Πρόκειται αναμφίβολα για την καλύτερη περίοδο στην ιστορία του Πανιωνίου, η οποία ξεκίνησε με την 2η θέση στο ελληνικό πρωτάθλημα το 1970, επιβεβαιώθηκε με την κατάκτηση του Βαλκανικού Κυπέλλου συλλόγων και «σφραγίστηκε» με μία σπουδαία νίκη επί της Ατλέτικο Μαδρίτης. Μία τεράστια επικράτηση που δεδομένα αποτελεί το κορυφαίο επίτευγμα του «Ιστορικού», υπό τις οδηγίες του Άγγλου, Τζο Μάλετ.
Ενός ανθρώπου που τίμησε με την παρουσία του το ελληνικό ποδόσφαιρο, παρέμεινε στην χώρα μας για μία τετραετία, έχοντας εργαστεί από το 1970 μέχρι και το 1974 στον Πανιώνιο και τον Απόλλωνα Σμύρνης, και συνέβαλλε στην μεγαλύτερη νίκη της πρώτης του ομάδας επί ελληνικού εδάφους, σε ολόκληρη την ιστορία της.
Αυτός ήταν άλλωστε και ο βασικός λόγος που στην επίσημη φωτογράφιση της ομάδας στην έναρξη της σεζόν, η φωτογραφία προσέλκυσε τα βλέμματα, καθώς μέχρι τότε δεν είχε λάβει χώρα κάτι ανάλογο, με την λογική της να είναι… αγγλική.
Αναλυτικότερα, όσον αφορά τα αγωνιστικά κατορθώματα του Πανιωνίου, η δεκαετία του ‘70 ξεκίνησε με σημαντικές επιτυχίες, καθώς τερμάτισε στη 2η θέση στο πρωτάθλημα του 1970-71, πίσω από την ΑΕΚ, αλλά μπροστά από τον φιναλίστ του Κυπέλλου Πρωταθλητριών, Παναθηναϊκό. Αυτή είναι και η καλύτερη θέση που έχει τερματίσει ως τώρα ο «Ιστορικός» στην ιστορία του, ενώ την ίδια σεζόν πρώτος σκόρερ του πρωταθλήματος και τρίτος στην Ευρώπη (πήρε το χάλκινο παπούτσι) βγήκε ο Γιώργος Δέδες με 28 γκολ.
Την ίδια σεζόν, ο Πανιώνιος συμμετείχε στο 9ο Βαλκανικό Κύπελλο συλλόγων ποδοσφαίρου, μία διοργάνωση, στην οποία μετείχαν έξι σύλλογοι βαλκανικών κρατών. Διεξήχθη σε δύο ομίλους με βαθμολογία και οι νικητές αγωνίστηκαν σε διπλό τελικό
Ο Πανιώνιος πέρασε ως πρώτος του ομίλου στον μεγάλο τελικό, όπου αντιμετώπισε την Μπέσα Καβάγιε, η οποία είχε πάρει την πρωτιά στον άλλον όμιλο.
Τότε ήταν δύο αγώνες στον τελικό, ο πρώτος έγινε στη Νέα Σμύρνη και ο δεύτερος στην έδρα της Μπέσα.
Στη Νέα Σμύρνη, παρουσία 15.000 κόσμου, ο «Ιστορικός» επικράτησε με 2-1. Σκόρερ ήταν ο Σαγκορίδης, ο οποίος πέτυχε και τα δύο τέρματα της ομάδας του, στο 3ο και το 78ο λεπτό με πέναλτι.
Στον επαναληπτικό αγώνα, ο Πανιώνιος πήρε την ισοπαλία με 1-1, με σκόρερ τον Δέδε στο 43' και έτσι πανηγύρισε την κατάκτηση του Βαλκανικού Κυπέλλου!
Αναλυτικά ο όμιλος και η βαθμολογία του Πανιωνίου:
Πανιώνιος 5
Στεαγκούλ Μπρασόβ 4
Αλτάι Σμύρνης 3
Αποτελέσματα:
- 09/06/71, Αλτάι -Πανιώνιος: 2-1 (Ουζ Μπουκέ 60΄ και 85΄ - Δέδες 80΄)
- 23/06/71, Πανιώνιος-Αλτάι: 1-0 (Πανταζής 11΄)
- 08/08/71, Στεαγκούλ Ρόσου-Αλτάι: 3-0
- 15/08/71, Αλτάι-Στεαγκούλ Ρόσου: 0-0
- 08/09/71, Στεαγκούλ Ρόσου-Πανιώνιος: 1-1 (Γκεόργκι 32΄-Μαύρος 15΄)
- 27/10/71, Πανιώνιος-Στεαγκούλ Ρόσου: 2-0 (Δέδες 69΄ και 81΄)
Όπως αντιλαμβάνεστε, η ιστορία είχε... κέφια και θέλησε να συνδυάσει ένα μεγάλο τρόπαιο για τους κυανέρυθρους όχι μόνο με την επιστροφή του στη πόλη ίδρυσης τους, αλλά και στο γήπεδο που άφησε με τη καταστροφή του 1922 ο σύλλογος.
