Τέτοια μέρα πριν από 22 χρόνια ο Μάρτιν Παλέρμο γίνεται ο μοναδικός ποδοσφαιριστής στην ιστορία που χάνει τρία πέναλτι σε ένα ματς και το «BN Sports» ξαναβάζει στη μουβιόλα εκείνο το απίστευτο παιχνίδι.
Τέσσερις Ιουλίου 1999. Ενενηκοστό πρώτο λεπτό. Ο ποδοσφαιριστής της χρονιάς της Νοτίου Αμερικής, ο 25χρονος επιθετικός Μάρτιν Παλέρμο, τοποθετεί την μπάλα στην άσπρη βούλα, παίρνει μια βαθιά ανάσα και είναι έτοιμος να εκτελέσει.
Βρισκόμαστε στη φάση των ομιλών του Copa America του 1999 που διεξάγεται στην Παραγουάη. Η Αργεντινή στην πρεμιέρα της πραγματοποιώντας εντυπωσιακή εμφάνιση επικρατεί του Εκουαδόρ 3-1 με τον Παλέρμο να «πυροβολεί» στο δεύτερο μέρος, πετυχαίνοντας τα δύο πρώτα του γκολ με το εθνόσημο.
Το παιχνίδι της δεύτερης αγωνιστικής απέναντι στην Κολομβία είναι καθοριστικής σημασίας. Όποια ομάδα κερδίσει. θα αποκτήσει προβάδισμα για την κατάληψη της προνομιούχου πρώτης θέσης, συνεπώς θα αποφύγει πιθανότατα μια… δυσάρεστη συνάντηση με τη Βραζιλία στον προημιτελικό.
Με τη συμπλήρωση πέντε λεπτών ο Χουάν Πάμπλο Σορίν εφορμά από την αριστερή πλευρά και βγάζει τη σέντρα στο δεύτερο δοκάρι. Ο Παλέρμο κινείται προς την πορεία της μπάλας, «οπλίζει» και είναι έτοιμος να εκτελέσει στην κίνηση, όμως ο αμυντικός Αλεξάντερ Βιβέρος απλώνει το χέρι και απομακρύνει με μια κίνηση που προσομοίαζε περισσότερο σε… χάντμπολ. Ο διαιτητής δείχνει χωρίς κανένα δισταγμό το σημείο του πέναλτι.
Ο Παλέρμο αναλαμβάνει την ευθύνη, παίρνει φόρα, αλλά το δυνατό αριστερό σουτ που επιχειρεί τραντάζει το οριζόντιο δοκάρι της εστίας και καταλήγει άουτ. Ο ομοσπονδιακός τεχνικός της «αλμπισελέστε» Μαρσέλο Μπιέλσα παρακολουθεί ανέκφραστος και ο πρωταγωνιστής κατευθύνεται με πίσω βήματα στην σέντρα απογοητευμένος.
Το ρολόι σημαδεύει το δέκατο λεπτό. Οι «καφετέρος» βρίσκονται στην επίθεση και από ένα παράλληλο συρτό γύρισμα στο ύψος της μεγάλης περιοχής ο Μπετανκούρθ γίνεται αποδέκτης της μπάλας και επιχειρεί να προσπεράσει τον Νέλσον Βίβας, ο οποίος τον απωθεί με τον αγκώνα και τον ρίχνει στο έδαφος. Πέναλτι, αυτή την φορά για την Κολομβία. Ο Κόρδοβαδεν θα μιμηθεί τον ομόλογό του, θα σημαδέψει σωστά, ανοίγοντας το σκορ. Ωστόσο ο Κόρδοβα δεν πανηγυρίζει. Αντ’ αυτού, θα πράξει κάτι με πολύ μεγαλύτερη σημειολογία.
