25/12/1914: Το ποδόσφαιρο έχει τη δύναμη να φέρει τους ανθρώπους πιο κοντά. Κάτι τέτοιο συνέβη ανήμερα των Χριστουγέννων πριν από 108 χρόνια, όταν εν μέσω του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, Άγγλοι και Γερμανοί στρατιώτες, άφησαν στην άκρη τα όπλα και έγραψαν μια ανεπανάληπτη ιστορία, ανάμεσα στα χαρακώματα.
Γράφει ο Βασίλης Βασιλείου
Περίπου πέντε μήνες είχαν περάσει από την έναρξη του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου και στο Δυτικό Μέτωπο, χιλιάδες στρατιώτες άφησαν για μερικές ημέρες στην άκρη τα όπλα και γύρισαν την πλάτη στο πόλεμο. Ήταν περίοδος Χριστουγέννων και αρκετοί στρατιώτες είχαν κουραστεί από τις συγκρούσεις. Μακριά από τα σπίτια τους, τις οικογένειές τους, αποφάσισαν να διακόψουν προσωρινά τις εχθροπραξίες. Η ανακωχή αυτή, αν και ανεπίσημη, έμεινε στην ιστορία ως «Ανακωχή των Χριστουγέννων».
Αρχή για αυτή την εκεχειρία ήταν η πρωτοβουλία μερικών Γερμανών στρατιωτών, το βράδυ της παραμονής των Χριστουγέννων, να στολίσουν την δική τους πλευρά με μερικά κεράκια και στη συνέχεια να τραγουδήσουν την «Άγια Νύχτα». Όταν οι γερμανοί στρατιώτες τελείωσαν το τραγούδι, οι εχθροί τους ξέσπασαν σε επευφημίες. Συνηθισμένοι να... απαντούν στα πυρά, οι βρετανοί στρατιώτες άρχισαν με τη σειρά τους το τραγούδι, την αγγλική εκδοχή της «Άγιας Νύχτας».
Παρότι στην αρχή οι δύο πλευρές ήταν επιφυλακτικές, καθώς υπήρχε ο φόβος ότι ο «εχθρός» θα εκμεταλλευτεί τη χαλάρωση, γρήγορα έδιωξαν κάθε φόβο. Έστω και διστακτικά, μερικοί στρατιώτες άφησαν τις θέσεις τους και πλησίασαν τη «νεκρή ζώνη», με σκοπό να ανταλλάξουν ευχές με τους «απέναντι».
«Ανταλλάξαμε χειραψίες, ευχηθήκαμε ο ένας στον άλλον Καλά Χριστούγεννα και σύντομα συνομιλούσαμε σαν να γνωριζόμασταν για χρόνια», έγραφε ο βρετανός δεκανέας Τζον Φέργκιουσον για τη συνάντησή του με τους Γερμανούς. Μάλιστα, αρκετοί στρατιώτες αντάλλασσαν δώρα, όπως τσιγάρα, σοκολάτες, λουκάνικα και αλκοόλ.
Σύμφωνα με μαρτυρία ενός Βέλγου από το πεδίο της μάχης, «Η ομίχλη είχε σχεδόν φύγει, όταν άκουσα μια φωνή να λέει ότι Βρετανοί και Γερμανοί, είχαν βγει από τα χαρακώματα και αντάλλασσαν δώρα. Σύντομα εμφανίστηκε ένας Σκοτσέζος στρατιώτης κρατώντας μια μπάλα ποδοσφαίρου που φαινόταν καινούργια και έμοιαζε τελείως παράταιρη με το σκηνικό της μάχης».
Οι ομάδες δεν άργησαν να σχηματιστούν και τέσσερα παλτά οριοθέτησαν πολύ γρήγορα τις δύο εστίες. Πάνω στην παγωμένη λάσπη ήταν δύσκολο να παιχτεί καλό ποδόσφαιρο όμως όλοι έδειχναν να το διασκεδάζουν. Η αναμέτρηση ολοκληρώθηκε με νικητές τους Γερμανούς στρατιώτες με σκορ 3-2. Όταν το... ματς τελείωσε, οι δυο πλευρές πήραν πίσω από τη «νεκρή ζώνη» τους ανθρώπους, που είχαν χάσει τη ζωή τους και τους έθαψαν, με όλες τις τιμές που θα μπορούσαν να τους αποδοθούν κάτω από αυτές τις συνθήκες.
Η ανακωχή στο μέτωπο κράτησε μόνο για μία ημέρα, όμως σε άλλα σημεία συνεχίστηκε μέχρι την Πρωτοχρονιά. Αυτά τα γεγονότα μαθεύτηκαν όπως είναι φυσικό πολύ γρήγορα και δημοσιεύτηκαν στις εφημερίδες. Οι στρατηγοί της κάθε πλευράς δεν ευχαριστήθηκαν ακούγοντας τα νέα.
Τις επόμενες χρονιές, ανήμερα των Χριστουγέννων διατάχθηκαν εκτεταμένοι βομβαρδισμοί, ενώ οι στρατιώτες δεν έμεναν ποτέ σταθεροί σε ένα μέτωπο, για να μην έρχονται κοντά με τους αντιπάλους τους. Το 1999, στο σημείο που ξεκίνησε η ανακωχή στήθηκε ένας ξύλινος σταυρός για να θυμίζει σε όλους εκείνο το βράδυ του 1914.