Έπαιξε στις αρχές της δεκαετίας του ‘50 με διαφορά το πιο απολαυστικό ποδόσφαιρο της εποχής και φάνταζε ανίκητη, όμως αποδείχθηκε πως δεν ήταν. Η «χρυσή» εθνική ομάδα της Ουγγαρίας άφησε το αποτύπωμά της εκείνη την δεκαετία, άλλαξε συνολικά το ποδόσφαιρο και ενδεχομένως εάν δεν έκανε εκείνη την ήττα, την μοναδική μέσα σε έξι χρόνια, στον τελικό του Μουντιάλ στη Βέρνη το 1954, τότε θα μιλούσαμε για την κορυφαία εθνική ομάδα όλων των εποχών.
Η δημιουργία
Πριν τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, το ουγγρικό ποδόσφαιρο βρισκόταν σε εξαιρετικό επίπεδο, με την εθνική ομάδα να έχει τερματίσει τρίτη στο Μουντιάλ του 1938 και τις μεγάλες ομάδες της χώρας, την Φερεντσβάρος και την ΜΤΚ να διαπρέπουν με πολύ καλές πορείες στις ευρωπαϊκές διοργανώσεις. Εκτός των άλλων, το προπονητικό επίπεδο των Ούγγρων εκείνη την εποχή θεωρούταν από τα κορυφαία του κόσμου, αν όχι το κορυφαίο.
Όπως ήταν λογικό, η έναρξη του πολέμου σταμάτησε κάθε είδους ποδοσφαιρικής ανάπτυξης ωστόσο παρά την ήττα της χώρας, η οποία είχε βρεθεί στη πλευρά του άξονα, δειλά δειλά άρχισε μία προσπάθεια ανοικοδόμησης.
Ο Γκούσταβ Σέμπες ανέλαβε ως ομοσπονδιακός προπονητής έχοντας διατελέσει πριν πρόεδρος της Ένωσης προπονητών και της Ολυμπιακής Επιτροπής της χώρας. Έχοντας επηρεαστεί από την εθνική ομάδα της Αυστρίας τα προηγούμενα χρόνια, την περίφημη «Wunderteam» αλλά και την εθνική Ιταλίας, ο Σέμπες αποφάσισε να στελεχώσει την ομάδα με παίκτες από δύο έως τρεις ομάδες της Ουγγαρίας. Αυτές θα ήταν η Φερενσβάρος, η ΜΤΚ και η Κίσπεστ, η οποίο πέρασε στα χέρια του στρατού και μετονομάστηκε σε Χόνβεντ.
Η αλλαγή τακτικής που έφερε την «εκτόξευση»
Ο Σέμπες έκανε πολύ σκληρές προπονήσεις στην εθνική ομάδα, με το πρόγραμμα πολλές φορές να θυμίζει περισσότερο στρατό παρά ποδοσφαιρική ομάδα. Έχοντας παίκτες που ήξεραν λίγο πολύ ο ένας τον άλλον, μπόρεσε και είχε εξ αρχής την χημεία που ήθελε. Από την Χόνβεντ υπήρχαν οι Κόστιτς, Τσίμπορ, Μπουντάι, ο μετέπειτα προπονητής του ΠΑΟΚ, Γκιούλα Λόραντ και ο Γκρόσιτς.
Από την ΜΤΚ, υπήρχαν οι Πέτερ Παλότας, Χιντεγκούτι, Γιόζεφ Ζακάριας και Μιχάλι Λάντος. Ο τεχνικός της ομάδας και μετέπειτα του Ολυμπιακού, Μάρτον Μπούκοβι ήταν από τους πρώτους που εισήγαγαν ένα νέο στυλ ποδοσφαίρου, το οποίο ναι μεν είχε τις βάσεις του στο λεγόμενο 2-3-5 της εποχής, εντούτοις στη πράξη ήταν πιο κοντά στην τακτική της Ολλανδίας της δεκαετίας του ‘70 με το «ολοκληρωτικό ποδόσφαιρο», όντας φυσικά σε πρώιμο στάδιο. Αυτό ήταν το στυλ που υιοθέτησε και ο Σέμπες στην εθνική.