Η τούρκικη Αλτάι χρησιμοποιούσε το ιστορικό γήπεδο του Πανιωνίου στη Σμύρνη και το 1971 ο Πανιώνιος κλήθηκε να επιστρέψει σε αυτό το γήπεδο, με τις μνήμες να είναι έντονες!
Ένα γήπεδο που είχε τη δική του ιστορία. Τον χώρο κοντά στο νεκροταφείο το είχε δωρίσει ο Μητροπολίτης - Εθνομάρτυρας Χρυσόστομος το 1910. Η περιοχή λεγόταν Δραγάτσι Πούντας. Για 12 χρόνια εκεί έδινε τους αγώνες της η ποδοσφαιρική ομάδα, στο ταρτάν που το περιέλαβε αγωνιζόντουσαν οι αθλητές του στίβου και στις κερκίδες του χιλιάδες καρδιές αγωνιούσαν σε κάθε αγώνα.
Η Αλτάι είχε ιδρυθεί στις 16 Ιανουαρίου 1914 για να εκπροσωπήσει το τουρκικό στοιχείο στις αθλητικές αναμετρήσεις.
Μετά την καταστροφή η Αλτάι εγκαταστάθηκε, όχι μόνο στο γήπεδο του Πανιώνιου, αλλά και στα γραφεία του. Από τότε μέχρι το 1971 που έπαιξε ο Πανιώνιος πολλά είχαν αλλάξει. Το γήπεδο είχε πάρει άλλη μορφή κι η περιοχή είχε πάρει το τουρκικό όνομα Αλσαντζάκ.
Πολλοί εκδρομείς Νεοσμυρνιώτες πλέον πήγαν όχι μόνο για να ενισχύσουν την ομάδα τους, αλλά και για να δουν τη πόλη των γονιών τους. Έμοιαζε με προσκύνημα αυτή η αποστολή.
Την επόμενη σεζόν, 1971-72, ο Πανιώνιος πανηγύρισε την πιο μεγάλη νίκη της ιστορίας του, καθώς απέκλεισε στον πρώτο γύρο του Κυπέλλου UEFA την Ατλέτικο Μαδρίτης (1-2, 1-0), αλλά στην επόμενη φάση γνώρισε την συντριβή από την ουγγρική, Φερεντσβάρος, με 6-0, σε έναν επεισοδιακό αγώνα, όπου αποβλήθηκαν πολλοί παίκτες του λόγω εκνευρισμού, με συνέπεια την τιμωρία και τον αποκλεισμό του σωματείου από τα ευρωπαϊκά Κύπελλα.
Για να αντιληφθεί κάποιος την ιστορική πρόκριση απέναντι στην Ατλέτικο Μαδρίτης, αρκεί να αναλογιστεί πως οι «ροχιμπλάνκος» δύο χρόνια πριν κατέκτησαν το ισπανικό πρωτάθλημα. Εν συνεχεία τερμάτισαν έναν βαθμό πίσω από την πρωταθλήτρια Βαλένθια και την Μπαρτσελόνα και το 1971 έφτασαν ως τα ημιτελικά του Κυπέλλου Πρωταθλητριών, όπου αποκλείστηκαν από τον Άγιαξ, μετέπειτα αντίπαλο του Παναθηναϊκού στον τελικό του Γουέμπλεϊ.
Ανάλογη ήταν και η πορεία της μετά τον αποκλεισμό της από τον Πανιώνιο, καθώς η Ατλέτικο Μαδρίτης πανηγύρισε στη συνέχεια το Κύπελλο του 1972, το πρωτάθλημα του 1973 και το Διηπειρωτικό του 1974, ενώ το 1974 έχασε στις λεπτομέρειες από την Μπάγερν Μονάχου το Κύπελλο Πρωταθλητριών!
ΠΑΝΙΩΝΙΟΣ (Τζο Μάλετ): Φίλης, Χριστοδούλου, Παπασίκας, Κυριαζής, Θεοφιλόπουλος, Χάιτας, Μωραϊτέλης, Θ. Ιντζόγλου, Δέδες (77’ Χιώτης), Λαγός, Μαύρος
ΑΤΛΕΤΙΚΟ ΜΑΔΡΙΤΗΣ (Μαρσέλ Ντομινγκό): Ρόντρι, Μέλο, Καγέχα (37’ Κίκε), Αντελάρδο, Οβεχέρο, Ιγκλέσιας, Σαλσέδο, Αραγονές, Χάρατε (46’ Ορόθκο)
Όσον αφορά το ρόστερ της ομάδας, αυτό απαρτιζόταν από τους: Φίλη, Σκρέκη, Τσιρογιάννη, Κυριαζή, Θεοφιλόπουλο, Χάιτα, Μωραϊτέλη, Ιντζόγλου, Δέδε, Σαγκορίδη, Μαύρο, Χριστοδούλου, Παπασίκα, Αρώνη, Κάκαρη, Γεωργίου, Θεοδοσόπουλο, Βεμελη, Μπιντζόγλου, Λαγό, Χιώτη, Ντουνιά, Πανταζή, Παναγιωτίδη, Αθανασούλα, Βασιλειάδη, Κοντούλη, Πέτση, Μπαρουτάκη, Σπυρόπουλο, Ναδάρα
*Σημαντικές πληροφορίες αντλήθηκαν από τα Πανιώνια Νέα.
Δημήτρης Μανάκος