14 Μαΐου 1980: Ο Γκρέιαμ Ριξ της Άρσεναλ μόλις έχει αστοχήσει στην διαδικασία των πέναλτι στον τελικό του Κυπέλλου Κυπελλούχων και η Βαλένθια κατακτά το τρόπαιο. Πρόκειται για τον πρώτο ευρωπαϊκό τελικό που κρίθηκε στα πέναλτι και αποτέλεσε «ταφόπλακα» στα όνειρα των «κανονιέρηδων» για ένα τίτλο στη σεζόν που αγωνίστηκαν σε 70 ματς!
Πέντε διοργανώσεις, τρεις τελικοί, 70 αγώνες, κανένα τρόπαιο. Αυτός ήταν ο απολογισμός της σεζόν 1979-80 για την Άρσεναλ. Οι «κανονιέρηδες» πραγματοποίησαν τότε μια αγωνιστική χρονιά πέρα από τις δυνατότητες τους, κατάφεραν στο τέλος της να βρίσκονται κόντα σε δύο τίτλους, ωστόσο «έφτασαν στην πηγή, χωρίς να πιουν νερό». Ο τελικός του Κυπέλλου Κυπελλούχων, κόντρα στην Βαλένθια, ήταν η ύστατη ευκαιρία για ένα «χρυσαφικό», αλλά οι Λονδρέζοι εκείνο το βράδυ υπέστησαν μια πρωτόγνωρη ήττα στους ευρωπαϊκούς θεσμούς. Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή...
Παραδοσιακά η η σεζόν στην Αγγλία κάνει ποδαρικό με το Σούπερ Καπ ή όπως το αποκαλούν οι Βρετανοί, Charity Shield. Η πρωταθλήτρια Λίβερπουλ κόντρα στην κυπελλούχο Άρσεναλ, οι δύο καλύτερες ομάδες του Νησιού εκείνη την εποχή. Οι «κόκκινοι» ωστόσο απέδειξαν ότι δεν είχαν αντίπαλο. Η ομάδα του Μπομπ Πέισλι κατέκτησε το τρόπαιο, νικώντας 3-1 και «μπήκε με το δεξί» σε μια ακόμα σεζόν που στο τέλος θα στεφόταν πρωταθλήτρια Αγγλίας, ήτοι η τρίτη φορά σε τέσσερα χρόνια, ένα σερί που θα ολοκληρωνόταν το 1990, με 11 κατακτήσεις σε 17 χρόνια!
Οι «κανονιέρηδες» φάνηκε να αφήνουν γρήγορα πίσω τον χαμένο τελικό και να διαλύουν στην πρεμιέρα του πρωταθλήματος την Μπράιτον με 4-0. Δεν ήταν όμως... οιωνός για αυτό που θα ακολουθούσε στην First Division, όπως ονομαζόταν η κορυφαία κατηγορία ως το 1991/92 προτού γνωρίσουμε την Premier League. Η Άρσεναλ ολοκλήρωσε εκείνη τη σεζόν με 16 ισοπαλίες σε 42 αγώνες πρωταθλήματος, ένας απολογισμός που φυσικά δεν θα μπορούσε να κοντράρει την Λίβερπουλ.
Παράλληλα με το πρωτάθλημα βέβαια, έτρεχαν και τα κύπελλα. Θεσμοί που χάρισαν μοναδικές συγκινήσεις και θρίλερ στη σεζόν της Άρσεναλ. Όσον αφορά το League Cup, οι «κανονιέρηδες» γνώρισαν μια σοκαριστική ήττα στα προημιτελικά και δη στην παράταση επαναληπτικού αγώνα από την Σουίντον και το ένα μονοπάτι για τελικό στο Γουέμπλεϊ χάθηκε. Δεν συνέβη το ίδιο όμως και στο Κύπελλο Αγγλίας. Η ομάδα του Τέρι Νιλ κατάφερε να φτάσει ως τον τελικό της διοργάνωσης, αν και για να το φέρει εις πέρας, χρειάστηκε ο... δύσκολος τρόπος.
