τέλος σε μία από τις πιο λαμπερές καριέρες στο χώρο της γυμναστικής. Χρειάστηκε μάλιστα να περάσουν 48 χρόνια για να ξεπεράσει κάποιος τον αριθμό μεταλλίων που κέρδισε σε Ολυμπιακούς Αγώνες (9 χρυσά, 5 αργυρά και 4 χάλκινα). Το έκανε το 2012 ο Μάικλ Φελπς, ο οποίος έφτασε τα 23.
Βασίλης Βασιλείου
