Πολύ πριν την εποχή των Λιούις Χάμιλτον, Μίκαελ Σουμάχερ και Άιρτον Σένα, η λέξη «ασφάλεια» ήταν κάτι τελείως άγνωστο στον μηχανοκίνητο αθλητισμό. Ο Τζουζέπε Φαρίνα ήταν ένας από τους άνδρες που «δάμασαν» αυτή την περίοδο.
Κάθε φορά που ένας οδηγός έμπαινα μέσα στο αμάξι του, ήξερε ότι κάλλιστα μπορεί να είναι και η τελευταία του. Το 1950, τα υπερσύγχρονα μονοθέσια - υπολογιστές της εποχής μας, δεν υπήρχαν ούτε ως ιδέα στο μυαλό του πιο προοδευτικού μηχανικού. Αυτά τα «φέρετρα» με τροχούς και κινητήρες μπορούσαν να τα χειριστούν λίγοι άνθρωποι. Ένας από αυτούς ήταν ο Τζουζέπε «Νίνο» Φαρίνα.
Ένας επικίνδυνος... πολυτεχνίτης και ερημοσπίτης
Ο Εμίλιο Τζουζέπε «Νίνο» Φαρίνα γεννήθηκε στις 30 Οκτωβρίου του 1966 στο Τορίνο της Ιταλίας, γιος του Τζιοβάνι Κάρλο Φαρίνα, ιδρυτής της Stabilimenti Farina. Η σχέση του με τα αυτοκίνητα ξεκίνησε από αρκετά νεαρή ηλικία, μόλις στα 9 του οδηγούσε μία δικύλινδρη Temperino. Ο ίδιος δεν επέλεξε από την αρχή τα αυτοκίνητα, είχε σπουδάσει πολιτικός μηχανικός. Πέρα από αυτό, είχε ταλέντο στο σκι, το ποδόσφαιρο και τον αθλητισμό.
Τα πρώτα χρόνια μάλιστα είχε υπηρετήσει στο ιππικό του ιταλικού στρατού, όμως τα εγκατέλειψε όλα για τον μηχανοκίνητο αθλητισμό. Το 1933 και το 1934 συμμετείχε στο πρωτάθλημα, όπου και ξεκίνησε η φιλία του με τον Τάτσιο Νουβολάρι. Ο Ιταλός θρύλος του μηχανοκίνητου αθλητισμού υπήρξε ένας από τους πιο ταλαντούχους οδηγούς όλων των εποχών, ένας που είχε ξεχωρίσει και ο ίδιος ο Έντσο Φεράρι. Ο Νουβολάρι ήταν αυτός που βοήθησε τον Φαρίνα στα πρώτα χρόνια της καριέρας του.
Παρά το «ατόφιο» οδηγικό ταλέντο και την ευφυΐα του, ο Ιταλός ήταν ένας οδηγός που κανείς δεν ήθελε να βρει απέναντι του στην πίστα. Στην καριέρα του είχε μπλεχτεί σε δύο ατυχήματα στα οποία κάποιος οδηγός έχασε την ζωή του, το πρώτο στο Grand Prix de Deauville, όταν προσπάθησε να περάσει τον Μαρσέλ Λεχού, με την ERA του Γάλλου να ανατρέπεται, να πιάνει φωτιά και στο τέλος να χάνει την ζωή του στο νοσοκομείο. Το δεύτερο στο Grand Premio di Tripoli του 1938, όταν συγκρούστηκε με το αμάξι του Λάζλο Χάρτμαν, με τον Ούγγρο να χάνει την ζωή του την επόμενη μέρα, ενώ ο Φαρίνα είχε σοβαρούς τραυματισμούς.
Επιστροφή στους αγώνες το πρώτο πρωτάθλημα της Formula 1
Μετά το τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου ο Φαρίνα επέστρεψε στους αγώνες, ενώ το 1950 αποφάσισε να αγωνιστεί με την Alfa Romeo στο νεοσύστατο πρωτάθλημα της Formula 1. Ήταν εκείνος που αντίκρισε πρώτος την καρώ σημαία στο πρώτο Grand Prix που έγινε στην πίστα του Σιλβερστόουν στην Μεγάλη Βρετανία, μπροστά σε 150.000 θεατές. Το πρωτάθλημα εκείνης της χρονιάς μετετράπη σε μία σκληρή μάχη, ανάμεσα στους Φαρίνα, Λουίτζι Φανιόλι και Χουάν Μανουέλ Φάντζιο της Alfa Romeo και τον Αλμπέρτο Ασκάρι της Ferrari.
Τελικά εκείνη την σεζόν όλα έμελλε να κριθούν στην «έδρα» της Alfa Romeo και της Ferrari, με το ιταλικό Grand Prix να λαμβάνει χώρα στις 3 Σεπτεμβρίου στην πίστα της Μόντσα. Ο Ασκάρι ασκούσε ασφυκτική πίεση στα πρώτα στάδια του αγώνα στις Alfa, με τον οδηγό της Ferrari να φιγουράρει στην δεύτερη θέση. Ωστόσο ο Ιταλός αποσύρθηκε από τον αγώνα εξαιτίας ενός μηχανικού προβλήματος, ενώ το κιβώτιο ταχυτήτων «εγκατέλειψε» και τον Φάντζιο. Ο Φαρίνα ήταν αυτός που τερμάτισε πρώτος, κατακτώντας και μαθηματικά τον τίτλο του πρωταθλητή της Formula 1.