Στον δρόμο προς τα ημιτελικά οι Λονδρέζοι απέκλεισαν κατά σειρά τις Κάρντιφ (μετά από επαναληπτικό), Μπράιτον, Μπόλτον (μετά από επαναληπτικό) και τη Γουότφορντ, για να διασταυρωθούν με την Λίβερπουλ. Και κάπου εκεί ξεκίνησε το παράλογο να γίνεται πραγματικό...
Εκτός, από το FA Cup και το πρωτάθλημα, η Άρσεναλ αγωνιζόταν και στο Κύπελλο Πρωταθλητριών. Η πορεία τους κάτι παραπάνω από εξαιρετική, έχοντας ξεπεράσει τα εμπόδια των Φενέρμπαχτσε, Μαγδεμβούργο, Γκέτεμποργκ, όλα σε διπλούς αγώνες, φτάνει στα ημιτελικά όπου βρίσκει απέναντι την Γιουβέντους. Η «Γηραιά Κυρία» του Τζιοβάνι Τραπατόνι, που τρια χρόνια πριν είχε αποκλείσει την ΑΕΚ στον ίδιο ακριβώς γύρο, αλλά του Κυπέλλου ΟΥΕΦΑ, ήταν το αδιαφιλονίκητο φαβορί. Ως την 1η Απριλίου 1980, οι «κανονιέρηδες» είχαν δώσει 53 αγώνες σε Αγγλία και Ευρώπη. Μέσα σε 48 ημέρες, έγιναν 70, αφού ακολούθησαν ακόμα 17(!) αγώνες ως το τέλος της σεζόν.
Μετά τους συνεχόμενους αγώνες στις 2 και 5 Απρίλη, οι «κανονιέρηδες» είχαν να βρεθούν στο Γουάιτ Χαρτ Λέιν για να αντιμετωπίσουν την Τότεναμ στις 7 του ίδιου μήνα για το πρωτάθλημα! Αιτήματα τόσο στην Τότεναμ, όσο και στην Αγγλική Ομοσπονδία, για αναβολή του αγώνα, δεν έγιναν δεκτά και με το πρώτο ματς απέναντι στην Γιούβε προγραμματισμένο για τις 9 Απρίλη, ο Νιλ αποφάσισε να κατέβει με τις ρεζέρβες στο ντέρμπι του Βόρειου Λονδίνου. Αποστολή... εξετελέσθη, έστω και με πιτσιρικάδες, αλλά χρόνος για πανηγυρισμούς δεν υπήρχε,αφού ακολουθούσαν οι ημιτελικοί σε Κύπελλο Κυπελλούχων και FA Cup.
Πρώτος χρονικά, αυτός με την Γιουβέντους στο Χάιμπουρι. Η Άρσεναλ κατάφερε να γλιτώσει την ήττα (1-1) με ένα αυτογκόλ του Μπετέγκα, λίγο πριν τη λήξη, αλλά δεν ήταν και το καλύτερο σενάριο, αφού καμία αγγλική ομάδα δεν είχε κερδίσει ως τότε στο Τορίνο. Πριν όμως το δεύτερο ματς της σειράς, οι Λονδρέζοι έπρεπε να στρέψουν την προσοχή τους στην Λίβερπουλ και το ματς που διεξήχθη στο ουδέτερο Χίλσμπορο. Εκείνη την εποχή οι αγγλικές διοργανώσεις είχαν διαφορετικό φορμάτ από ότι έχουμε συνηθίσει σήμερα. Σε περίπτωση ισοπαλίας στην κανονική διάρκεια, ακολουθούσε ημίωρη παράταση και αν δεν υπήρχε νικητής στο έξτρα ημίωρο, πέναλτι, επαναληπτικός!