Σηκώνει τη φανέλα ελαφρώς και αποκαλύπτει ένα κατάλευκο άσπρο μπλουζάκι που στο κέντρο του είχε τυπωμένο τον αριθμό 2 σε μαύρο χρώμα, κοιτάζοντας ψηλά και δείχνοντας τον ουρανό. Για όσους ακόμη αναρωτιέστε, πριν από δύο μέρες συμπληρώνονταν πέντε χρόνια από τη «μαύρη» επέτειο του θανάτου του συμπατριώτη του αμυντικού Αντρές Εσκομπάρ, που φορούσε τον αριθμό 2 (σ.σ. πρόκειται για τον παίκτη που «πλήρωσε» με τη ζωή του ένα αυτογκόλ το οποίο άφησε εκτός συνέχειας Μουντιάλ την Κολομβία). Το 1-0 θα παραμείνει μέχρι το τέλος του πρώτου ημιχρόνου.
Είχαν μεσολαβήσει μονάχα 120 δευτερόλεπτα από την έναρξη του δεύτερου μέρους και ο στράικερ Ρίτσαρντ με θεαματική βουτιά, η οποία μάλλον προκλήθηκε από σπρώξιμο του… αέρα, θα ξεγελάσει τον ρέφερι και θα εκμαιεύσει ένα ακόμα πέναλτι. Εντούτοις, η εκτέλεση είναι αποκαρδιωτική. Ο γκολκίπερ της Αργεντινής Μπούργος μαντεύει σωστά, πέφτει στην αριστερή του γωνία, αποκρούει, και στη συνέχεια μπλοκάρει με διπλή προσπάθεια. 
«Όχι, Θεέ μου!»
Ο βαθμός δυσκολίας πολλαπλασιάστηκε στην αποστολή της Αργεντινής, όταν ο Ζανέτι πήρε την άγουσα για τα αποδυτήρια στο 69’ με απευθείας κόκκινη κάρτα, λόγω μιας αγκωνιάς στο πρόσωπο του Κιντάνα. Η «αλμπισελέστε» δεν τα παράτησε και έφτασε μια «ανάσα» από την ισοφάριση στο 75’. Ο Ρικέλμε επιχείρησε τη φαλτσαριστή σέντρα με στόχο την αιχμή του δόρατος στην επίθεση, τον Παλέρμο. Ο τελευταίος κοντρολάρει αρχικά με το κεφάλι όντας γυρισμένος με πλάτη στην εστία, αφού τον επιτηρεί ο Βιβέρος. Ξαφνικά το χέρι του παρεμβάλλεται, σε μια αψυχολόγητη ενέργεια και ο διαιτητής καταλογίζει την παράβαση.
Ο Παλέρμο ορμά και φυλά την μπάλα στην αγκαλιά του ως κόρη οφθαλμού, ανεπηρέαστος από τις ενστάσεις των συμπαικτών του. Είναι πεπεισμένος ότι τώρα η κατάληξη θα είναι διαφορετική. Στέκεται στα 11 μέτρα και προετοιμάζεται. Ο Αργεντινός τηλεοπτικός σχολιαστής Μαρσέλο Αραούχο, στιγμές πριν την εκτέλεση, συνεπαρμένος από την αγωνία φωνάζει «Vamos Martin, vamos Martin» για να τον εμψυχώσει. Το σφύριγμα του Ουμπντάλιο Ακίνο ακούγεται και αυτός σουτάρει. Αλλά το αποτέλεσμα δεν θα είναι ούτε τώρα το επιθυμητό. Σε μια φάση… καρμπόν με αυτή στο ξεκίνημα του ματς η μπάλα θα φύγει απελπιστικά πάνω από τα δοκάρια. Ο Παλέρμο πιάνει το κεφάλι του και κοιτάει αποσβολωμένος. Η «χρυσή» ευκαιρία χάνεται. Ο Μαρσέλο Αραούχο κάνει μια ρητορική ερώτηση: «Όχι, Θεέ μου! Πώς γίνεται να συμβαίνει κάτι τέτοιο;»
Ένα κόρνερ στην αμέσως επόμενη φάση έμελλε να εξελιχθεί στη χαριστική βολή. Ο αγώνας εξακολουθούσε να ακροβατεί σε τεντωμένο σχοινί με τον πίνακα του σκορ να δείχνει το εύθραυστο 1-0. Όμως ο Χαβιέρ Άλβαρεθ, ως άλλος ταχυδακτυλουργός, θα βγάλει λαγό από τον καπέλο του… Ρίχνει στη μάχη τον Έντγουιν Κόνγκο και αυτός εκμεταλλευόμενος μια στιγμιαία αδράνεια της άμυνας της Αργεντινής, στην πρώτη του επαφή με την μπάλα, με «μαγικό» τακουνάκι διπλασιάζει το προβάδισμα(79’).
