Καθώς οι ομάδες σε τελικές φάσεις Παγκοσμίου Κυπέλλου αυξάνονται συνεχώς, οι ηχηρές απουσίες τείνουν να λιγοστεύουν, αλλά παράλληλα να προκαλούν μεγαλύτερο «θόρυβο». Από την Ιταλία του 1958 ως αυτή του 2022, το BN Sports θυμάται τους απόντες από τα Μουντιάλ που προκάλεσαν αίσθηση.
Από τις 16 χώρες των πρώτων διοργανώσεων, ως το 1982 όπου έγιναν 24 και έπειτα 32 το 1998, μονάχα η Βραζιλία έχει παρευρεθεί σε όλα τα Παγκόσμια Κύπελλα. Φυσικά, με το πέρασμα του χρόνου και την αύξηση των ομάδων είχαμε αλλαγές και στην προκριματική φάση, οι οποίες έπαιξαν ρόλο στην παρουσία, ή μη, αρκετών εθνικών στην τελική φάση της διοργάνωσης.
Στην Ευρώπη, τους ομίλους των τριών ομάδων που έδιναν εισιτήριο μονάχα στην πρώτη θέση, ακολούθησαν γκρουπ των πέντε ή έξι, όπου έδιναν δύο εισιτήρια και αργότερα... 1+1 μέσω μπαράζ. Στην Λατινική Αμερική υπήρξαν προκρίσεις που κρίθηκαν σε ομίλους των... δύο ομάδων, προτού φτάσουμε στο σημερινό φορμάτ ενός ενιαίου ομίλου.
Μουντιάλ 1958: Ιταλία, Ισπανία
Η Παγκόσμια Πρωταθλήτρια του 1934 και του 1938, ως τότε η πολυνίκης του θεσμού με τις δύο αυτές κατακτήσεις έχασε μέσα από τα χέρια της την πρόκριση στην διοργάνωση της Σουηδίας και αναμφίβολα αποτελεί μια από τις μεγαλύτερες εκπλήξεις όλων των εποχών σε αυτό το κομμάτι. Το μόνο που χρειάζονταν οι Ιταλοί την τελευταία αγωνιστική των προκριματικών για να πάρουν την πρόκριση στα γήπεδα της Σουηδίας, ήταν έστω ένας βαθμός απέναντι στην Βόρειο Ιρλανδία. Ωστόσο, κατάφεραν να χάσουν εκείνο τον αγώνα με 2-1 και παράλληλα το εισιτήριο για το Μουντιάλ.
Εκτός από την Ιταλία, το Παγκόσμιο Κύπελλο του ’58 είχε ακόμα μια σημαντική απουσία. Η Ισπανία του Αλφρέντο ντι Στέφανο, ενός από τους καλύτερους ποδοσφαιριστές που δεν έπαιξαν σε Μουντιάλ. Μπορεί οι Ίβηρες να μην είχαν βρεθεί ούτε στα τελικά του ’54, ωστόσο αν είχαν καταφέρει να βρεθούν στη Σουηδία θα ήταν ένα από τα φαβορί για κατάκτηση. Δυστυχώς, δε θα το μάθουμε ποτέ, αφού η Σκωτία ήταν αυτή που τερμάτισε πρώτη στον προκριματικό όμιλο, μπροστά από την Ισπανία που θα έπρεπε να περιμένει τέσσερα χρόνια ακόμα για να βρεθεί στα τελικά της διοργάνωσης.