Έτσι, στις 12 Απρίλη, Άρσεναλ και Λίβερπουλ έμειναν στο 0-0 στα 120’, οπότε χρειάστηκε επαναληπτικός. Τέσσερις ημέρες αργότερα, στο Βίλα Παρκ, το αποτέλεσμα μετά από 120’ ήταν και πάλι... ισόπαλο (1-1). Τους δύο αυτούς αγώνες, διαδέχθηκε ένα μικρό διάλειμμα για ένα... Λίβερπουλ - Άρσεναλ πρωταθλήματος, όπου κι αυτό έληξε ισόπαλο (1-1), ευτυχώς όμως εκεί δεν είχε παράταση! Όπως γίνεται αντιληπτό, οι «κανονιέρηδες» ταξίδεψαν στο Τορίνο για το δεύτερο ματς (23/4) απέναντι στους «μπιανκονέρι» με περισσή κούραση.
Κι όμως παρότι ήταν το αουτσάιντερ, η Άρσεναλ κατάφερε να κερδίσει με γκολ 15 λεπτά πριν το φινάλε από τον Βάασεν, έναν 18χρονο που είχε περάσει σαν αλλαγή στον αγωνιστικό χώρο και να πάρει την πρόκριση στον τελικό του Κυπέλλου Κυπελλούχων. Πάλι όμως δεν υπήρχε χρόνος για πανηγυρισμούς, καθώς ακολουθούσε ματς τρεις μέρες μετά για το πρωτάθλημα και δύο αργότερα η Λίβερπουλ!
Το έπος του Κυπέλλου Αγγλίας συνεχίστηκε στις 28 Απρίλη, εκ νέου στο Βίλα Παρκ. Η Άρσεναλ είχε το προβάδισμα ως το 90’, αλλά ο Κένι Νταλγκλίς, που δεν... ήθελε να τελειώσει η σειρά, ισοφάρισε σε 1-1, οδήγησε το ματς στην παράταση και από εκεί σε τέταρτο(!) ματς. Εν τέλει, «τέταρτη και φαρμακερή» που λένε, η Άρσεναλ πήρε την πρόκριση στον τελικό, εννιά ημέρες πριν από αυτόν, επικρατώντας 1-0 στο Κόβεντρι με γκολ του Τολμπότ.
Όλα έδειχναν να πηγαίνουν φανταστικά για τους «κανονιέρηδες», αφού παρά το δύσκολο πρόγραμμα και τους συνεχείς αγώνες, πήραν την πρόκριση σε δύο τελικούς. Αντιθέτως, ό,τι έχτισαν οι παίκτες του Νιλ όλη τη σεζόν, χρειάστηκαν εννιά ημέρες για να γκρεμιστεί.
Στις 9 Μαΐου 1980, μπροστά σε 100.000 θεατές στο Γουέμπλεϊ, η Άρσεναλ θα υποστεί ήττα-σοκ με 1-0 από την Γουέστ Χαμ που αγωνιζόταν τότε στην δεύτερη κατηγορία της Αγγλίας. Μάλιστα, τα «σφυριά» είναι η τελευταία ομάδα που κατέκτησε το Κύπελλο Αγγλίας αγωνιζόμενη σε χαμηλότερη από την πρώτη κατηγορία. Φυσικά, σε αυτή την ήττα μεγάλο ρόλο έπαιξε η κούραση, με τον Τόλμποτ μάλιστα να λιποθυμά λίγο μετά την λήξη του τελικού.
Αν κάτι έλειπε από την Άρσεναλ εκείνη την περίοδο ήταν ο χρόνος! Ούτε μετά την Γουέστ Χαμ οι ποδοσφαιριστές κατάφεραν να πάρουν ανάσα, αφού μόλις τέσσερις ημέρες μετά, στις 14 Μαΐου, ήταν προγραμματισμένος ο τελικός του Κυπέλλου Κυπελλούχων στο Χέιζελ.