Το «κερασάκι στην τούρτα» θα βάλει ο Μοντάνο στο 87’, που ομοίως είχε μπει ως αλλαγή στον αγώνα. Με εκπληκτική ατομική ενέργεια τροφοδοτείται πίσω από την μεσαία γραμμή και επιταχύνει. Μοιάζει σαν άλογο κούρσας ντυμένο στα κίτρινα που τρέχει στον ιππόδρομο. Και πράγματι ουδείς θα καταφέρει να του βάλει χαλινάρι. Εκτελεί από τα περίπου 25 μέτρα, η μπάλα κοντράρει και καταλήγει στα δίχτυα, διαμορφώνοντας το τελικό 3-0 υπέρ της Κολομβίας.
Αν εύλογα κανείς σε αυτό το σημείο σκεφτόταν ότι ο γνωστός και με το προσωνύμιο «el loco», δηλαδή «ο τρελός», είχε φτάσει στο ναδίρ την εν λόγω νύχτα, είναι γόνιμο να αναθεωρήσει. Αισίως έχουμε φτάσει στο 91’. Ο Παλέρμο διανύει μερικά μέτρα και εισβάλλει στη μεγάλη περιοχή. Ο Κόρδοβα αρχικά δοκιμάζει ένα ανεπιτυχές τάκλιν, σηκώνεται και σπεύδει να συνδράμει στην άμυνα, τον ακουμπά ανεπαίσθητα και τον οδηγεί σε μια εύκολη πτώση, όμως ο «άρχων» της αναμέτρησης πείθεται και αυτό αποτελεί το μείζον. Για πολλοστή φορά, πέμπτη αν χάσατε το μέτρημα, ο Ακίνο υποδεικνύει την «εσχάτη των ποινών».
«Ήμουν έτοιμος να εκραγώ»
Το θολό πέπλο έχει σκεπάσει τη σκέψη του «Τιτάνα». Έχει καταπνίξει κάθε ίχνος της σύνεσης. Αποζητά τυφλά τη λύτρωση. Ο περί ου ο λόγος σε μια αυθόρμητη εκμυστήρευσή του σε συνέντευξή του στην ιστοσελίδα της FIFA το 2011 εξομολογείται: «Ήμουν έτοιμος να εκραγώ και είχα μηδενική συγκέντρωση».
Παράλληλα, το πρώτο «κανόνι» στην ιστορία της Μπόκα Τζούνιορς με συνολικά 236 γκολ, υπογραμμίζει: «Αποτέλεσε ένα πολύ ισχυρό πλήγμα που με δίδαξε πώς να ξεπερνάω αρνητικές καταστάσεις. Με ‘’στοίχειωσε’’ για πολύ καιρό. Αναπαράγεται στην τηλεόραση κάθε τόσο και με κάνει να αισθάνομαι σαν… δεν είμαι σίγουρος, αδυνατώ να το εξηγήσω. Αναρωτιέσαι γιατί έπρεπε να συμβεί έτσι; Γιατί έπρεπε να περάσω κάτι τέτοιο;».
«Δεν θα πήγαινα ούτε καν κοντά στην μπάλα»
Όσο για το αν του δινόταν η ευκαιρία να εκτελέσει σε αυτό το ματς τέταρτο πέναλτι και αν επωμιζόταν το βάρος ο άνθρωπος του οποίου το πρόσωπο κοσμεί το μουσείο της Μπόκα, απαντά κατηγορηματικά: «Όχι, όχι τουλάχιστον, δεν νομίζω. Δεν θα πήγαινα ούτε καν κοντά στην μπάλα. Βέβαιο αυτό το λέω τώρα…», συμπληρώνει ο άλλοτε μπαρουτοκαπνισμένος κυνηγός των «εκατομμυριούχων» που στις 4 Οκτωβρίου 2009 σημείωσε το 200ο του γκολ με τα χρώματά τους με μια απίθανη κεφαλιά από τα 40 μέτρα.
