Κανείς δεν περίμενε σε εκείνη την συνεδρίαση της γερμανικής ποδοσφαιρικής ομοσπονδίας τον Ιούλιο του 1962 ότι η απόφαση που θα έπαιρνε θα άλλαζε τον ευρωπαϊκό ποδοσφαιρικό χάρτη. Χρειάστηκαν 9 συνολικά ώρες συζητήσεων στο Gold Hall της Westfalenhalle στην πόλη του Ντόρτμουντ για να βγει άσπρος καπνός, όμως η δουλειά έγινε! Η Bundesliga δεν ήταν πια ένα όνειρο αλλά μία πραγματικότητα, η οποία θα έβαζε τέλος σε διαμάχες δεκαετιών ανάμεσα σε ομοσπονδίες και κράτος και παράλληλα τις βάσεις για την δημιουργία ενός ομοιόμορφου πρωταθλήματος που θα γινόταν ένα από τα κορυφαία του κόσμου.
Η προ Bundesliga εποχή
Πολύ μετά την ίδρυση της αγγλικής Football League, έκαναν την εμφάνισή τους στη Γερμανία, στις αρχές της δεκαετίας του 1920, πάνω από 70 μικρές λίγκες, σε ερασιτεχνικό φυσικά επίπεδο. Ο πρωταθλητής καθοριζόταν σε έναν τελικό γύρο με αρχικά 8 και αργότερα 16 ομάδες μέσα από σύστημα νοκ άουτ. Αρκετοί ωστόσο και ειδικά οι ηττημένοι εξοργίστηκαν για το άδικο σύστημα διεξαγωγής και ζήτησαν ένα πρωτάθλημα για ολόκληρη τη χώρα για καθαρά αθλητικούς λόγους.
Ήδη από το 1919, στη πόλη του Βερολίνου, τα αδέρφια Eydinger άρχισαν να προσελκύουν ερασιτέχνες ποδοσφαιριστές και να διακηρύττουν το επαγγελματικό ποδόσφαιρο, κάνοντας έμμεσα μία επίθεση προς το ερασιτεχνικό καταστατικό της ποδοσφαιρικής ομοσπονδίας. Το έργο τους μπορεί να απέτυχε μετά από μερικές εβδομάδες, αλλά η συζήτηση για την εισαγωγή του επαγγελματικού ποδοσφαίρου παρέμεινε.
Οι ισχυροί περιφερειακοί σύλλογοι πάλεψαν για έναν «καθαρό διαχωρισμό» μεταξύ ερασιτεχνών και επαγγελματιών. Η ένωση της Νότιας Γερμανίας στάθηκε υπέρ των ερασιτεχνών ενώ στη Δύση υπήρξε μία προσπάθεια να καταπολεμηθεί η αυξανόμενη και κυρίως παράνομη πληρωμή των παικτών. Μερικοί αξιωματούχοι ζήτησαν την εισαγωγή του επαγγελματικού ποδοσφαίρου, ελπίζοντας ότι «το επαγγελματικό ποδόσφαιρο θα απομονωθεί και θα καταστρέψει τον εαυτό του».
Η άνοδος των Ναζί απέτρεψε την δημιουργία επαγγελματικού πρωταθλήματος
Τον Οκτώβριο του 1932, ο τότε πρόεδρος της ομοσπονδίας, Φέλιξ Λίνερμαν, δηλώνει ότι είναι στα άμεσα σχέδιά του η ρύθμιση του θέματος για το επαγγελματικό πρωτάθλημα. Τον Μάιο του 1933 επρόκειτο να αποφασιστεί η εισαγωγή μιας Ράιχσλιγκα ωστόσο κάτι τέτοιο δεν θα συνέβαινε ποτέ. Η άνοδος των Ναζί σταδιακά στη Γερμανία και η κατάληψη της εξουσίας από τον Χίτλερ έβαλε τέλος στα όποια σχέδια της ομοσπονδίας, η οποία επρόκειτο να υπάρχει μονάχα στα χαρτιά και αυτό για να μην αποβληθεί η χώρα από την FIFA. Τα πάντα πλέον πέρναγαν από τον έλεγχο του αθλητικού ηγέτη των Ναζί, Χανς φον Τσάμερ.
Η πολύ κακή παρουσία της Γερμανίας στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 1938 στη Γαλλία έβαλε σε σκέψεις την ναζιστική διοίκηση του ποδοσφαίρου της χώρας. Η δημιουργία ενός πρωταθλήματος με αμοιβές για τους παίκτες ενδεχομένως να ήταν ωφέλιμο για το ποδόσφαιρου του Τρίτου Ράιχ σκέφτηκε ο Τσάμερ, ωστόσο ο πόλεμος έβαλε όλα τα σχέδια στο συρτάρι.
Το γερμανικό ποδόσφαιρο μετά τον πόλεμο
Μετά το τέλος του πολέμου, ένα ενιαίο πρωτάθλημα εξακολουθούσε να είναι ένα δύσκολο εγχείρημα. Με βάση τις συμμαχικές ζώνες κατοχής, δημιουργήθηκαν συνολικά πέντε περιφερειακά πρωταθλήματα στη νεοϊδρυθείσα Ομοσπονδιακή Δημοκρατία. Η Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία της Νότιας Γερμανίας ήταν η πρώτη περιφερειακή ομοσπονδία που έκανε τους ερασιτέχνες της συμβασιούχους το 1948. Το επόμενο έτος η ανασυνταχθείσα DFB επέτρεψε επίσης στις άλλες περιφερειακές ενώσεις να εφαρμόσουν αυτό το καταστατικό. Κάπως έτσι, η DFB προσέγγισε σταδιακά το επαγγελματικό ποδόσφαιρο και κατά συνέπεια την Bundesliga.
