Όταν μιλάμε για μερικούς από τους μεγαλύτερους παίκτες του NBA όλων των εποχών, ένα όνομα που συνήθως δεν αναφέρεται είναι ο Ντράζεν Πέτροβιτς. Αυτό δεν οφείλεται στην έλλειψη ταλέντου, προσπάθειας ή θέλησης για νίκη, αλλά λόγω μιας θλιβερής τραγωδίας.
Ο Πέτροβιτς γεννήθηκε στις 22 Οκτωβρίου 1964, στο Σίμπενικ της Κροατίας. Το αρχικό του ενδιαφέρον για το μπάσκετ προήλθε από την επιθυμία του να είναι μοιάσει στον μεγάλο του αδερφό. Μπορεί να ξεκίνησε ως μια πράξη εξιδανίκευσης, αλλά πολύ σύντομα μετατράπηκε σ’ ένα τεράστιο πάθος του Πέτροβιτς, καθώς έπαιζε συνέχεια στα γήπεδα της γειτονιάς του και περνούσε τον χρόνο του προσπαθώντας να βελτιώσει το παιχνίδι του. Είχε αφοσίωση και αποφασιστικότητα να αναπτύξει τις δεξιότητές του, αυτές που αργότερα του χάρισαν τον θαυμασμό αλλά κυρίως τον σεβασμό του μπασκετικού, και όχι μόνο, κόσμου.
Κανείς δεν του άσκησε μεγαλύτερη πίεση ή είχε υψηλότερες προσδοκίες γι’ αυτόν από τον ίδιο τον Πέτροβιτς, μάλιστα είχε δηλώσει κάποια στιγμή: «Το να χάσω προπόνηση είναι για εμένα μια αφόρητη αμαρτία».
Η επιθυμία του να είναι ο καλύτερος παίκτης μπάσκετ θα μπορούσε να τον μετατρέψει σε ηγέτη αλλά και καλλιτέχνη, με τον Πέτροβιτς να λαμβάνει το ψευδώνυμο «Ο Κροάτης Μότσαρτ» λόγω της τέχνης που δημιουργούσε κάθε φορά που βρισκόταν στον αγωνιστικό χώρο.
Ο δρόμος που χάραξε στα παρκέ...
Ο Κροάτης γκαρντ ξεκίνησε να παίζει μπάσκετ στη Σίμπενικ πριν βρεθεί στην Τσιμπόνα το 1984 κι αρχίσει να «χτίζει» το όνομά του. Ακολούθησε το 1988 η Ρεάλ Μαδρίτης κι ένα χρόνο αργότερα το όνειρο του ΝΒΑ έγινε πραγματικότητα.
Ο Ντράζεν Πέτροβιτς βρέθηκε αρχικά στους Πόρτλαντ Τρέιλ Μπλέιζερς, όμως, από τη στιγμή που δεν είχε το χρόνο συμμετοχής που θα περίμενε όντας ο μεγαλύτερος – μαζί με τον Νίκο Γκάλη – σταρ των ευρωπαϊκών γηπέδων, αποφάσισε το 1991 να φορέσει τη φανέλα των Νετς με τους οποίους έκανε… πράγματα και θαύματα, κερδίζοντας με το σπαθί του την αναγνώριση και στην αντίπερα όχθη του Ατλαντικού.
Ο «Μότσαρτ» του ευρωπαϊκού μπάσκετ κατάφερε να πάρει σχεδόν τα πάντα! Κατέκτησε δυο ασημένια κι ένα χάλκινο Ολυμπιακό μετάλλιο, ένα χρυσό κι ένα χάλκινο στο Μουντομπάσκετ αλλά και στο Ευρωμπάσκετ που πήρε μέρος. Ακόμη είχε κερδίσει τέσσερις φορές το βραβείο Euroscar, ενώ αναδείχθηκε δύο φορές καλύτερος Ευρωπαίος παίκτης. Το 1985 του απονεμήθηκε χρυσό παράσημο ως ο καλύτερος αθλητής στη Γιουγκοσλαβία, ενώ αξίζει να σημειωθεί πως οι Νετς έχουν αποσύρει τη φανέλα με το νο3 προς τιμήν του. Τέλος το 2002 μπήκε στο Naismith Memorial Basketball Hall of Fame.
Πέτροβιτς και Παναθηναϊκός, ένα μεγάλο... «what if»
«Αν υπογράψω, ο Παναθηναϊκός θα είναι μια ομάδα που δεν θα φοβάται την ήττα».
Σύμφωνα με επίσημες και ανεπίσημες μαρτυρίες, εκείνο το καλοκαίρι θα μπορούσε να είναι ένα από τα ιστορικότερα για το ελληνικό μπάσκετ. Κι αυτό γιατί ο Παναθηναϊκός, μέσω του Παύλου Γιαννακόπουλου, τον πολιορκούσε στενά. Οι «πράσινοι» γνώριζαν ότι ο Πέτροβιτς ήταν ξενερωμένος από τη θητεία του στους Νετς, αδυνατώντας να «κολλήσει» με τους συμπαίκτες του. Έτσι, αποφάσισαν να κάνουν το μεγάλο βήμα και να μπουν σε διαπραγματεύσεις.