Τα όσα διαδραματίζονται θυμίζουν αρχαία τραγωδία που περιείχε όλα όσα προσιδιάζουν για τη σύνθεση του τέλειου δράματος. Η ύβρις ενάντια σε λογική και θεούς διαπράχθηκε από τη στιγμή που έλαβε την απόφαση. Ο Μιγκέλ Καλέρο, γκολκίπερ της αντιπάλου ωστόσο, θα λειτουργήσει ως ένας άλλος Δίας και θα τιμωρήσει την απερισκεψία του. Η νέμεσις είχε ήδη επέλθει. Ω του θαύματος, αυτή τη φορά βρίσκει στόχο, αλλά ο τερματοφύλακας αποκρούει. Μια στιγμή αρκεί, για να εισέλθει στο βιβλίο του Ρεκόρ Γκίνες και στην ποδοσφαιρική αθανασία ως ο άνθρωπος που έχασε τα περισσότερα πέναλτι σε ένα παιχνίδι. Το τρίτο στάδιο, δηλαδή η τίσις, είναι ο εφιάλτης που κράτησε πολύ καιρό…
Ένα άλλο εξόχως ενδιαφέρον στοιχείο συνίσταται στο εξής: Τα συνολικά πέντε(!) πέναλτι είναι τα περισσότερα, τα οποία καταλογίστηκαν (χωρίς παράταση και διαδικασία πέναλτι) σε ματς εθνικών ομάδων.
Οι περισσότεροι θα είχαν λυγίσει, όχι όμως εκείνος… Ο Παλέρμο μερικώς επανέκαμψε, βρήκε δίχτυα στην αναμέτρηση της τελευταίας αγωνιστικής (56’) και έτσι η «αλμπισελέστε» σφράγισε το εισιτήριο της πρόκρισης.
Στα προημιτελικά θα έβρισκε μπροστά της τον ανυπέρβλητο σκόπελο Βραζιλία, την μετέπειτα πρωταθλήτρια. Υποτάχθηκε στην ανωτερότητά της (2-1) και αποχαιρέτησε τη διοργάνωση.
Ένα σπασμένο πόδι και ο Νόμος του Μέρφι
Και επειδή λοιπόν, σύμφωνα με το νόμο του Μέρφι, τίποτα δεν πάει τόσο στραβά που να μην μπορεί να γίνει χειρότερο, ο «loco» τη δεύτερη σεζόν του στη Βιγιαρεάλ έσπασε το αριστερό του πόδι… πανηγυρίζοντας.
Μετά την επίτευξη ενός γκολ και επιχειρώντας να γιορτάσει μαζί με τους φιλάθλους του «κίτρινου υποβρυχίου» ανέβηκε στην κερκίδα. Για κακή του τύχη όμως, ένα τμήμα από τη βάση της μικρής τσιμεντένιας εξέδρας καταρρέει υπό το βάρος των φίλων της Βιγιαρεάλ και προσγειώνεται στο πόδι του, προξενώντας βλάβη τόσο στην κνήμη, όσο και στην περόνη του αριστερού του ποδιού. Διάγνωση: κάταγμα του αριστερού ποδιού. Ο τραυματισμός θα τον αφήσει εκτός για δύο μήνες.
Ξορκίζοντας τους δαίμονές του
Η κοινή γνώμη πλέον αναπόδραστα τον είχε ταυτίσει με την αποφράδα για εκείνον μέρα της τετάρτης Ιουλίου. Η πορεία του με το εθνόσημο φάνταζε να τελειώνει. Κόντρα στο ρεύμα, το 2008 ο τεχνικός Μπαζίλε σκέφτεται το ενδεχόμενο να τον καλέσει, όμως στέκεται άτυχος, καθώς εκείνη την περίοδο τραυματίζεται σοβαρά. Ο διάδοχός του, Ντιέγκο Μαραντόνα, τελικά τον επαναφέρει έπειτα από δέκα χρόνια στις κλήσεις για τις υποχρεώσεις της «αλμπισελέστε», στα προκριματικά του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 2010.
