Πριν από μερικές δεκαετίες το NBA ήταν πολύ διαφορετικό. Πιο physical, με τη διαιτησία να είναι πιο ανεκτική και τους παίκτες να ξεπερνούν συχνά τα όρια, κάνοντας το παρκέ να θυμίζει ρινγκ.
Παρ' όλα αυτά, ακόμα και για εκείνη την εποχή, στις 9 Δεκεμβρίου του 1977 γίναμε μάρτυρες ενός συμβάντος που ξεπερνούσε την ανθρώπινη φαντασία. Στην αναμέτρηση των Los Angeles Lakers και των Houston Rockets έλαβε χώρα το πιο φονικό χτύπημα στην ιστορία του NBA.
Τα πρόσωπα
Οι πρωταγωνιστές του περιστατικού ήταν δύο εντελώς διαφορετικές περιπτώσεις ανθρώπων και αθλητών. Από τη μία ο θύτης, Kermit Washington. Μεγαλωμένος στους δρόμους της πρωτεύουσας, σκληρός τύπος, με έφεση στην άμυνα. Από την άλλη το θύμα, Rudy Tomjanovich. Πράος, μόνιμα χαμογελαστός και με φινετσάτο παιχνίδι που τον ξεχώριζε ως έναν εκ των καλύτερων ψηλών των 70s.
Το χτύπημα
Στην τρίτη περίοδο του παιχνιδιού ο Kareem Abdul-Jabbar είχε μια αψιμαχία με τον Kevin Kunnert, ο Tomjanovich προσπάθησε να μπει ανάμεσα τους με σκοπό να τους ηρεμήσει και να ρίξει τους τόνους, ωστόσο, δεν πρόλαβε ποτέ να κάνει πράξη τη σκέψη του, αφού ο Washington με μια δολοφονική γροθιά τον έριξε στο έδαφος.
Ο «Rudy T» πέφτει αναίσθητος στο παρκέ. Όλοι μένουν άναυδοι. «Ήταν η πιο θορυβώδης ησυχία που έχω… ακούσει ποτέ», δηλώνει σοκαρισμένος ο συμπαίκτης του στους Rockets, Mike Dunleavy. «Ο θόρυβος που έκανε το κεφάλι του όταν συγκρούστηκε στο παρκέ, θύμιζε καρπούζι που πετάς στο πάτωμα. Έχει περάσει καιρός από τότε, αλλά ακόμα ακούω αυτόν τον ήχο», υποστηρίζει χρόνια μετά το συμβάν ο Jabbar.
Όταν απέκτησε -μια σχετική- επαφή με την πραγματικότητα, ο Tomjanovich είχε την αίσθηση πως έπεσε πάνω του ο πίνακας με το σκορ του αγώνα, αφού δεν υπήρχε ως ανάμνηση το βίαιο χτύπημα του Washington. Η ζημιά ήταν τεράστια, το αίμα του πότιζε το παρκέ, έχει σπάσει η μύτη και το σαγόνι του, έχει παραμορφωθεί το αριστερό μέρος του κρανίου και υπάρχει διαρροή του νωτιαίου υγρού.
Η ζωή του ήταν σε μεγάλο κίνδυνο, όπως αποκάλυψε και ο γιατρός που τον ανέλαβε, που τόνισε μετά το επιτυχημένο χειρουργείο πως: «Για να σώσω το κρανίο του Rudy, ένιωσα πως πρέπει να ενώσω το κέλυφος ενός σπασμένου αβγού». Ο Tomjanovich όχι απλά επιβίωσε, αλλά επέστρεψε στην ενεργό δράση την επόμενη σεζόν. Δεν βρήκε, όμως, ποτέ ξανά τον καλό του εαυτό και τρία χρόνια μετά το χτύπημα σταμάτησε το μπάσκετ σε ηλικία 32 ετών.
Το… κάρμα που τιμώρησε και επιβραβεύεσαι
Ο Washington τιμωρήθηκε με αποκλεισμό για 60 αναμετρήσεις που ήταν η μεγαλύτερη ποινή μέχρι τότε στο NBA. Οι Lakers τον αντάλλαξαν στους Celtics δύο εβδομάδες μετά και κανείς δεν θυμάται κάποια από τις 507 συμμετοχές του, ούτε το πόσο καλός αμυντικός ήταν.
Όταν το μπάσκετ τέλειωσε οριστικά γι’ αυτόν, βυθίστηκε στην παρανομία. Ήταν μια από τις πιο αντιπαθητικές φιγούρες στην Αμερική, ο ίδιος και η οικογένεια του συνέχισαν να δέχονται απειλές για τις ζωές τους και τα προβλήματα με το νόμο δεν έλειψαν ποτέ. Μάλιστα, το… highlight του ήταν το 2018, όταν έκλεψε 500.000 δολάρια από ένα φιλανθρωπικό πρόγραμμα για παιδάκια στην Αφρική και καταδικάστηκε σε 6 χρόνια φυλάκισης.
Στην αντίπερα όχθη, ο Tomjanovich ασχολήθηκε με την προπονητική και γνώρισε μοναδική επιτυχία. Με τους αγαπημένους του Rockets θα πανηγυρίσει δύο διαδοχικούς τίτλους το 1994 και το 1995. Παράλληλα, είναι αυτός που θα εκφράσει το περιβόητο «don't ever underestimate the heart of a champion», ένα από τα χαρακτηριστικότερα ρητά στην ιστορία του αθλητισμού.
Θα κάτσει στον πάγκο και της Εθνικής των ΗΠΑ παίρνοντας μαζί τους μια τρίτη θέση στο Παγκόσμιο του ’98 στην Ελλάδα κερδίζοντας στο μικρό τελικό τη χώρα μας, αλλά και το χρυσό στους Ολυμπιακούς του Σίδνεϊ το 2000.
Το τελευταίο επιστέγασμα επιτυχιών της καριέρας του θα εξαργυρωθεί με μοναδικό τρόπο, αφού το 2020 θα εισαχθεί στο Hall of Fame γνωρίζοντας την ύψιστη τιμή, ως ένας από τους καλύτερους προπονητές που κάθισαν ποτέ σε πάγκο του NBA.
Πάνος Σταμούλης
