Αν η ζωή του γινόταν ταινία, θα μπορούσε να συναγωνιστεί το «In this world» που απέσπασε εξαιρετικές κριτικές προ 20ετίας για την τραγική οδύσσεια των ηρώων του. Και αυτό διότι όσα έχει να πει ο… βιος του Πίτερ Τζοκ από το Νότιο Σουδάν, παρουσιάζουν τη μία κακουχία μετά την άλλη. Η δύναμη της ψυχής όμως τον ήθελε ζωντανό, να φωνάζει «παρών» στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 2023.
«Ποτέ μην κρίνεις μόνο από το περιτύλιγμα» λένε, όμως στην πράξη τι είναι ένας αθλητής για τον κοινό νου; Αριθμοί, επιδόσεις, ρεκόρ. Και όταν δεν έρχονται αυτά; Αποτυχίες, καταδίκη, δάκρυα. Ο Ρίκι Ρούμπιο δεν μπόρεσε να ξεπεράσει τους εσωτερικούς του δαίμονες και επέλεξε – προς το παρόν τουλάχιστον – την απομόνωση. Για τους πολλούς τα είχε όλα, για εκείνον όμως δεν είχε το κυριότερο, την ψυχική υγεία.
Πίσω λοιπόν από τις… κουρτίνες, το «φαίνεσθαι» του καθενός, υπάρχει και μία ιστορία. Για άλλους πιο τετριμμένη, σε σημείο πλήξης και για άλλους πολυτάραχη σε σημείο κινδύνου. Συνηθισμένη ή ασυνήθιστη, πάντα κάτι κρύβεται κάτω από την ιδρωμένη φανέλα και το λερωμένο σορτσάκι. Και αυτό είναι που μένει όταν σβήσουν τα φώτα στη σκηνή.
Η νεότερη χώρα της «μαύρης ηπείρου» έκανε… πάταγο στα προκριματικά του Παγκοσμίου Κυπέλλουστη ζώνη της Αφρικής. Ένας τόπος με 200 και πλέον εθνότητες που δεν ξεπερνά τα 12 χρόνια επίσημης ελεύθερης ζωής και προσπαθεί να… κλείσει τις πληγές του. Το «θαύμα» του Λούολ Ντενγκ δεν έχει μάγισσες και δράκους παρά μόνο έναν ταλαιπωρημένο λαό που μοχθεί για να υψώσει ανάστημα, να πατήσει στα πόδια του και να ξεχάσει. Να ξεχάσει τα όσα αποτρόπαια έχει βιώσει.
Ένας από εκείνους του οποίου το… κουβάρι είχε πολλούς κόμπους, μεγάλους και δυνατούς, ικανούς να «λυγίσουν» πολλούς, είναι ο Πίτερ Τζοκ. O 29χρονος μεγαλωμένος στις ΗΠΑ «πήδηξε» στο… καράβι για τα γήπεδα της Ασίας για να φορέσει το εθνόσημο. Και αν για πολλούς δεν σημαίνει κάτι αυτό, γι’ αυτή τη σημαία ξεκληρίστηκε μέρος της οικογένειάς του, διένυσε εκατοντάδες χιλιόμετρα σε εμπόλεμο πεδίο ώστε να διαφύγει και βρέθηκε στην άλλη πλευρά του ωκεανού με… βάρκα την ελπίδα. Ούτε εκεί η ζωή του ήταν ρόδινη με το BN Sports να ξετυλίγει την απίθανη ιστορία του αποφοίτου της Αϊόβα.
Ο πόλεμος, η ορφάνια και η φυγή
Αρχές της δεκαετίας του ’80 και το… καζάνι στην ευρύτερη περιοχή του Σουδάν, έβραζε ξανά. Για την ακρίβεια δεν είχε βγει ποτέ από τη φωτιά (Α’ εμφύλιος 1955-1973) απλώς είχε «ξεθωριάσει» κάπως η ισχύς του μέχρι το 1983 που οι κάννες και οι βόμβες, τα στρατεύματα και οι αρμάδες πήραν και πάλι ρόλο πρωταγωνιστικό.