Λίγες εβδομάδες αργότερα, παίρνει φανέλα βασικού στο φιλικό με την Γκάνα και φροντίζει να ανταποδώσει την εμπιστοσύνη του «Ντιεγκίτο» προς το πρόσωπό του. Πετυχαίνει δύο γκολ. H επόμενη εμφάνισή του καταγράφεται στην τελευταία αγωνιστική. Η επικράτηση της Αργεντινής στο εμβληματικό «Μονουμεντάλ» κόντρα στο Περού αποτελεί μονόδρομο, προκειμένου να μην σβήσουν οι ελπίδες για πρόκριση στο Παγκόσμιο Κύπελλο.
Όλα δείχνουν πως το γκολ του Ιγκουαΐν(48’) με διαγώνιο πλασέ θα δώσει μια νίκη-χρυσάφι στο συγκρότημα του Μαραντόνα. Παρόλα αυτά, ο Περουβιανός Ρεγκνίφο βάζει ένα γκολ-πραγματική μαχαιριά- που ισοδυναμεί με… ταφόπλακα στα όνειρα της Αργεντινής. Τίποτα δεν φαίνεται ικανό να αποτρέψει το μοιραίο. Ο τέταρτος βοηθός ορίζει δύο λεπτά καθυστερήσεων. Η βροχή πέφτει καταρρακτωδώς και η μέγγενη της απελπισίας σφίγγει σαν θηλιά το λαιμότων Αργεντινών.
Οι γηπεδούχοι έχουν μια τελευταία ευκαιρία. Ο φωτεινός πίνακας του σκορ δείχνει 92’ και 11 δευτερόλεπτα. Το βάρος της μπάλας πολλαπλασιάζεται με κάθε τικ-τακ του ρολογιού. Το κόρνερ εκτελείται. Έπειτα από μια σύγχυση της αντίπαλης άμυνας ο Παλέρμο μέσα σε ένα «δάσος» από πόδια σουτάρει εξ επαφής και διαμορφώνει το 2-1.
Ο σκόρερ τρέχει αφηνιασμένος να πανηγυρίσει βγάζοντας τη φανέλα. Θαρρείς οι φλέβες του πετάγονται τόσο πολύ που μοιάζουν έτοιμες να βγουν από το σώμα. Όλοι οι αναπληρωματικοί μπαίνουν στον αγωνιστικό χώρο και γίνονται ένα κουβάρι. Ο Μαραντόνα φεύγει δρομαίος και επιδίδεται σε ένα «μυθικό» μακροβούτι στο πλημμυρισμένο τερέν. Στη βροχή χορεύουν ξέφρενα 38.000 άνθρωποι.
Το σφύριγμα της λήξης ηχεί σαν μελωδία στα αυτιά ενός ολόκληρου έθνους. Ο Παλέρμο «σπάει τα δεσμά του», μετατρέπεται από αποδιοπομπαίο τράγο σε ήρωα και ξορκίζει μια για πάντα τα φαντάσματα που τον καταδυνάστευαν. Η λύτρωση είχε επιτέλους επέλθει. Τη συγκεκριμένη εξέλιξη αποτυπώνει εύγλωττα ο «Ντιεγκίτο», καθώς λίγο μετά τις ουρανομήκεις ιαχές έσπευσε να τονίσει: «Ένα ακόμη θαύμα από τον Άγιο Παλέρμο».
Ο πρωταγωνιστής έπρεπε να υπομείνει δέκα βασανιστικά χρόνια για να εξαγνιστεί από τις αμαρτίες του στο πλημμυρισμένο χορτάρι που στα μάτια του μετατράπηκε στην κολυμπήθρα του Σιλωάμ. Ο τελευταίος, γίνεται σύνθημα στα χείλη των απανταχού συμπατριωτών του, οι οποίοι διασφαλίζουν την πρόκρισή τους στη γιορτή του ποδοσφαίρου.
Παναγιώτης Ιωάννου