Δεν κατάφερε τα επόμενα χρόνια να βρεθεί και πάλι στην κορυφή, με τους Ασκάρι και Φάντζιο να είναι αυτοί που μονοπωλούσαν το ενδιαφέρον. Τελικά αποφάσισε να αποσυρθεί κατά την διάρκεια του Indianapolis 500 του 1956. Η έντονη βροχόπτωση και το θανατηφόρο ατύχημα του ομόσταβλου του, Κιθ Άντριους, τον οδήγησαν στο να αποσυρθεί από τον αγώνα και να μην επιστρέψει ποτέ στο άθλημα.
Το τέλος και η τραγική ειρωνεία του Φαρίνα
Ακόμα και μετά την απόσυρση του ως οδηγός, ο Φαρίνα παρέμεινε ενεργός στον τομέα του μηχανοκίνητου αθλητισμού. Διατήρησε τις σχέσεις του με την Alfa Romeo και την Jaguar, ενώ βοήθησε και στην δημιουργία της Pinifarina. Στις 30 Ιουνίου του 1966,ο Φαρίνα πήγαινε να παρακολουθήσει το γαλλικό Grand Prix. Την ώρα που οδηγούσε προς την πίστα στο Αζιμπέλ, έχασε τον έλεγχο της Lotus Cortina του.
Το αυτοκίνητο του πρώην πρωταθλητή «καρφώθηκε» σε μία κολόνα, με τον θάνατο του να είναι ακαριαίος. Ήθελε να δει από κοντά τον αγώνα και να πάρει μέρος στα γυρίσματα της ταινίας «Grand Prix», οδηγώντας αντί του Γάλλου ηθοποιού, Ιβ Μοντάν. Ο ίδιος είχε γλιτώσει από ουκ ολίγα σοβαρά ατυχήματα στο παρελθόν όταν αγωνιζόταν, ωστόσο γνώρισε την μοίρα που είχαν και άλλοι σπουδαίοι οδηγοί της γενιάς του, όπως ο Ασκάρι και ο Φον Τριπς.
Κάποτε ο Νίκι Λάουντα είχε πει, θέλοντας να περιγράψει την σχέση του με τον μεγάλο του αντίπαλο και φίλο, Τζέιμς Χαντ, πως «ήταν ένας πιλότος με τον οποίο θα οδηγούσε ρόδα με ρόδα για 300 χιλιόμετρα και δεν θα ανησυχούσε». Το ίδιο μπορεί να μην ίσχυε για τον Φαρίνα, αλλά θα μείνει για πάντα στην ιστορία, ως ο άνθρωπος που «ξεκίνησε» το ταξίδι της Formula 1.
Μάριος Αγγελέτος
Ένας επικίνδυνος... πολυτεχνίτης και ερημοσπίτης
Ο Εμίλιο Τζουζέπε «Νίνο» Φαρίνα γεννήθηκε στις 30 Οκτωβρίου του 1966 στο Τορίνο της Ιταλίας, γιος του Τζιοβάνι Κάρλο Φαρίνα, ιδρυτής της Stabilimenti Farina. Η σχέση του με τα αυτοκίνητα ξεκίνησε από αρκετά νεαρή ηλικία, μόλις στα 9 του οδηγούσε μία δικύλινδρη Temperino. Ο ίδιος δεν επέλεξε από την αρχή τα αυτοκίνητα, είχε σπουδάσει πολιτικός μηχανικός. Πέρα από αυτό, είχε ταλέντο στο σκι, το ποδόσφαιρο και τον αθλητισμό.
Τα πρώτα χρόνια μάλιστα είχε υπηρετήσει στο ιππικό του ιταλικού στρατού, όμως τα εγκατέλειψε όλα για τον μηχανοκίνητο αθλητισμό. Το 1933 και το 1934 συμμετείχε στο πρωτάθλημα, όπου και ξεκίνησε η φιλία του με τον Τάτσιο Νουβολάρι. Ο Ιταλός θρύλος του μηχανοκίνητου αθλητισμού υπήρξε ένας από τους πιο ταλαντούχους οδηγούς όλων των εποχών, ένας που είχε ξεχωρίσει και ο ίδιος ο Έντσο Φεράρι. Ο Νουβολάρι ήταν αυτός που βοήθησε τον Φαρίνα στα πρώτα χρόνια της καριέρας του.