Ο Χιντεγκούτι είχε οδηγία να τραβάει τον αμυντικό που θα τον μάρκαρε, κάνοντας κίνηση προς την μεσσαία γραμμή, την ίδια στιγμή που οι μεσοεπιθετικοί θα πήγαιναν προς τα πλάγια. Ουσιαστικά, όταν η ομάδα έκανε επίθεση το σύστημα που έπαιζε ήταν 2-3-1-4, το οποίο σε φάση άμυνας γινόταν 2-3-2-3. Τα αποτελέσματα ήταν εντυπωσιακά.
Η Ουγγαρία στην πρώτη της συμμετοχή στο Βαλκανικό Κύπελλο του 1947 κατακτά την πρώτη θέση, κάτι που επαναλαμβάνει την επόμενη χρονιά, διασύροντας Βουλγαρία (9-0), Πολωνία (6-2) και δύο φορές την Ρουμανία (9-0, 5-1)! Φυσικά, αυτή ήταν μόνο η αρχή. Από το 1949 μέχρι και το 1953, η Ουγγαρία θα συντρίψει πολλές χώρες αποδεικνύοντας την ανωτερότητά της. Ύστερα από μία φιλική ήττα από την Αυστρία τον Μάιο του 1950, οι Μαγυάροι θα τρέξουν σερί 46 αγώνων!
Το αήττητο σερί
Το φοβερό αήττητο σερί της Ουγγαρίας περιλάμβανε την μεγαλύτερη επιτυχία αυτής της ομάδας σε επίπεδο τίτλων, αυτή του χρυσού μεταλλίου στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1952 στη Φινλανδία. Ουσιαστικά εκεί έδειξε αυτή η ομάδα τι είναι ικανή να κάνει.
«Στους Ολυμπιακούς Αγώνες ήταν που το ποδόσφαιρό μας άρχισε να λειτουργεί με τέτοια ισχύ. Ήταν το πρωτότυπο ολοκληρωτικό ποδόσφαιρο», θα πει σε συνέντευξή του μερικά χρόνια μετά ο μοναδικός Φέρεντς Πούσκας. Η Ουγγαρία κατατρόπωσε κατά σειρά Ρουμανία (2-1), Ιταλία (3-0), Τουρκία (7-1), Σουηδία (6-0), ενώ στον τελικό επικράτησε της Γιουγκοσλαβίας με 2-0 και κατέκτησε το πρώτο της χρυσό μετάλλιο σε μεγάλη διοργάνωση.
Με το τέλος των Ολυμπιακών Αγώνων κανονίστηκε ένα φιλικό μεταξύ της Ουγγαρίας και της Αγγλίας, μετά από πρόσκληση του προέδρου της αγγλικής ομοσπονδίας και αργότερα της FIFA, Στάνλεϊ Ράους. Το παιχνίδι έγινε τον Νοέμβριο του 1953, σε ένα κατάμεστο Γουέμπλεϊ και χαρακτηρίστηκε ως ο «αγώνας του αιώνα», με το τότε μεγάλο αστέρι των «τριών λιονταριών», Στάνλεϊ Μάθιους να λέει στην αυτοβιογραφία του ότι εκείνη την ημέρα γράφτηκε ποδοσφαιρική ιστορία.
Οι Ούγγροι υποχρεώνουν τους Άγγλους σε διασυρμό με 6-3, στην πρώτη τους εντός έδρας ήττα από χώρα πλην του Νησιού! Αυτή ήταν η νίκη που έδωσε στην παρέα του Πούσκας την υπέρτατη αναγνώριση για την ποδοσφαιρική ανωτερότητά της. Λίγους μήνες αργότερα, οι δύο ομάδες αγωνίστηκαν στη Βουδαπέστη σε αγώνα ρεβάνς με τους Μαγυάρους να μη δείχνουν έλεος και να επικρατούν με το εκκωφαντικό 7-1! 
Αυτό έμελλε να είναι και το τελευταίο παιχνίδι της Ουγγαρίας πριν το Παγκόσμιο Κύπελλο της Ελβετίας. Μέχρι τότε, οι Μαγυάροι δεν είχαν χάσει σε κανένα παιχνίδι τους σε διάστημα τεσσάρων χρόνων!