Η προτροπή του Σεπ Χέρμπεργκερ
Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1950, υπήρχαν συνεχείς εκκλήσεις για τη δημιουργία ενός κεντρικού επαγγελματικού πρωταθλήματος, καθώς τα επαγγελματικά πρωταθλήματα σε άλλες χώρες άρχισαν να προσελκύουν τους καλύτερους παίκτες της Γερμανίας από τα ημιεπαγγελματικά εγχώρια πρωταθλήματα. Σε διεθνές επίπεδο, το ποδόσφαιρο της χώρας άρχισε να παραπαίει καθώς οι γερμανικές ομάδες δεν τα πήγαιναν καθόλου καλά έναντι επαγγελματικών ομάδων από άλλες χώρες.
Ο ομοσπονδιακός τεχνικός της Γερμανίας τότε, Σεπ Χέρμπεργκερ υποστήριξε δυναμικά την ιδέα ενός κεντρικού επαγγελματικού πρωταθλήματος ως ζωτικής σημασίας για το γερμανικό ποδόσφαιρο. «Αν θέλουμε να παραμείνουμε ανταγωνιστικοί διεθνώς, πρέπει να αυξήσουμε τις προσδοκίες μας σε εθνικό επίπεδο», είχε δηλώσει χαρακτηριστικά. Το «Θαύμα της Βέρνης» με τον θρίαμβο του Μουντιάλ το 1954 έδωσε τη θέση του στην αποτυχία του Μουντιάλ της Χιλής το 1962 και τα επιχειρήματα του Γερμανού τεχνικού είχαν μεγαλύτερη βαρύτητα από ποτέ.
?? Hungary had thrashed West Germany 8-3 in the group stage, were on a 30-game unbeaten run and raced into a 2-0 lead in the 1954 #WorldCup final ?️
— FIFA World Cup (@FIFAWorldCup) July 4, 2021
?️ In 'Fritz Walter weather', however, the West Germany icon inspired the 'Miracle of Bern' ?@DFB_Team_EN | #OnThisDay pic.twitter.com/UThexMPOwG
Ακόμα και το περιοδικό «Kicker» πήρε θέση υπέρ της επαγγελμαγικής Λίγκας
Η ομοσπονδία της Γερμανίας χρησιμοποιούσε ως κύριο επιχείρημα κατά της Bundesliga τον φόβο πολλών συλλόγων να πληρώσουν φόρους, συντάξεις και ασφάλιση υγείας. Το αθλητικό περιοδικό «kicker» από την άλλη, προώθησε την ίδρυση της Λίγκας μέσα από άρθρα της με τίτλους όπως «Τα προβλήματα της Bundesliga είναι όλα επιλύσιμα». Οι συντάκτες με δική τους πρωτοβουλία είχαν συνομιλίες με το Ομοσπονδιακό Υπουργείο Οικονομικών στη Βόννη, μέσα από τις οποίες αποδείχθηκε πως λανθασμένα, ορισμένα στελέχη της ποδοσφαιρικής ομοσπονδίας έκαναν λόγο για ανυπέρβλητο εμπόδιο το φορολογικό πρόβλημα.
Και εγένετο... Bundesliga!
Ύστερα από πιέσεις αλλά και διευκρινήσεις από το Υπουργείο Οικονομικών, στο ετήσιο συνέδριο της ομοσπονδίας στο Ντόρτμουντ, στις 28 Ιουλίου 1962, ελήφθη η ιστορική απόφαση για την καθιέρωση της Bundesliga. Έπειτα από πολύωρες και σκληρές συζητήσεις, 103 σύνεδροι ψήφισαν υπέρ της δημιουργίας της Bundesliga από την αγωνιστική χρονιά 1963/64 έναντι 26 που ψήφισαν κατά.
#OnThisDay in #Germany: In 1962, the @DFB Bundestag in Dortmund decided to create a #Bundesliga from the playing season 1963/1964. #OTD #GermanHistory #football #sports pic.twitter.com/DuKae3YgM8
— All about Germany | deutschland.de (@en_germany) July 28, 2020
«Το γερμανικό ποδόσφαιρο έχει αποδεχτεί ένα ρίσκο, τώρα πρέπει να πάρει το ρίσκο», σχολίασε η «Sportschau». Πριν από 60 ολόκληρα χρόνια, κανείς δεν υποψιαζόταν ότι μετά από όλη αυτή τη δύσκολη πορεία προς την δημιουργία της, η Bundesliga θα γινόταν γρήγορα το «αγαπημένο παιδί» των Γερμανών. Ήταν η απόφαση που άλλαξε μια για πάντα το μέλλον του γερμανικού ποδοσφαίρου τόσο σε εγχώριο όσο και σε διεθνώς επίπεδο, με τις ομάδες της χώρας να πρωταγωνιστούν, το προϊόν μετά την έλευση της τηλεόρασης να γίνεται ολοένα και πιο ακριβό και φυσικά την εθνική ομάδα να ανακτά την χαμένη αίγλη της.
Αντώνης Κεφαλωνίτης