Η οικογένεια Τζοκ τασσόταν από πάππου προς πάππου, χάριν υπερβολής, στο Λαϊκό Απελευθερωτικό Στρατό (SPLA) και το γεγονός αυτό τα μέλη της το «πλήρωσαν» με τη ζωή τους. Ο πατέρας, Ντατ, πέρα από προστάτης της οικογένειας σε χαλεπούς καιρούς, ήταν εκ των υψηλά ιστάμενων των αντιστασιακών, «δρόμο» που είχε χαράξει ο πατέρας του. Ο πόλεμος αυτός όμως τους… πήρε και τους δύο, αναγκάζοντας τη μητέρα του Πίτερ, Αμέλια, να τα μαζέψει λίγα χρόνια αργότερα και να πάρει τη δύσκολη αλλά μονόδρομη απόφαση να εγκαταλείψει τα πάτρια εδάφη.
Το… μονοπάτι μακρύ, δύσκολο και επικίνδυνο, πολλώ δε μάλλον για ένα παιδί 9 χρονών. Η διέξοδος στη γειτονική Ουγκάντα και από εκεί την Κένυα ήταν κάτι σαν «αποστολή αυτοκτονίας» με τις βόμβες να πέφτουν… βροχή και την κατάσταση να θυμίζει την «Κόλαση του Δάντη». Παρά τις τραγικές συνθήκες όμως, η γενναία απόφαση της Αμέλια αποδείχθηκε σωστή και αυτό διότι μετά από εκατοντάδες χιλιόμετρα περπατήματος, πέρασαν τα σύνορα για ένα καινούργιο ξεκίνημα.
Μερικά χρόνια αργότερα και γυρίζοντας το χρόνο πίσω, ο Πίτερ έχει πει ερωτώμενος για το διάστημα εκείνο πως: «Οι εμπειρίες μου θυμίζουν πολύ την Χολιγουντιανή ταινία ‘’Tears of the Sun’’».
Η διέξοδος στο μπάσκετ, το… άστρο και η φρίκη των τραυματισμών
Σε ηλικία 11 ετών λοιπόν, ο Πίτερ Τζοκ και οικογένειά του ακολούθησαν αρκετές εκατοντάδες συμπατριώτες τους στην Αϊόβα της Αμερικής μέσω Κένυας, όπου είχαν καταλύσει. Εκεί, ο πρωταγωνιστής της ιστορίας που φυσικά δεν ήξερε «γρι» τη γλώσσα, πήγε σε ειδικό σχολείο με τους υπόλοιπους πρόσφυγες από το Σουδάν και γνώρισε την «πορτοκαλί θεά».
Μέχρι να πατήσει στα μέρη που εξερεύνησαν οι Ίβηρες θαλασσοπόροι, ήξερε μόνο για το τόπι, τη μπάλας του ποδοσφαίρου. Το ύψος του ωστόσο, τον… έσπρωξε στη «σπυριάρα» και αφού… γυάλισε στον Μάικ Νίξον της Αμερικανικής Αθλητικής Ένωσης Ερασιτεχνών, όλα πήραν το δρόμο τους.
Ο Πίτερ Τζοκ ξεδίπλωνε στα παρκέ το ταλέντο του και τα φυσικά του προσόντα, συμμετέχοντας σε αρκετά τουρνουά της περιφέρειας της Ιντιάνα, γεγονός που τον έκανε περιζήτητο στα πανεπιστήμια. Ο ίδιος όμως ήταν «κάθετος» στο να αποχωριστεί τους δικούς του, o αδερφός του μάλιστα ίδυσε και ένα ίδρυμα στη μνήμη του πατέρα τους (Dut Jok Youth Foundation) θέλοντας να ενισχύσει νεαρούς Νοτιοσουδανούς και έτσι διάλεξε το Αϊόβα. Λίγους μήνες νωρίτερα μάλιστα είχε πάρει μέρος στο «Nike hoop event» του St. Louis, όπου και είχε συμπεριληφθεί μέσα στα 100 μεγαλύτερα ταλέντα της χώρας. Η μοίρα όμως, του επεφύλασσε και πάλι άσχημο παιχνίδι.