Μουντιάλ 1970: Αργεντινή
Από το 1958 η Αργεντινή προκρίνεται σε κάθε Παγκόσμιο Κύπελλο... εκτός από ένα! Αυτό του 1970 στο Μεξικό. Ήταν μια εποχή που επικρατούσε χάος στην Ομοσπονδία της Αργεντινής, με τέσσερις διαφορετικούς προπονητές να περνούν από τον πάγκο της σε τρία χρόνια. Τα προκριματικά για το Μουντιάλ εκκίνησαν με δύο ήττες για την «αλμπισελέστε» κόντρα σε Περού και Βολιβία. Ωστόσο, κατάφερε την τελευταία αγωνιστική να έχει ελπίδες πρόκρισης. Για να συμβεί αυτό βέβαια, η Ομοσπονδία χρειάστηκε να «λαδώσει» τον, Σέρτζιο Τσετσέλεφ, διαιτητή του αγώνα Βολιβία – Περού ώστε να σφυρίξει υπέρ των γηπεδούχων. Παρόλα αυτά, την τελευταία αγωνιστική η Αργεντινή δε κατάφερε να νικήσει τους Περουβιανούς (2-2) και έτσι οι «Ίνκας» πήραν το δρόμο για το Μεξικό.
Μουντιάλ 1974: Αγγλία, Σοβιετική Ένωση
Οκτώ χρόνια μετά την κατάκτηση του τροπαίου, η Αγγλία είχε ακόμη στον πάγκο τον Αλφ Ράμσεϊ, του οποίοι οι ιδέες είχαν αρχίσει να «σκουριάζουν». Κανείς ωστόσο δεν περίμενε τα «τρία λιοντάρια» να μην βρεθούν στα γήπεδα της Δυτικής Γερμανίας. Ο όμιλος μαζί με Ουαλία και Πολωνία φάνταζε βατός και το ξεκίνημα ήταν ιδανικό απέναντι στους «δράκους». Η συνέχεια βέβαια δεν ήταν ανάλογη, καθώς δεν κέρδισαν κανένα από τα τρία επόμενα ματς και έτσι υπέστησαν έναν σοκαριστικό αποκλεισμό.
Από τα γήπεδα της Δυτικής Γερμανίας απουσίασε και η Σοβιετική Ένωση, αλλά αυτό δεν οφείλεται καθαρά σε μη-αγωνιστικούς λόγους. Οι Σοβιετικοί για να βρεθούν στα τελικά της διοργάνωσης έπρεπε να ξεπεράσουν το εμπόδιο της Χιλής σε διπλούς αγώνες μπαράζ. Το πρώτο ματς στην Μόσχα έληξε χωρίς τέρματα, αλλά το δεύτερο δεν διεξήχθη ποτέ! Ο λόγος ήταν το χιλιανό πραξικόπημα που συνέβη στις 11 Σεπτεμβρίου 1973. Οι Σοβιετικοί αρνήθηκαν να αγωνιστούν στο Σαντιάγκο λόγω της πολιτικής κατάστασης και να ζητούν να οριστεί ο αγώνας σε ουδέτερη έδρα. Κάτι τέτοιο δε συνέβη και έτσι η Χιλή πήρε το ματς στα χαρτιά και ταυτόχρονα την πρόκριση στο Μουντιάλ. Αυτή ήταν και η πρώτη φορά που ομάδα μποϊκοτάρει το Παγκόσμιο Κύπελλο για πολιτικούς λόγους.
Μουντιάλ 1978: Τσεχοσλοβακία
Οι Τσεχοσλοβάκοι ήταν Πρωταθλητές Ευρώπης το 1976, ενώ το 1980 κατάφεραν να φτάσουν ως τα ημιτελικά του Euro. Κι όμως ενδιάμεσα δεν μπόρεσαν να προκριθούν στο Παγκόσμιο Κύπελλο της Αργεντινής. Παραμένουν έως και σήμερα η μοναδική ομάδα που έφτασε σε δύο διαδοχικούς ημιτελικούς Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος, αλλά στο μεσοδιάστημα δεν βρέθηκε σε Μουντιάλ.
