Δυο ομάδες, δυο οικουμενικές πόλεις, δύο λαοί «πλασμένοι» για να μισιούνται, δύο κόσμοι εκ διαμέτρου αντίθετοι, ένα και μόνο κοινό. Η μεταξύ τους έχθρα που είναι παθολογική. Όλα τα παραπάνω συνοψίζονται σε δύο λέξεις. «Le Classique» ή απλούστερα Παρί Σεν Ζερμέν εναντίον Μαρσέιγ.
Το ημερολόγιο δείχνει 16/10/2022 και μόνο τυχεροί πρέπει να αισθάνονται οι απανταχού ποδοσφαιρόφιλοι της «Γηραιάς Ηπείρου». Δύο από τα πιο κλασσικά, τα πιο μισητά ντέρμπι της Ευρώπης συμπίπτουν. Την «μητέρα των μαχών» στην Ισπανία (Ρεάλ Μαδρίτης εναντίον Μπαρτσελόνα), ακολουθήσει η γαλλική «γιγαντομαχία». Παρί Σεν Ζερμέν-Μαρσείγ (21:45) ή πιο σωστά το Παρίσι κόντρα στη Μασσαλία.
Το «Le Classique» είναι άλλη μία έκφανση της τεράστιας έχθρας ανάμεσα στα γαλλικά δίπολα. Η «πόλη του φωτός» θα φιλοξενήσει το «σκοτεινό» και διεφθαρμένο, σύμφωνα με εκείνους, λιμάνι. Η αριστοκρατία και ο ελιτισμός κόντρα στην εργατική τάξη και τη βιοπάλη. Το Παρί Σεν Ζερμέν-Μαρσέιγ είναι πολλά παραπάνω από έναν ποδοσφαιρικό αγώνα και το BN Sports έρχεται για να τα αναδείξει.
Quelle équipe allez-vous supporter ce soir ? ? #PSGOM
— BeFootball (@_BeFootball) October 15, 2022
? PSG
❤️ OM pic.twitter.com/o3hwuLBHMq
Γεννημένοι… εχθροί!
Περισσότερο πιθανό φαντάζει να στεφθεί ξανά πρωταθλήτρια Ευρώπης η Στέαου Βουκουρεστίου, να κατακτήσει την Premier League η Μόρκαμ ή το Ναύπλιο να ξαναγίνει η πρωτεύουσα της Ελλάδας, παρά να συμφιλιωθούν η Παρί Σεν Ζερμέν με την Μαρσέιγ. Η αντιπαλότητά τους έχει ιστορικές, πολιτισμικές, κοινωνικές και ταξικές διαφορές. «Ριζωμένες» αντίθετες αντιλήψεις και τρόπους ζωής.
Petit rappel avant #PSGOM pic.twitter.com/qQoEo4vGT6
— Steve ✞ (@Vesti_VA) October 15, 2022
Από τον πλούσιο και παγωμένο Βορρά, στο ζεστό αλλά φτωχό, οικονομικά, Νότο (έστω και αν η Μαρσέιγ ιδρύθηκε από αριστοκράτες της περιοχής). Από την πρωτεύουσα στη συμπρωτεύουσα, βάσει έκτασης και πληθυσμού όσο αδόκιμος και αν είναι αυτός ο όρος και από το κοσμοπολίτικο Παρίσι της ελίτ, στις πολυφυλετικές γειτονιές της Μασσαλίας. Από την αριστοκρατία, την αστική τάξη και την art nouveau, στους Μεσόγειους και την εργατική τάξη. Δύο κόσμοι που βαίνουν παράλληλα ο ένας με τον άλλον και δεν έχουν το παραμικρό σημείο επαφής.