Παρά το «ατόφιο» οδηγικό ταλέντο και την ευφυΐα του, ο Ιταλός ήταν ένας οδηγός που κανείς δεν ήθελε να βρει απέναντι του στην πίστα. Στην καριέρα του είχε μπλεχτεί σε δύο ατυχήματα στα οποία κάποιος οδηγός έχασε την ζωή του, το πρώτο στο Grand Prix de Deauville, όταν προσπάθησε να περάσει τον Μαρσέλ Λεχού, με την ERA του Γάλλου να ανατρέπεται, να πιάνει φωτιά και στο τέλος να χάνει την ζωή του στο νοσοκομείο. Το δεύτερο στο Grand Premio di Tripoli του 1938, όταν συγκρούστηκε με το αμάξι του Λάζλο Χάρτμαν, με τον Ούγγρο να χάνει την ζωή του την επόμενη μέρα, ενώ ο Φαρίνα είχε σοβαρούς τραυματισμούς.
Επιστροφή στους αγώνες το πρώτο πρωτάθλημα της Formula 1
Μετά το τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου ο Φαρίνα επέστρεψε στους αγώνες, ενώ το 1950 αποφάσισε να αγωνιστεί με την Alfa Romeo στο νεοσύστατο πρωτάθλημα της Formula 1. Ήταν εκείνος που αντίκρισε πρώτος την καρώ σημαία στο πρώτο Grand Prix που έγινε στην πίστα του Σιλβερστόουν στην Μεγάλη Βρετανία, μπροστά σε 150.000 θεατές. Το πρωτάθλημα εκείνης της χρονιάς μετετράπη σε μία σκληρή μάχη, ανάμεσα στους Φαρίνα, Λουίτζι Φανιόλι και Χουάν Μανουέλ Φάντζιο της Alfa Romeo και τον Αλμπέρτο Ασκάρι της Ferrari.
Τελικά εκείνη την σεζόν όλα έμελλε να κριθούν στην «έδρα» της Alfa Romeo και της Ferrari, με το ιταλικό Grand Prix να λαμβάνει χώρα στις 3 Σεπτεμβρίου στην πίστα της Μόντσα. Ο Ασκάρι ασκούσε ασφυκτική πίεση στα πρώτα στάδια του αγώνα στις Alfa, με τον οδηγό της Ferrari να φιγουράρει στην δεύτερη θέση. Ωστόσο ο Ιταλός αποσύρθηκε από τον αγώνα εξαιτίας ενός μηχανικού προβλήματος, ενώ το κιβώτιο ταχυτήτων «εγκατέλειψε» και τον Φάντζιο. Ο Φαρίνα ήταν αυτός που τερμάτισε πρώτος, κατακτώντας και μαθηματικά τον τίτλο του πρωταθλητή της Formula 1.
Δεν κατάφερε τα επόμενα χρόνια να βρεθεί και πάλι στην κορυφή, με τους Ασκάρι και Φάντζιο να είναι αυτοί που μονοπωλούσαν το ενδιαφέρον. Τελικά αποφάσισε να αποσυρθεί κατά την διάρκεια του Indianapolis 500 του 1956. Η έντονη βροχόπτωση και το θανατηφόρο ατύχημα του ομόσταβλου του, Κιθ Άντριους, τον οδήγησαν στο να αποσυρθεί από τον αγώνα και να μην επιστρέψει ποτέ στο άθλημα.
Το τέλος και η τραγική ειρωνεία του Φαρίνα
Ακόμα και μετά την απόσυρση του ως οδηγός, ο Φαρίνα παρέμεινε ενεργός στον τομέα του μηχανοκίνητου αθλητισμού. Διατήρησε τις σχέσεις του με την Alfa Romeo και την Jaguar, ενώ βοήθησε και στην δημιουργία της Pinifarina. Στις 30 Ιουνίου του 1966,ο Φαρίνα πήγαινε να παρακολουθήσει το γαλλικό Grand Prix. Την ώρα που οδηγούσε προς την πίστα στο Αζιμπέλ, έχασε τον έλεγχο της Lotus Cortina του.
Το αυτοκίνητο του πρώην πρωταθλητή «καρφώθηκε» σε μία κολόνα, με τον θάνατο του να είναι ακαριαίος. Ήθελε να δει από κοντά τον αγώνα και να πάρει μέρος στα γυρίσματα της ταινίας «Grand Prix», οδηγώντας αντί του Γάλλου ηθοποιού, Ιβ Μοντάν. Ο ίδιος είχε γλιτώσει από ουκ ολίγα σοβαρά ατυχήματα στο παρελθόν όταν αγωνιζόταν, ωστόσο γνώρισε την μοίρα που είχαν και άλλοι σπουδαίοι οδηγοί της γενιάς του, όπως ο Ασκάρι και ο Φον Τριπς.
Κάποτε ο Νίκι Λάουντα είχε πει, θέλοντας να περιγράψει την σχέση του με τον μεγάλο του αντίπαλο και φίλο, Τζέιμς Χαντ, πως «ήταν ένας πιλότος με τον οποίο θα οδηγούσε ρόδα με ρόδα για 300 χιλιόμετρα και δεν θα ανησυχούσε». Το ίδιο μπορεί να μην ίσχυε για τον Φαρίνα, αλλά θα μείνει για πάντα στην ιστορία, ως ο άνθρωπος που «ξεκίνησε» το ταξίδι της Formula 1.
Μάριος Αγγελέτος