Στο κολλέγιο υπέφερε συχνά πυκνά από τραυματισμούς στο μηριαίο, οι οποίοι τον ανάγκασαν να περάσει και την πόρτα του χειρουργείου. Και από παίκτης των 19 πόντων ανά ματς, έπεσε σε μονοψήφιο νούμερο και ξεκίνησε η κατρακύλα.
Η παρηγοριά στο αλκοόλ και η Σολέ που έγινε… Ιθάκη
Ο ταλαντούχος Νοτιοσουδανός δεν επέστρεψε ποτέ στο πρότερο επίπεδο. Από πρωταγωνιστής έγινε παίκτης της… σειράς, ένας ρολίστας στο κολλέγιο και για το λόγο αυτό δεν κατάφερε να εξασφαλίσει κάποια θέση στο draft του 2017. Προσπάθησε να μπει από το «παράθυρο» στο μαγικό κόσμο του NBA, αγωνιζόμενος για μία διετία στην αναπτυξιακή λίγκα και τη Βόρεια Αριζόνα, προσκείμενη ομάδα στους Σανς.
Το step up όμως δεν έγινε ούτε τότε και βρήκε παρηγοριά στο… πιοτό. Ο Πίτερ Τζοκ πέρασε ένα διάστημα με το μπουκάλι στο χέρι, αντιμετωπίζοντας παράλληλα προβλήματα με παραβάσεις του νόμου (αφαίρεση διπλώματος οδήγησης ελέω μέθης). Ο Αφρικανός όμως, όσο κι’ αν είχε πιάσει… πάτο, είχε βιώσει πολλά για να το βάλει κάτω, επιλέγοντας να πάρει τη ζωή του στα χέρια του.
Βλέποντάς τον να… μαραζώνει στην Αμερική, πήγε στη Γαλλία και τη Σολέ για να βρει την υγειά του και τα κατάφερε. Με 10 περίπου πόντους ανά παιχνίδι στην LΝΒ Pro και θετικότατα δείγματα γραφής, εξασφάλισε μεταγραφή την αμέσως επόμενη χρονιά στην κορυφαία λίγκα της Ευρώπης, την ACB για χάρη της Μούρθια.
Στο ισπανικό πρωτάθλημα όμως δεν βρήκε το χρόνο συμμετοχής που θα ήθελε, δεν μακροημέρευσε και το καλοκαίρι του 2021 επέστρεψε στην ασφαλή για εκείνον Γαλλία. Εκεί, αφού «θεραπεύτηκε» ξανά από τη Σολέ, πήρε μεταγραφή για τη Ναντ, με τα χρώματα της οποίας αγωνίστηκε με επιτυχία την περασμένη σεζόν.
«Ο επιμένων, όλα τα νικά» ακόμα και αν έχει περάσει από χίλια κύματα. Και κάπως έτσι, ο Πίτερ Τζοκ που βοήθησε το αντιπροσωπευτικό του συγκρότημα να κάνει ξέφρενη πορεία στα προκριματικά, όχι μόνο επιβίωσε αλλά κατάφερε με πείσμα και επιμονή να εκπροσωπήσει τη χώρα του σε μια μεγάλη διοργάνωση και να κάνει ταυτόχρονα περήφανο τον πατέρα του, την όψη του οποίου δεν θυμάται, από κάπου εκεί ψηλά.
Μάνος Φυρογένης
