Διασυρμοί, ήττες στα σημεία, υψηλές προσδοκίες στον κάλαθο των αχρήστων και ένας θρίαμβος - ορόσημο μίας ολόκληρης εποχής στον Βορρά. Οι 8+1 τελικοί που βοηθούν κάποιον να αντιληφθεί τη σημασία της μεγάλης συνάντησης του Άρη με τον Παναθηναϊκό.
Ο κάθε σύλλογος έχει τη δική του ιστορία, όμως ελάχιστοι μπορούν να υπερηφανεύονται για το μέγεθός της, όπως ο Άρης. Είναι αλήθεια: Τα τέσσερα - συνολικά - τρόπαια σε μία πορεία 110 ετών είναι ελάχιστα για ένα σωματείο με τη λαϊκή βάση και τον κοινωνικό αντίκτυπο των «κίτρινων» του Βορρά.
Ο θεσμός του Kυπέλλου, έχει αποτελέσει πολλάκις το… άγιο δισκοπότηρο για τον Άρη, που στη συντριπτική πλειονότητα των χρόνων παρουσίας του στην Α’ Εθνική κατηγορία, γνωρίζει πως δε μπορεί να διεκδικήσει με αξιώσεις το πρωτάθλημα. Το Kύπελλο, όμως, είναι μία… άλλη ιστορία. Είναι ο θεσμός των εκπλήξεων, η διοργάνωση που δύο ή τρεις μεγάλες εμφανίσεις ενδέχεται να σταθούν αρκετές για να στείλουν μία ομάδα στον τελικό. Ο Άρης, αυτό, το έχει επαναλάβει, εκμεταλλευόμενος το… βάρος της φανέλας του, αλλά και το «Βικελίδης», μία από τις διαχρονικά βοηθητικότερες έδρες της Ελλάδας. Πρόσφατο παράδειγμα, η μεγάλη πρόκριση επί της πρωταθλήτριας ΑΕΚ.
Στο Πανθεσσαλικό, όπου θα πέσει η αυλαία της 81ης έκδοσης του κυπέλλου, οι «κίτρινοι» θα συμμετάσχουν για δέκατη φορά σε τελικό. Με έναν πρόχειρο υπολογισμό, καταλήγουμε στο ότι ο Άρης έχει βρεθεί στο 12% των τελικών. Ποσοστό διόλου άσχημο, σε αντίθεση με αυτό των κατακτήσεων. Μόλις σε έναν από τους δέκα ο «Θεός του πολέμου» έφυγε από το γήπεδο θριαμβευτής.
1931-32: ΑΕΚ - Άρης 5-3
Ο πρώτος τελικός στην ιστορία του θεσμού, ήταν μία αμιγώς… κίτρινη υπόθεση. Ο παντοδύναμος τότε Άρης των αδελφών Βικελίδη, που κατέκτησε με άνεση το πρωτάθλημα της περιόδου, ήταν το μεγάλο φαβορί κόντρα στην ΑΕΚ του Κώστα Νεγρεπόντη. Εκείνη τη σεζόν, η «Ένωση» τερμάτισε στην τελευταία θέση του πρωταθλήματος οκτώ ομάδων και ο Τύπος της εποχής δε της έδινε ελπίδα, κόντρα στο ισχυρό σύνολο του Τσέχου, Ντε Βαλέρ.
Σε μία μισοάδεια «Λεωφόρο», λόγω της περιορισμένης δημοφιλίας της ΑΕΚ και της δυσκολίας μετακίνησης των οπαδών του Άρη, έλαβε χώρα η μεγαλύτερη έκπληξη μίας ολόκληρης εποχής. Η τελευταία νίκησε τον πρώτο και κατέκτησε το κύπελλο Ελλάδος. Η ΑΕΚ, απόντος του βασικού της επιθετικού, έβαλε πέντε γκολ στον - μάλλον μπλαζέ - Άρη και έβαλε για πάντα το όνομά της δίπλα από τον ιστορικό πρώτο τελικό.