Η μεταγραφή που, όλα έδειχναν ότι θα γίνει, πυροδοτώντας μια από τις μεγαλύτερες «βόμβες» στο ευρωπαϊκό μπάσκετ δεν έγινε ποτέ λόγω του τραγικού περιστατικού στον γερμανικό αυτοκινητόδρομο.
Υπήρχε τότε και ο θρύλος, όπως τον διηγήθηκε ο Παύλος Γιαννακόπουλος, που έλεγε ότι του πρόσφερε ένα συμβόλαιο που έφερε την υπογραφή του «πατριάρχη» του μπασκετικού Παναθηναϊκού και το μόνο κενό που υπήρχε σε εκείνο το κομμάτι χαρτί ήταν το ποσό. Ο ίδιος ο Πέτροβιτς θα το συμπλήρωνε, επικυρώνοντας τη συμφωνία των δύο πλευρών.
Τα δημοσιεύματα της τότε εποχής αναδείκνυαν και με το παραπάνω το θέμα Ντράζεν. Λίγο καιρό πριν από το μοιραίο γεγονός, ο ίδιος ο παίκτης είχε παραχωρήσει συνέντευξη στο περιοδικό «Τρίποντο» και τον Βασίλη Σκουντή, αναφέροντας ότι είναι αρκετά κοντά σε οριστική συμφωνία με το τριφύλλι. Μάλιστα ο Κροάτης δεν έκρυβε τη χαρά του για το γεγονός πως υπήρχε μεγάλη πιθανότητα να βρεθεί στην ίδια ομάδα με το φιλαράκι του, τον Στόγιαν, αλλά και τον μεγάλο του αντίπαλο στα ευρωπαϊκά παρκέ, Νίκο Γκάλη.
«Ο Γκάλης είναι μεγάλος παίκτης και κυρίως winner όπως και εγώ. Μαζί θα πετύχουμε σπουδαία πράγματα και σε διαβεβαιώ ότι θα μας φτάσει μια μπάλα. Τα ίδια έλεγαν και για την εθνική Κροατίας και όμως όλος ο κόσμος είδε τι μπάσκετ παίξαμε. Το ίδιο θα συμβεί και στον Παναθηναϊκό. Προτιμώ να έχω στην ομάδα 9 Γκάληδες παρά 9 μέτριους παίκτες», είπε ο Πέτροβιτς, που έκλεισε λέγοντας: «Ο πρόεδρος (Γιαννακόπουλος) είπε την αλήθεια ότι βρισκόμαστε πολύ κοντά. Ο Λεγκάριε θα βρίσκεται στην Αθήνα στις 20 Ιουνίου και τότε θα τελειώσουμε. Θα υπογράψουμε πριν αρχίσει το Ευρωμπάσκετ».
Δυο βδομάδες πριν το προκαθορισμένο ραντεβού ο Ντράζεν έφυγε από τη ζωή και πήρε μαζί του και τη μοναδική ευκαιρία να δούμε τον «γιο του διαβόλου» να γίνεται ο «Θεός» της πράσινης εξέδρας.
Άραγε ποια θα ήταν η εξέλιξη τόσο για τον ίδιο όσο και για τον Παναθηναϊκό αν δεν έχανε τη ζωή του πριν από 28 χρόνια και έπεφταν οι υπογραφές;
Το δυστύχημα που έσβησε το αστέρι του Πέτροβιτς
Στις 7 Ιουνίου 1993, μια τραγωδία χτύπησε που θα έπαιρνε τη ζωή ενός παίκτη του ΝΒΑ στα πρόθυρα να γίνει αστέρας και κορυφαίος παίκτης στο πρωτάθλημα. Εκείνη την ημέρα, σε έναν αυτοκινητόδρομο στο Ίνγκολσταντ της Γερμανίας, ο Ντράζεν Πέτροβιτς σκοτώθηκε σε αυτοκινητιστικό δυστύχημα.
Μετά από μια συνάντηση με την Κροατική εθνική ομάδα, η οποία είχε ένα τουρνουά προκριματικών για το Ευρωμπάσκετ του 1993, ο Πέτροβιτς επέλεξε να επιστρέψει στην Κροατία με την αρραβωνιαστικιά του και μια Τουρκάλα φίλη τους, μπασκετμπολίστρια, αντί να πάρει αεροπλάνο, καθώς τα θεωρούσε «σίγουρο θάνατο». Ο Βράνκοβιτς τον συμβούλευσε να ακολουθήσει την αποστολή, που θα έφευγε αεροπορικώς, καθώς είχε «κακό προαίσθημα», εκείνος όμως είχε άλλη γνώμη.
