Ο Γκρεγκ Πόποβιτς είναι επί δυόμιση δεκαετίες προπονητής των Σαν Αντόνιο Σπερς με πέντε τίτλους στην κατοχή του. Όμως γι’ αυτόν το μπάσκετ είναι δευτερεύον μπροστά σε όσα συμβαίνουν στον κόσμο, όσο καλός κι αν είναι σε αυτό.
Οι Σαν Αντόνιο Σπερς ως τώρα μπορούν πολύ εύκολα να χωριστούν ιστορικά σε δύο περιόδους. Την εποχή προ Γκρεγκ Πόποβιτς και την περίοδο με αυτόν στα πράγματα. Πέντε τίτλοι, μια δυναστεία, μια απίστευτη τριάδα, δεν του λένε κάτι. Πάντα θέλει πρώτα απ’ όλα να λέει τη γνώμη του για όσα συμβαίνουν στην χώρα του και τον κόσμο χωρίς να κρύβεται. Ένα σύμβολο φωνής, ελευθερίας και πατριωτισμού.
«Κατακεραυνώνει» τον Τραμπ μέσα στο σπίτι του
Το Τέξας και ειδικά το Σαν Αντόνιο είναι μια από τις περιοχές που οι Ρεπουμπλικάνοι παίρνουν τα υψηλότερα ποσοστά τους. Κι όμως μέσα στο «στόμα του λύκου» δεν κάνει πίσω στιγμή. Όποτε του δοθεί μια ευκαιρία θα εναντιωθεί με κάθε τρόπο στον Ντόναλντ Τραμπ.
«Αυτός κυβερνά τη χώρα… Είναι αηδιαστικό. Έχουμε στο Οβάλ γραφείο έναν παθολογικό ψεύτη. Δεν μπορείς να πιστέψεις οτιδήποτε βγαίνει από το στόμα του» είπε στη διάρκεια της θητείας του πρώην Προέδρου.
Όταν ο Κόλιν Κάπερνικ, παίκτης του NFL, άρχισε να γονατίζει κατά την ανάκρουση του Εθνικού ύμνου των ΗΠΑ, αμέσως ξέσπασε κοινωνική κατακραυγή κι έγινε μποϊκοτάζ από όλες τις ομάδες, με αποτέλεσμα να, είναι άνεργος. Κάτι παρόμοιο συνέβη με τον Κρις Τζάκσον, πιο γνωστό Μαχμούντ Αμπντούλ-Ραούφ τη δεκαετία του 1990 στο NBA και κανείς δεν τον στήριξε. Ο Πόποβιτς έβαλε τα πράγματα στη θέση τους.
«Μια πολύ μεγάλη ομάδα ανθρώπων αμέσως θεώρησε ότι δεν σεβόταν τον στρατό. Αυτό δεν είχε καμία σχέση με τη διαμαρτυρία του. Στην πραγματικότητα, μπόρεσε να κάνει ό,τι έκανε εξαιτίας αυτού που κάνει ο στρατός για εμάς. Οι περισσότεροι σκεπτόμενοι άνθρωποι το καταλαβαίνουν αυτό, αλλά πάντα θα υπάρχει ένα στοιχείο που θέλει να πηδήξει και αυτό είναι το ατυχές για τη χώρα μας.
Είναι πιο εύκολο για τους λευκούς ανθρώπους γιατί δεν έχουμε ζήσει αυτή την εμπειρία. Είναι δύσκολο για πολλούς λευκούς να καταλάβουν το καθημερινό συναίσθημα που έχουν να αντιμετωπίσουν πολλοί μαύροι. Δεν μίλησα στα παιδιά μου για το πώς να ενεργήσω μπροστά σε έναν αστυνομικό όταν σε σταματούν. δεν χρειάστηκε να το κάνω αυτό. Όλοι οι μαύροι φίλοι μου το έχουν κάνει αυτό. Υπάρχει κάτι που δεν πάει καλά σε αυτό και όλοι το ξέρουμε».
Παραμένει βέβαια αισιόδοξος όπως λέει γιατί υπάρχει ελπίδα.
«Μερικές απαντήσεις σε κάνουν να αναρωτιέσαι σε ποια χώρα ζεις και άλλες απαντήσεις σε κάνουν πολύ αισιόδοξο… γενικά, ανανεώνει την αίσθηση μου ότι κάτι πρέπει να γίνει επειδή υπάρχουν αρκετοί άνθρωποι πρόθυμοι να ακούσουν».
Έχει το υπόβαθρο που τον βοηθά να βλέπει ανθρώπινα
Παιδί μητέρας από την Σερβία και πατέρα από τη Κροατία, μεγάλωσε σε μια πολυπολιτισμική περιοχή της Ιντιάνα. Έμαθε να συνυπάρχει με όλους τους ανθρώπους ανεξαρτήτως χρώματος, φυλής. Ο ίδιος θυμάται χαρακτηριστικά:
«Μεγάλωσα σε μια περιοχή με πλήθος εθνοτήτων. Ζούσαμε σε ένα σύνολο κατοικιών που λεγόταν «Sunnyside». Όλοι είχαν δουλειές στο χαλυβουργείο. Υπήρχε μια οικογένεια Πουέρτο Ρίκο, μια οικογένεια μαύρων και μια οικογένεια από την Τσεχοσλοβακία, μια σερβική οικογένεια, ό,τι κι αν είναι. Όλοι ήταν καλά γιατί όλοι είχαν δουλειά. Αυτό είναι το βασικό κομμάτι.