«Η Ένωσις εκέρδισε το κύπελλο και θάνε πρωταθλήτρια μοναχή, σε ένα ματς πολύ… λεπτό, που έμοιαζε τουλάχιστον σαν… μποξ ή και σαν… μάχη», έγραφε την επομένη, εφημερίδα της εποχής, καυτηριάζοντας τη σκληρή φύση του αγώνα. Ο Νίκος Κίτσος, ποδοσφαιριστής του Άρη, είχε γίνει… Κιλιάν Εμπαπέ, 91 χρόνια πριν τον Γάλλο, αφού σκόραρε τρις, όμως έφυγε από το γήπεδο με άδεια χέρια.
1932-33: Εθνικός - Άρης 2-1
Παρά την απογοήτευση της προηγούμενης χρονιάς, ο Άρης επέστρεψε αμέσως στον τελικό, όπου αντιμετώπισε τον Εθνικό. Το σύστημα διεξαγωγής, βέβαια, που προέβλεπε μια ομάδα της Θεσσαλονίκης να φτάσει οπωσδήποτε ως το τέλος, το έκανε αρκετά πιο εύκολο για τους τότε πρωταθλητές. Μετά από… περιπέτεια και αλλαγές, ως έδρα ορίστηκε το γήπεδο του Άρη, τότε στη Λεωφόρο Στρατού. Με την ολοκλήρωση της παράτασης, το 2-2 δεν «έσπασε» και δεν υπήρξε νικητής, σε μία εποχή που δεν υπήρχε διαδικασία των πέναλτι.
Ο τελικός μεταφέρθηκε επτά εβδομάδες αργότερα στην Αθήνα και το γήπεδο του Παναθηναϊκού, με τον Εθνικό να… διαλύει το «πάρτι» γενεθλίων των Θεσσαλονικιών, που γιόρταζαν την… ενηλικίωση του συλλόγου. Ο «εορτάζων» άνοιξε το σκορ στο 50’ με τον Καλτέκη, όμως μέσα σε έξι λεπτά, οι Πειραιώτες ανέτρεψαν το ματς με γκολ των Τσιριτάκη και Αλεξόπουλου, που διαμόρφωσαν το τελικό 2-1.
1939-40: Παναθηναϊκός - Άρης 3-1
Επτά χρόνια και μηδέν τρόπαια μετά τον τελευταίο του τελικό, ο Άρης έφτασε ξανά ως το φινάλε. Η Λεωφόρος Αλεξάνδρας τον περίμενε και αυτός κατέβαινε με πολλούς φιλάθλους του στην Αθήνα, με στόχο να περιορίσει το πλεονέκτημα έδρας του Παναθηναϊκού, που έπαιζε στα δικά του χώματα.
Έχοντας αποκλείσει τη Δόξα, τον ΠΑΟΚ και την ΑΕΚ, οι βλέψεις ήταν μεγάλες, όπως και η πίστη για την κατάκτηση του πρώτου Κυπέλλου στην ιστορία του συλλόγου. Το παιχνίδι, όμως, τελείωσε… από τα αποδυτήρια. Με γκολ στο 6’ στο 9’ και στο 13’ από τους Μπαλτάση, Τριανταφύλλη και Μυγιάκη, ο Παναθηναϊκός πήρε ένα μη ανατρέψιμο προβάδισμα και εντέλει κατέκτησε το πρώτο κύπελλο της Ιστορίας του. Ο Άρης κατάφερε μονάχα να μειώσει με τον Χατζηνικολάου, λίγο μετά τη συμπλήρωση μίας ώρας παιχνιδιού.
1949-50: ΑΕΚ – Άρης 4-0
Μία δεκαετία και ένας… Παγκόσμιος Πόλεμος μεσολάβησε από τον τρίτο στον τέταρτο τελικό του Άρεως, που επέστρεφε στο μεγάλο ραντεβού του κυπέλλου, έχοντας κατακτήσει το τρίτο πρωτάθλημα της Ιστορίας του στο πρώτο μεταπολεμικό. Οι «κίτρινοι» αντιμετώπιζαν ξανά την ΑΕΚ, η οποία είχε περάσει τα προημιτελικά μέσω κλήρωσης, που προβλεπόταν μετά από διπλή ισοπαλία.