Ήταν το μεγάλο φαβορί
Η Ουγγαρία πήγε στα γήπεδα της Ελβετίας έχοντας δικαιολογημένα την ταμπέλα του «φαβορί» για την κατάκτηση του Παγκοσμίου Κυπέλλου. Πρεμιέρα κόντρα στη Νότια Κορέα και το κοντέρ γράφει πολλά... πάρα πολλά. Με τον Κότσιτς να πετυχαίνει χατ-τρικ, τους Πούσκας και Παλότας από δύο γκολ έκαστος και τους Λάντος και Τσίμπορ επίσης να πετυχαίνουν γκολ, οι Μαγυάροι θα επικρατήσουν με το εντυπωσιακό 9-0!
Η Ουγγαρία συνέχισε τον περίπατό της και την δεύτερη αγωνιστική σκόρπισε με 8-3 την Δυτική Γερμανία, σε ένα ματς που ο τεχνικός των Γερμανών, Ζεπ Χέρμπεργκερ, έκανε αρκετές αλλαγές, ξεκουράζοντας παίκτες ενόψει του επόμενου ματς με την Τουρκία για την πρόκριση στην επόμενη φάση. Ο Πούσκας σε εκείνο το παιχνίδι δέχτηκε ένα πολύ άσχημο τάκλιν από τον Λίμπριχ και κινδύνευσε να χάσει την συνέχεια της διοργάνωσης.
⚽️ 27 goals in one World Cup ?
— FIFA World Cup (@FIFAWorldCup) June 4, 2020
⚽️ An average of 5.4 per match ?
?? Hungary tore up the #WorldCup record books in 1954 with their groundbreaking style and dazzling attack of Hidegkuti, Kocsis & Puskas ? pic.twitter.com/0NJ9ytgmFh
Η μάχη της Βέρνης
Στα προημιτελικά, η ομάδα του Σέμπες κλήθηκε να αντιμετωπίσει την Βραζιλία, η οποία και αυτή στόχευε στην κατάκτηση του τροπαίου. Το ματς μόλις στο 7’ ήταν ήδη 2-0 υπέρ των Μαγυάρων και πολλοί πίστεψαν ότι η σεμνή τελετή είχε λάβει τέλος. Ο Τζάλμα Σάντος ωστόσο μείωσε για τους Βραζιλιάνους. Στο δεύτερο ημίχρονο ένα πέναλτι υπέρ τον Ούγγρων θα βάλει φωτιά στο ματς με τους παίκτες να παίζουν απίστευτο ξύλο μεταξύ τους για περίπου 20 λεπτά είτε μέσα στο γήπεδο, είτε στα αποδυτήρια είτε στην φυσούνα!
Ο Σέμπες δέχθηκε μπουκάλι και χρειάστηκε να κάνει τέσσερα ράμματα, ο τεχνικός της Βραζιλίας, Μορέιρα πέταξε παπούτσι στον Ούγγρο Υπουργό Αθλητισμού, ο Μαουρίνιο χτύπησε τον Τσίμπορ και έφτυσε τον Λάντος και ο Χιντεγκούτι πάτησε τον πεσμένο από μπουνιά Ίντιο, σε ένα σκηνικό πραγματικού πολέμου!
Αυτά και άλλα πολλά έγιναν στη «μάχη της Βέρνης», η οποία έπειτα από τόσο ξύλο έληξε 4-2 υπέρ της καλύτερης κατά τ’άλλα Ουγγαρίας.
No Puskás, no problem for Hungary #OTD in 1954 #FIFAWorldCup quarter final, beating Brazil 4-2
— World Cup Nearly Men (@NearlyMenCup) June 27, 2022
It was a rough match with controversy, fights, red cards and a full on riot afterwards. Plus some lovely goals. Magnificent stuff. pic.twitter.com/HiwfwDpWvI
Ραντεβού αήττητων στα ημιτελικά
Η Ουγγαρία ύστερα από τον επεισοδιακό προημιτελικό κόντρα στη Βραζιλία είχε ακόμα ένα εμπόδιο για να φτάσει στον μεγάλο τελικό του Μουντιάλ. Αντίπαλός της η επίσης αήττητη ομάδα της Ουρουγουάης, η οποία είχε παίξει εκπληκτικό ποδόσφαιρο κατά τη διάρκεια της διοργάνωσης.