Μουντιάλ 1982: Ολλανδία
Η εθνική ομάδα της Ολλανδίας ήταν φιναλίστ στις δύο προηγούμενες εκδόσεις του Παγκοσμίου Κυπέλλου (1974, 1978) και αναμφίβολα είχε αφήσει το στίγμα της στην ιστορία για τον τρόπο παιχνιδιού της. Με τις ομάδες της διοργάνωσης να έχουν αυξηθεί σε 24, το φορμάτ των προκριματικών ομίλων άλλαξε , με τις δύο πρώτες κάθε ομίλου πλέον να παίρνουν το εισιτήριο για τα τελικά. Έτσι, η πρόκριση φάνταζε πιο πιθανή από ότι πριν. Παρόλα αυτά, οι «οράνιε» τοποθετήθηκαν σε ένα «γκρουπ θανάτου» με Γαλλία, Βέλγιο, Ιρλανδία και Κύπρο κι ένω ήταν από τα φαβορί, τελικά τερμάτισαν στην 4η θέση.
Μουντιάλ 1986: Ολλανδία
Ο αποκλεισμός του ’82 έδειξε την ανάγκη για rebuild στους Ολλανδούς. Μια ομάδα με ονόματα όπως ο Μάρκο φαν Μπάστεν, ο Ρόναλντ Κούμαν, ο Φράνκ Ράικαρντ, ο Ρουντ Γκούλιτ έφτασε στην κορυφή της Ευρώπης το 1988, αλλά δύο χρόνια νωρίτερα είχε σημειώσει δεύτερη διαδοχική απουσία από το Παγκόσμιο Κύπελλο. Η 2η θέση που κατέκτησαν στον προκριματικό όμιλο τεσσάρων ομάδων ισοδυναμούσε με διπλούς αγώνες μπαράζ κόντρα στο Βέλγιο. Οι «οράνιε» ηττήθηκαν 1-0 εκτός, αλλά στο Ντε Κάιπ είχαν σκορ πρόκρισης μέχρι το 85’, όταν και δέχτηκαν την ψυχρολουσία.
Μουντιάλ 1990: Γαλλία
Η Γαλλία είχε αρκετά σημαντικές επιτυχίες στα δύο Μουντιάλ της δεκαετίας του ’80. Ωστόσο, την 4η θέση το ’82 και την 3η το ’86 διαδέχθηκε ο αποκλεισμός στα προκριματικά του 1990! Το κακό ξεκίνημα στον όμιλο με την εκτός έδρας ισοπαλία στην Κύπρο αλλά και τις δύο ήττες σε Γιουγκοσλαβία και Σκωτία που ακολούθησαν, κόστισε αρκετά στους «τρικολόρ», οι οποίοι τελικά 3οι στην βαθμολογία και έχασαν την πρόκριση.
Μουντιάλ 1994: Γαλλία, Αγγλία
Οι Γάλλοι ήθελαν να «ξεπλύνουν» τη ντροπή του ’90 με μια καλή πορεία στο Παγκόσμιο Κύπελλο των Ηνωμένων Πολιτειών, αντ’ αυτού εισέπραξαν ακόμα έναν αποκλεισμό στα προκριματικά. Με δύο ματς να απομένουν στον όμιλο, η Γαλλία ήθελε έναν ή δύο πόντους απέναντι σε Ισραήλ και Βουλγαρία. Οι Ισραηλινοί ως την αναμέτρηση του Παρισιού, δεν είχαν πετύχει νίκη, αλλά χάρη σε γκολ στο 83’ και το 90’ ολοκλήρωσαν μια απίστευτη ανατροπή, φεύγοντας νικητές με 3-2. Κάτι παρόμοιο έπραξαν και οι Βούλγαροι που πήγαν στο Παρκ ντε Πρενς με μοναδικό στόχο τη νίκη και την πήραν με γκολ στο 90’, «κλέβοντας» έτσι την πρόκριση από τα χέρια των Γάλλων.