Ξανά στην Αλεξάνδρας, ξανά με εκατοντάδες κόσμου στο πλευρό του. Άνθρωποι που κατέβαιναν στην Αθήνα σιδηροδρομικώς ή και… δια θαλάσσης, κάνοντας ένα ταξίδι ιδιαίτερης δυσκολίας για την εποχή. Οι Θεσσαλονικείς, όμως, όχι μόνο δεν κατάφεραν να «εκδικηθούν» την Ένωση για το 1931, αλλά διασύρθηκαν, δεχόμενοι δύο γκολ σε κάθε ημίχρονο. Μαρόπουλος και Γούλιος «άνοιξαν τον δρόμο» και ο Κουντούηρης «σφράγισε» την κούπα με δύο του τέρματα.
1969-70: Άρης – ΠΑΟΚ 1-0
Η μοναδική κατάκτηση Κυπέλλου, το πιο πρόσφατο τρόπαιο της Ιστορίας του! Η σεζόν 1969-70 και ιδιαίτερα ο τελικός της διοργάνωσης του κυπέλλου, είναι μία από τις μεγαλύτερες στιγμές του συλλόγου. Κόντρα στον… καλύτερο φίλο και εχθρό, ΠΑΟΚ, στην έδρα του τρίτου της πόλης, στο Καυτανζόγλειο, μετά από τέσσερις ανεπιτυχείς προσπάθειες.
Πολύ καλύτερο… δε γινόταν για τον Άρη, που θριάμβευσε μπροστά σε πάνω από 46.000 κόσμο, ο οποίος είχε γεμίσει ασφυκτικά την ιστορική έδρα του Ηρακλή. Οι Σαράντα Εκκλησιές φιλοξενούσαν τον πρώτο τελικό κυπέλλου της Ιστορίας με έδρα τη Θεσσαλονίκη, ο οποίος έμελλε να βαφτεί… κίτρινος και το Καυτανζόγλειο ξεχείλιζε από τους οπαδούς, πολλοί εκ των οποίων έμειναν απ’ έξω.
Υπό τις οδηγίες του Μίλοβαν Τσίριτς, ο Άρης διένυε μία εξαιρετική χρονιά με 20 νίκες σε 34 παιχνίδια πρωταθλήματος, αλλά και προκρίσεις επί του πρωταθλητή Παναθηναϊκού και του Ολυμπιακού. Ο ΠΑΟΚ, από την άλλη, με τον… φευγάτο Τσάκαντι στον πάγκο, δεν ήταν το φαβορί της ιστορικής τοπικής αναμέτρησης.
Τελικά, μία προβολή του Κεραμιδά στο 8ο μόλις λεπτό, ήταν αρκετή για να γράψει την ιστορία ενός τελικού, που ως σήμερα, παραμένει ο μοναδικός νικηφόρος για τους Αρειανούς. Το πλέον πολυσυζητημένο πρόσωπο του αγώνα, βέβαια, δεν ήταν ο Κεραμίδας (του οποίου το όνομα χρησιμοποιήθηκε σα λογοπαίγνιο τις επόμενες ημέρες), αλλά ο σπουδαίος αμυντικός, Άγγελος Σπυρίδων, ο οποίος «έπαιξε» με το μυαλό του Κούδα, με αποτέλεσμα ο δεύτερος να αστοχήσει από τη βούλα του πέναλτι.
Τις επόμενες ημέρες, η πόλη ήταν διχασμένη στα δύο. Από τη μία οι… πενθούντες και από την άλλη οι πανηγυρίζοντες. Ή καλύτερα… όλοι μαζί. Οι οπαδοί των κυπελλούχων σκαρφίστηκαν κάθε πιθανό τρόπο να πικάρουν τους αντιπάλους τους. Έβγαιναν στους δρόμους με φέρετρα και κερνούσαν κονιάκ τους, «ασπρόμαυρων» αισθημάτων, φίλους τους.