Από την μία η παγκόσμια πρωταθλήτρια και από την άλλη η «χρυσή» ομάδα του Ελσίνκι, οι δύο χώρες ήταν με διαφορά οι κορυφαίες του τουρνουά και η μάχη αναμενόταν επική, χωρίς ωστόσο τους δύο κορυφαίους των δύο πλευρών, καθώς Πούσκας και Βαρέλα ήταν εκτός λόγω τραυματισμών.
Οι Ούγγροι προηγήθηκαν στο ματς με Τσίμπορ και Χιντεγκούτι αλλά οι Λατίνοι δεν το έβαλαν κάτω και με μεγάλο πρωταγωνιστή τον νατουραλιζέ Χουάν Εντουάρντο Όμπεργκ κατάφεραν να ισοφαρίσουν με δύο γκολ στο τελευταίο τέταρτο του αγώνα! Ο μεγάλος ημιτελικός οδηγήθηκε στην παράταση εκεί που η ομάδα του Σέμπες, ευτύχησε να δει τον Κότσις να σκοράρει δις με κεφαλιά και να κάνει το 4-2, οδηγώντας την Ουγγαρία στον τελικό του Παγκοσμίου Κυπέλλου!
1954: Uruguay 2-4 Hungary in Lausanne
— ??⚽️? (@ArchiveVideo50) April 28, 2022
? World Cup semi final pic.twitter.com/IJSoz9KSMw
Έχασαν τον πιο σημαντικό αγώνα της καριέρας τους
Τα είχαν σχεδόν καταφέρει. Η παίκτες της Ουγγαρίας είχαν φτάσει στον μεγάλο τελικό και πλέον έπρεπε απλά να ξεπεράσουν το εμπόδιο της Δυτικής Γερμανίας, την οποία είχαν φιλοδωρήσει με οκτώ τέρματα στους ομίλους! Πολλοί και ανάμεσά τους και οι ίδιοι οι παίκτες της εθνικής, όπως θα κάνει γνωστό ο Πούσκας αργότερα, θεώρησαν ότι θα έκαναν περίπατο κόντρα στους Γερμανούς, η πραγματικότητα όμως είχε άλλα σχέδια...
The Miracle of Bern ?
— FIFA World Cup (@FIFAWorldCup) May 26, 2018
In 1954, West Germany pulled off one of the biggest upsets in #WorldCup history, with a little help from their boots ????
Full video ? https://t.co/N0cfDcws7R pic.twitter.com/kFDzwTK1Rz
Με τον Πούσκας να αγωνίζεται κανονικά, ύστερα από δική του προτροπή, οι Ούγγροι ξεκινάνε πολύ δυνατά τον τελικό, με τον μετέπειτα προπονητή του Παναθηναϊκού να σκοράρει στο 6’ και τον Τσίμπορ να διπλασιάζει τα τέρματα της ομάδας του δύο λεπτά αργότερα. Σε εκείνο το σημείο όλοι πίστεψαν ότι θα έβλεπαν ένα remake του 8-3 ωστόσο ο Μόρλοκ μείωσε αρχικά σε 2-1 στο 10’ και στη συνέχεια ο Χέλμουτ Ραν ισοφάρισε σε 22’ στο 18’ προκαλώντας σοκ στους Μαγυάρους!
Η Ουγγαρία όπως ήταν φυσικό πίεσε στη συνέχεια αλλά είδε δύο φορές το δοκάρι να στέκεται εμπόδιο για την επίτευξη τρίτου τέρματος, το οποίο ήρθε αλλά για τους Γερμανούς! Ο Ραν και πάλι, με το δεύτερο προσωπικό του γκολ στο 84’ υπέγραψε μία επική ανατροπή στην ιστορία του ποδοσφαίρου, η οποία έμελλε να ονομαστεί ως το «θαύμα της Βέρνης».
Ο Πούσκας προσπάθησε να ισοφαρίσει στο 86’, πέτυχε γκολ, το οποίο όμως δεν μέτρησε ως οφσάιντ, σε μία πολύ αμφιλεγόμενη φάση. Το τελικό σφύριγμα βρήκε την Δυτική Γερμανία στην κορυφή του κόσμου και την Ουγγαρία να παίρνει τον τίτλο της καλύτερης ομάδας που δεν κέρδισε ποτέ το Μουντιάλ...
Αντώνης Κεφαλωνίτης
www.bnsports.gr