Αν δεν έχεις δικαιώματα, δεν έχεις δουλειά, δεν έχεις ελπίδα, δεν έχεις τίποτα, θα αρχίσουν να συμβαίνουν άσχημα πράγματα. Δεν είναι μόνο η Αμερική, είναι σε όλο τον κόσμο. Ίσως από εκεί άρχισα να γνωρίζω τα πράγματα, να καταλαβαίνω να ασχολούμαι».
Ο Πόποβιτς πίστωσε επίσης τον χρόνο του στο στρατό για το ότι τον έκανε να συνειδητοποιήσει τον κόσμο, ιδιαίτερα τον χρόνο που έπαιζε για την ομάδα μπάσκετ των Ενόπλων Δυνάμεων των ΗΠΑ στην Ανατολική Ευρώπη και τη Σοβιετική Ένωση. Μια τέτοια νοοτροπία είναι σίγουρα πλεονέκτημα για έναν προπονητή με ρόστερ πολλών παικτών εκτός Αμερικής, από πολλές διαφορετικές χώρες.
«Ο στρατός, προφανώς, είναι ίσος όσο λίγοι. Ταξίδεψα επίσης με ομάδες μπάσκετ των ΗΠΑ. Είδα κουλτούρες και παίκτες σε κάθε μέρος. Μάλλον κόλλησε. Όταν αρχίσαμε να παίρνουμε ξένους παίκτες, όσο πιο κοινωνικά συνειδητοποιημένοι ήταν, τόσο περισσότερο μιλούσαν, τόσο περισσότερο αλληλεπιδρούσαν και ένιωθαν υπεύθυνοι ο ένας για τον άλλον και χρωστούσαν ο ένας στον άλλον κάτι. Απλά φαινόταν φυσικό».
Ξέρει ότι το παρελθόν διδάσκει πολλά. Δεν το ξεχνά και τιμά την ιστορία με τις μορφές της όσο λίγοι. Το 2014 βρέθηκε σε μια ομιλία του Τζον Κάρλος του αθλητή που βγήκε τρίτος στα 200μ. Το 1968 και μαζί με τον χρυσό Τόμι Σμιθ ύψωσαν τη γροθιά τους στο βάθρο, το σύμβολο της μαύρης δύναμης, ενάντια στην κάθε είδους καταπίεση που έπληττε τους μαύρους.
Την επόμενη χρονιά ο Σμιθ ήταν ειδικός προσκεκλημένος του Πόποβιτς στο Σαν Αντόνιο για να μιλήσει στους παίκτες. Περισσότερο απ’ όλους δεν το πίστευε ο ίδιος ο Ολυμπιονίκης.
«Ήμουν εντυπωσιασμένος. Ήθελε απλώς να ξέρουν ότι είχαν μεγαλύτερο ρόλο από το να παίζουν απλώς μπάσκετ στην κοινωνία στην οποία ζουν. Όταν οι άνθρωποι γράφουν και τον κατακρίνουν επειδή αναλαμβάνει τους ηγέτες για ό,τι κάνουν στην κοινωνία, είναι σαν να κυλάει νερό από την πλάτη μιας πάπιας, φίλε.
Όταν γράφουν αρνητικά πράγματα για αυτόν, τον ενθαρρύνουν να συνεχίσει να κάνει αυτό που κάνει. Αυτοί οι άνθρωποι είναι το πρόβλημα. Προχωρήστε και πετάξτε πέτρες και αυτό τον παρακινεί να κάνει τη δουλειά του.
Κοίτα, είμαι ένας μαύρος που μίλησε. Φανταστείτε τι πιστεύουν για αυτόν ως έναν λευκό άνδρα που μιλάει εξίσου δυνατά, για να προσπαθήσει να κάνει τους ανθρώπους να δουν τα πράγματα με καλύτερο τρόπο; Του πετάνε πέτρες ακόμα περισσότερο, όπως “Ε, είσαι λευκός, έχεις μια υπέροχη ζωή. Κράτα το στόμα σου κλειστό”. Λοιπόν, ο Θεός δείχνει τους ανθρώπους προς ορισμένες κατευθύνσεις. Ξέρουμε ποιοι είμαστε. Κάνουμε αυτό που κάνουμε».
Ο Γκρεγκ Πόποβιτς μπορεί να έχει κερδίσει τα πάντα, όμως οι μεγαλύτερές του νίκες είναι εκτός παρκέ. Είναι από τους ελάχιστους ανθρώπους που προσπαθούν πραγματικά να του δώσουν «μια να σπάσει» αυτού του γυάλινου κόσμου στον οποίο ζούμε και να μιλήσει για πράγματα που άλλοι φοβούνται, ή προσποιούνται πως δεν υπάρχουν. Κι έτσι είναι διπλά κορυφαίος.
Γιώργος Διαλυνάς