2002-03: ΠΑΟΚ – Άρης 1-0
Χρειάστηκε να περάσουν τρεις δεκαετίες και κάτι, όμως ο Άρης επέστρεψε στο μεγάλο ραντεβού του ελληνικού ποδοσφαίρου. Τα χρόνια είχαν περάσει και ο ΠΑΟΚ είχε γιγαντωθεί, έχοντας κατακτήσει τα δύο πρώτα πρωταθλήματα και τα τρία πρώτα κύπελλα της ιστορίας του, ενώ οι «κίτρινοι» δεν είχαν δει ανάλογη… χαρά.
Στον πρώτο τελικό της σύγχρονης Ιστορίας του συλλόγου, ο Άρης ήθελε να επαναλάβει τον θρίαμβο του 1970 και να μπει στη νέα χιλιετία με το… δεξί, όπως είχε ήδη κάνει ο συμπολίτης, κυπελλούχος του 2001. Αυτή τη φορά, το ραντεβού δεν ορίστηκε για το ουδέτερο Καυτανζόγλειο, με την αρχική απόφαση να μένει απαράλλαχτη και το παιχνίδι να πραγματοποιείται στην Τούμπα. Έξτρα πλεονέκτημα για τον ΠΑΟΚ, που έπαιζε στα δικά του χώματα, έξτρα κίνητρο για τον Άρη, που ήθελε να το σηκώσει στην έδρα του αντιπάλου του.
Το αποτέλεσμα; Ακριβώς το αντίθετο της πρώτης - προ 33ετίας - πράξης, με παρόμοιο μάλιστα τρόπο. Ένα γκολ νωρίς (αυτή τη φορά στο 24’) και… τέλος. Χρυσός σκόρερ, ο «Γου Χου» Γεωργιάδης. Ο Άρης του Φοιρού προσπάθησε να αλλάξει τις τύχες του στο δεύτερο μέρος, όμως το δοκάρι του Τοχούρογλου ήταν σύμμαχος του ΠΑΟΚ, ο οποίος άντεξε και τελικά «σήκωσε το… τιμημένο» (σύνθημα που «εφευρέθηκε» εκείνη την ημέρα στους δρόμους της Τούμπας).
2004-05: Ολυμπιακός – Άρης 3-0
Ο τελικός της Πάτρας, ο τελικός των επεισοδίων, ο τελικός της… ζωγραφιάς του Ριβάλντο. Οι «κίτρινοι» των μυρίων προβλημάτων, οι «κίτρινοι» του υποβιβασμού, οι «κίτρινοι» της απόλυτης εσωστρέφειας και του «ντου» στο «Βικελίδης» κατά τη διάρκεια του ντέρμπι με τον Ηρακλή. Τίποτα δεν προμήνυε την παρουσία του βαριά… τραυματία, Άρη, σε αυτόν τον τελικό, όμως η ιστορία την κατέγραψε.
Με τον Γιώργο Χατζάρα στον πάγκο, οι Θεσσαλονικείς, που γνώριζαν ότι την επόμενη σεζόν θα αγωνίζονταν στη Β’ Εθνική, καλούνταν να τα βάλουν με τα… λιοντάρια της παρέας του Ζιοβάνι. Με τους πρωταθλητές του Ολυμπιακού, που είχαν στο μυαλό μονάχα το νταμπλ. Οι Βόρειοι, πάντως, έδωσαν τη μάχη τους και τα πήγαιναν περίφημα για παραπάνω από 50 λεπτά. «Ζίο» και Καστίγιο πέρασαν στον αγωνιστικό χώρο και η παρουσία τους έγινε αμέσως αισθητή. Οι «ερυθρόλευκοι» άνοιξαν το σκορ με πέναλτι στο 57’, διπλασίασαν τα γκολ τους με τον Ζιοβάνι στο 70’ και έβαλαν το κερασάκι στην τούρτα στο τελευταίο λεπτό, ξανά με τον Τζόλε.