Μια πρόκριση που έχασαν και οι Άγγλοι, για τρίτη φορά στην ιστορία τους, αλλά για πρώτη από την αύξηση των ομάδων σε 24. Μια ομάδα με σπουδαία ονόματα της εποχής, όπως ο Άλαν Σίρερ, ο Πολ Γκασκόιν, ο Ντέιβιντ Πλατ και ο Ίαν Ράιτ μεταξύ άλλων. Ο όμιλος φάνταζε εύκολος με αντιπάλους τις Ολλανδία, Νορβηγία, Τουρκία, Πολωνία και Σαν Μαρίνο, αλλά οι εμφανίσεις των «τριών λιονταριών» δεν ήταν ανάλογες των δυνατοτήτων τους, με αποτέλεσμα να καταλάβουν την 3η θέση.
Μουντιάλ 2002: Ολλανδία
Η εθνική ομάδα που συναντάμε πιο συχνά σε αυτή τη λίστα. Οι Ολλανδοί δεν κατάφεραν ούτε το 2002 να προκριθούν στο Παγκόσμιο Κύπελλο, παρότι ήταν ένα από τα φαβορί για να βρεθούν στην πρώτη διοργάνωση που διεξήχθη σε ασιατικό έδαφος. Μια ομάδα που έφτασε στα ημιτελικά του Μουντιάλ το ’98, ενώ το 2004 θα έφτανε ως τα ημιτελικά του Euro. Ωστόσο, ενδιάμεσα σημείωσε ακόμα μια ηχηρή απουσία, τερματίζοντας 3η στον όμιλο πίσω από Ιρλανδία και Πορτογαλία και έχασε έτσι το εισιτήριο για τα γήπεδα της Ιαπωνίας και της Νότιας Κορέας.
Μουντιάλ 2018: Ολλανδία, Ιταλία
Φιναλίστ το 2010 στη Νότιο Αφρική και αποκλεισμός στα ημιτελικά το 2014 στη Βραζιλία. Πρόκειται μάλλον για μια κατάρα των «οράνιε», καθώς μετά τις μεγάλες πορείες ακολουθούν μεγάλες αποτυχίες. Εδώ βέβαια οι Ολλανδοί έχουν ελαφρυντικό τον δύσκολο όμιλο, όπου υπήρχαν Γαλλία και Σουηδία, οι οποίες κατέλαβαν τις δύο πρώτες θέσεις, με τους «τρικολόρ» μάλιστα να φτάνουν ως την κατάκτηση του τροπαίου στη Ρωσία. Όμως πρέπει να αναφερθεί ότι η Ολλανδία δεν είχε βρεθεί ούτε στο Euro 2016, το πρώτο με 24 ομάδες, και οι δύο διαδοχικές απουσίες από μεγάλα «ραντεβού» αναμφίβολα είναι μια παταγώδης αποτυχία.
Μετά από 14 συνεχόμενες παρουσίες σε Μουντιάλ, οι Ιταλοί είπαν να κάνουν... διάλειμμα! Η κλήρωση των ομίλων τους έφερε αντιμέτωπους μεταξύ άλλων με την Ισπανία, η οποία και κατέλαβε την πρώτη θέση. Έτσι, οι «ατζούρι» οδηγήθηκαν στα μπαράζ όπου συναντήθηκαν με την Σουηδία. Το γκολ του Γιάκομπ Γιόχανσον, τότε παίκτη της ΑΕΚ, ήταν το μοναδικό στους διπλούς αγώνες και έτσι οι Σουηδοί πανηγύρισαν την πρόκριση. Για τους Ιταλούς αντίθετα ήταν ένα μεγάλο «σκαμπίλι». Μέχρι το επόμενο φυσικά...
Μουντιάλ 2022: Ιταλία
Το πάθημα του 2018, δε φάνηκε να έγινε μάθημα στην Ιταλία. Μπορεί ενδιάμεσα να αναδείχθηκε Πρωταθλήτρια Ευρώπης, ωστόσο περίπου οκτώ μήνες μετά ήρθε ένας αποκλεισμός σοκ από την εθνική ομάδα της Βορείου Μακεδονίας, που σίγουρα αποτελεί μια από τις μεγαλύτερες εκπλήξεις στην ιστορία των προκριματικών του Παγκοσμίου Κυπέλλου.
Βασίλης Βασιλείου