Απέναντι στους «κανονιέρηδες», η Βαλένθια με τον Αλφρέντο ντι Στέφανο στον πάγκο και σταρ τους Μάριο Κέμπες και Ράινερ Μπόνοφ. Οι «νυχτερίδες» σε καμία περίπτωση δεν ήταν κάποιο μεγαθήριο της εποχής, έχοντας τερματίσει 6η εκείνη τη σεζόν στην Ισπανία. Μπόρεσαν όμως να κρατήσουν στο «μηδέν» την βασανισμένη Άρσεναλ, τόσο στα 90, όσο και στα 120 λεπτά. Έτσι ο αγώνας οδηγήθηκε στα πέναλτι. Ήταν η πρώτη φορά στην ιστορία που ένα ευρωπαϊκό τρόπαιο κρίθηκε στα πέναλτι. Ισως ήταν ιδανική ευκαιρία για την Άρσεναλ να πάρει τον τίτλο, χωρίς να χρειαστεί κι άλλο ματς, αφού μέχρι τότε ακολουθούσε επαναληπτικός ακόμα και στους τελικούς.
Η «ρώσικη ρουλέτα» δεν ήταν το τυχερό της όμως. Κέμπες και Μπρεϊντι αστόχησαν στα δύο πρώτα πέναλτι και με τους υπόλοιπους να ευστοχούν, η διαδικασία πήγε σε «ξαφνικό θάνατο». Ο Αρίας σκόραρε για να κάνει το 5-4 και εκεί ήρθε η σειρά του Γκρέιαμ Ριξ. Ο Άγγλος εξτρέμ εμφανώς αγχωμένος δε κατάφερε να σκοράρει, με τον Περέιρα να αποκρούει το πέναλτι. Αυτό ήταν! Ο πρώτος ευρωπαϊκός τελικός που κρίθηκε στα πέναλτι ήταν γεγονός και αναμφίβολα έμεινε στην ιστορία, έμελλε όμως να αποτελέσει «ταφόπλακα» στα όνειρα της Άρσεναλ για τίτλο.
Στην συνέχεια, πολλοί αμφισβήτησαν την διαδικασία των πέναλτι ως τρόπος να κριθεί ένα τρόπαιο, αφού κρύβει μέσα της αρκετή «αδικία». Κάποιοι θέλησαν να επανέλθει το σύστημα με τους επαναληπτικούς, ο πρόεδρος της Άρσεναλ, Ντένις Χιλ-Γουντ πρότεινε να μετράνε τα... κόρνερ, αλλά τίποτα δεν άλλαξε. Τα πέναλτι είχαν έρθει για να μείνουν.
Όσον αφορά την Άρσεναλ, η σεζόν δεν είχε ολοκληρωθεί ακόμα. Ναι, μετά από τους δύο αποκαρδιωτικούς τελικούς οι ποδοσφαιριστές της ομάδας έπρεπε να φορέσουν ξανά τα παπούτσια τους και να δώσουν τους δύο τελευταίους αγώνες πρωταθλήματος που απέμειναν, λόγω των αναβολών για τους επαναληπτικούς του Κυπέλλου Αγγλίας.
Βέβαια, είχαν την ευκαιρία να εξασφαλίσουν θέση στο Κύπελλο ΟΥΕΦΑ της επόμενης σεζόν με δύο τρίποντα. Η νίκη με 2-1 επί της Γουλβς δύο ημέρες μετά τον τελικό, κράτησε ζωντανή την ομάδα. Την τελευταία αγωνιστική όμως, οι παίκτες της Μίντλεσμπρο, αν και αδιάφοροι βαθμολογικά, δεν χαρίστηκαν. Ίσως να ήταν εκνευρισμένοι που αναγκάστηκαν να αναβάλουν τις διακοπές τους για περισσότερες από δύο εβδομάδες, διέλυσαν τους «κανονιέρηδες» με 5-0 και τους άφησαν εκτός Ευρώπης.
Και κάπως έτσι γράφτηκε το τέλος της σεζόν για την Άρσεναλ. Μιας σεζόν όπου οι «κανονιέρηδες» αγωνίστηκαν σε 70 αγώνες και τρεις τελικούς, αλλά βρέθηκαν να χάνουν τα πάντα σε εννιά ημέρες, μεταξύ των οποίων και τον πρώτο ευρωπαϊκό τελικό που οδηγήθηκε στα πέναλτι.
Βασίλης Βασιλείου