2007-08: Ολυμπιακός – Άρης 2-0
Για τρίτη φορά στη Θεσσαλονίκη πάλεψε για το κύπελλο ο Άρης, στη ρεβάνς του προ τριετίας τελικού. Ο Ολυμπιακός ήταν… στα πιτς για ένα εύλογο χρονικό διάστημα, αφού ως πρωταθλητής δε συμμετείχε στα πλέι-οφ και καλείτο να παραμείνει συγκεντρωμένος και να μην επηρεαστεί από την έλλειψη αγωνιστικού ρυθμού.
Οι «κίτρινοι» πραγματοποιούσαν μία πολύ καλή σεζόν με συμμετοχή στο Europa League και ήταν πολλοί αυτοί που πίστευαν πως είχε φτάσει η μεγάλη ώρα, αφού η ατμόσφαιρα ήταν… κατακίτρινη, λόγω Καυτανζογλείου. Ωστόσο, το αποτέλεσμα δεν ήταν το προσδοκώμενο για τους φίλους της ομάδας, που είδαν την ομάδα του Μπάγεβιτς να είναι εμφανώς κατώτερη από αυτή του Σεγκούρα. Ο Γκαλέτι έκανε μία μεγάλη εμφάνιση και μοίρασε τις ασίστ στα δύο γκολ του Ολυμπιακού, που σκόραραν οι Κοβάσεβιτς και Ζεβλάκοφ στο 33’ και στο 53’ αντίστοιχα.
2009-10: Παναθηναϊκός – Άρης 1-0
Μία μετακίνηση… για τα βιβλία. Μία εκδρομή που θύμιζε επιστράτευση. 33 χιλιάδες φίλοι του Άρη «έγραψαν» ιστορία, κιτρινίζοντας το μισό Ολυμπιακό Στάδιο της Αθήνας, ώστε να δώσουν την απαραίτητη ώθηση στην ομάδα τους, που αντιμετώπιζε τον πρωταθλητή Παναθηναϊκό.
Με ένα ποιοτικό σύνολο και με τον σπουδαίο Αργεντινό τεχνικό, Έκτορ Ραούλ Κούπερ στο «τιμόνι», οι Θεσσαλονικείς επέστρεψαν στον τελικό του κυπέλλου, δύο μόλις χρόνια μετά την τελευταία τους παρουσία. Παρότι ο Παναθηναϊκός ήταν - μακράν - η καλύτερη ομάδα εκείνης της σεζόν, η αισιοδοξία των Αρειανών ήταν όση και το 2008. Το αποτέλεσμα, όμως, ήταν ανάλογο.
Παρότι ο Άρης έβγαλε ενέργεια με την έναρξη του ματς, δεν εκμεταλλεύτηκε το καλό του διάστημα και την ευκαιρία να κάνει κάτι το ιστορικό. Το «τριφύλλι» εξισορρόπησε το παιχνίδι και τελικά βρήκε το μοναδικό γκολ της βραδιάς με τον Λέτο στο 65ο λεπτό.
14 χρόνια μετά, σε ένα Πανθεσσαλικό, που αναμένεται κρύο και… βουβό - καμία σχέση με το στάδιο του προηγούμενου μεταξύ του τελικού - Άρης και Παναθηναϊκός θα συναντηθούν για την τρίτη πράξη ενός… 84ετούς δράματος. Στόχος των Αθηναίων, να σώσουν τις εντυπώσεις και να κρατήσουν ανοιχτό το παράθυρο της Ευρώπης. Στόχος των Θεσσαλονικιών, να δώσουν ένα τέλος στην «ξηρασία» μισού - και βάλε - αιώνα, κατακτώντας ένα Κύπελλο - τομή στην ιστορία αυτού του σπουδαίου κλαμπ.
Παύλος Χυτήρης