Το απόγευμα ήταν βροχερό, η ορατότητα ελλιπής και ο δρόμος γλιστρούσε. Ο Πέτροβιτς κοιμόταν και δεν φορούσε ζώνη ασφαλείας όταν στην άσφαλτο του Autobahn 9 στο Ντένκεντορφ (κοντά στην πόλη Ίνγκολστατ, στο γερμανικό κρατίδιο της Βαυαρίας), ένα διερχόμενο φορτηγό προσέκρουσε στην οδική διαχωριστική νησίδα. Ο οδηγός έχασε τον έλεγχο του φορτηγού, το οποίο προσέκρουσε στο οδικό διάφραγμα για να σταματήσει τελικά και να μπλοκάρει και τις 3 λωρίδες κυκλοφορίας με κατεύθυνση το Μόναχο. Δευτερόλεπτα αργότερα, ένα Volkswagen Golf δεύτερης γενιάς στο οποίο επέβαινε εκείνος και οδηγούσε η σύντροφος του έπεσε πάνω στο φορτηγό. Οι δύο κοπέλες τραυματίστηκαν, αλλά επέζησαν. Ο Ντράζεν, όχι, άφησε την τελευταία του πνοή στην άσφαλτο. Σ’ εκείνον τον δρόμο χάθηκε η ζωή ενός παίκτη που εργάστηκε τόσο σκληρά και με τόσο πάθος για να κυριαρχήσει στο χώρο του μπάσκετ.
Λίγα λόγια για τον Πέτροβιτς μέσα από τα μάτια των άλλων σταρς!
«Ήταν ο μόνος παίκτης που με κοιτούσε στα μάτια χωρίς να φοβάται», ανέφερε για τον Πέτροβιτς ο Μάικλ Τζόρνταν.
«Μη λυπάστε για το θάνατό του. Είναι φαινόμενο και θα ζει για πάντα», είπε ο Ντιέγκο Αρμάντο Μαραντόνα όταν επισκέφτηκε τον τάφο του στο Μιρογκόι.
«Είναι ο καλύτερος σουτέρ στο ΝΒΑ. Παίζει με καρδιά και θέληση, αποδεικνύοντας ότι πραγματικά αγαπά το παιχνίδι» δήλωσε ο Ρούντι Τομγιάνοβιτς.
«Ακόμη κι αντίπαλος να είσαι, δεν μπορείς παρά να τον θαυμάσεις», παραδέχθηκε ο Σαμ Μπούι.
«Δεν θα μπορούσες να ζητήσεις κάποιον καλύτερο συμπαίκτη», θυμάται ο Τσακ Ντέιλι.
«Εργασιομανής, φανατικός, εθισμένος στο μπάσκετ! Όχι επειδή γυμναζόταν 7-8 ώρες καθημερινά, αλλά επειδή ποτέ δεν πήρε μία ημέρα ρεπό», τον περιέγραψε ο Αλεξάντερ Πέτροβιτς.
«Κάθε μέρα στην προπόνηση ήταν ο πρώτος που θα ερχόταν και ο τελευταίος που θα έφευγε από το γυμναστήριο. Οποιοσδήποτε με αυτό το είδος της αφοσίωσης... πρέπει να έχει τον σεβασμό όλων» είχε πει ο Κλάιντ Ντρέξλερ.
Η σφραγίδα του Πέτροβιτς... κληρονομιά για το μπάσκετ!
Ο Πέτροβιτς ήταν ο πρώτος διεθνής παίκτης που έφτασε στις Ηνωμένες Πολιτείες και άφησε σημαντικό αντίκτυπο στο NBA, ανοίγοντας τον δρόμο ως πρωτοπόρος και καινοτόμος για όλους τους μελλοντικούς διεθνείς παίκτες.
«Ο Ντράζεν Πέτροβιτς ήταν ένας εξαιρετικός νεαρός και πραγματικός πρωτοπόρος στον παγκόσμιο αθλητισμό του μπάσκετ», δήλωσε ο Επίτροπος του ΝΒΑ Ντέιβιντ Στερν για τη σημασία του Πετρόβιτς για το ΝΒΑ. «Γνωρίζω ότι ένα διαρκές κομμάτι της αθλητικής του κληρονομιάς θα είναι ότι άνοιξε το δρόμο για άλλους διεθνείς παίκτες να ανταγωνιστούν με επιτυχία στο NBA. Οι συνεισφορές του στο άθλημα του μπάσκετ ήταν τεράστιες. Είμαστε όλοι περήφανοι για το γεγονός ότι τον γνωρίζαμε».
Η τραγωδία του θανάτου του Πέτροβιτς άφησε τους ανθρώπους σε όλο τον κόσμο άφωνους, να αναρωτιούνται τι θα μπορούσε να είχε συμβεί αν η ζωή του δεν ήταν τόσο σύντομη. Ο Πέτροβιτς θα μπορούσε να γίνει ένας από τους ηγέτες του NBA ή ακόμα και ο κορυφαίος σκόρερ στο πρωτάθλημα για τα επόμενα χρόνια.
Η κληρονομιά που άφησε ήταν τεράστια καθώς έγινε διεθνής ήρωας και αστέρι του ΝΒΑ. Σε ηλικία μόλις 28 ετών, ο Πέτροβιτς κατάφερε να πετύχει τόσα πολλά. Δυστυχώς δεν θα μάθουμε ποτέ πόσα περισσότερα θα μπορούσε να πετύχει και πόσο πιο λαμπερό θα γινόταν το αστέρι του.
Ευτυχία Γιαπουτζή