NOUS Y SOMMES, JOUR DE CLASSICO #PSGOM pic.twitter.com/LgO6MX123X
— Steve ✞ (@Vesti_VA) October 15, 2022
Πως η έχθρα επεκτάθηκε και στο ποδόσφαιρο;
Στο καθαρά αθλητικό σκέλος, οι δυο ομάδες δεν έχουν να διηγηθούν ιστορίες από τα παλιά μιας και η PSG δεν υπήρχε κυριολεκτικά στον ποδοσφαιρικό χάρτη μέχρι το 1970 που ιδρύθηκε. Έως τότε, η Μαρσέιγ ανταγωνιζόταν με την Σεντ Ετιέν και τη Μπορντό κυρίως, για τον τίτλο του πρωταθλητή και είχε να καυχιέται για την κυριαρχία της. Με το πέρασμα των δεκαετιών όμως αυτό άλλαξε.
Το 1986 η ομάδα της γαλλικής πρωτεύουσας έκανε την έκπληξη και τάραξε τα «λιμνάζοντα νερά» του γαλλικού αθλητισμού, κατακτώντας για πρώτη φορά τη Ligue 1. Μέχρι εκείνη τη σεζόν, η Μαρσέιγ ήταν το καμάρι της Μασσαλίας, ένας σύλλογος σύμβολο που σίγουρα υπερτερούσε των Παριζιάνων στον τομέα αυτό. Το γεγονός οπότε ότι αυτό κλονίστηκε, αποτέλεσε μεγάλο πλήγμα για τους Μεσόγειους και ουσιαστικά το εφαλτήριο για την επέκταση του μίσους και στον αθλητισμό.
Λίγο αργότερα λοιπόν, οι Μασσαλοί άλλαξαν «σελίδα» καθώς ο πολιτικός, επιχειρηματίας και σύμβουλος του προέδρου Φρανσουά Μιτεράν, ο σοσιαλιστής Μπερνάρ Ταπί ανέλαβε τα διοικητικά ηνία. Η ενασχόλησή του τα πρώτα χρόνια (1989-1992), σήμανε και την κυριαρχία της OM, ακόμα και εκτός των γαλλικών συνόρων με τη Μαρσέιγ να φτάνει στην κορυφή του πρωταθλήματος επί τέσσερα συναπτά έτη, στον τελικό του UEFA Cup το 1991 και φυσικά στο πάνθεον της Ευρώπης το 1993, στο Μόναχο. Οι επιτυχίες αυτές οδήγησαν τους Μαρσεγιέζους στο σλόγκαν «A jamais les premiers», που σημαίνει για «πάντα πρώτοι», θέλοντας να πικάρουν το αντίπαλο δέος.
Εντωμεταξύ και εν μέσω μίας τεταμένης μεταξύ τους κατάστασης, το Canal +, το μεγαλύτερο συνδρομητικό κανάλι της χώρας, αγοράζει την ομάδα του Παρισίου με την ενθάρρυνση και τις ευλογίες του Ταπί, ο οποίος καταλάβαινε πως το επίπεδο του πρωταθλήματος για να διατηρηθεί υψηλό, είχε ανάγκη τον ανταγωνισμό. Φυσικά αυτό «μεταφράστηκε» και στο μεταγραφικό παζάρι με την Παρί και τους πλούσιους ιδιοκτήτες της (ποιος να φανταζόταν τότε ποιοι θα την αναλάμβαναν στη συνέχεια) να δείχνουν την ανερχόμενη ισχύ τους, κάνοντας δικούς της τους Ζινολά, Τζορκαέφ, Γουεά και Ράι μεταξύ άλλων.
Η αντιπαλότητα όχι απλά συντηρούνταν αλλά μεγάλωνε συνεχώς στις αρχές της δεκαετίας του 90’. Και σε επίπεδο φιλάθλων, οι αναφορές για ωμή βία, ξυλοδαρμούς, τραυματισμούς και συλλήψεις, ολοένα και πλήθαιναν.
Το πολύκροτο σκάνδαλο
Η μεταξύ τους έχθρα «έπιασε κόκκινο» την αγωνιστική περίοδο 1992-93. Το πρωτάθλημα είχε εξελιχθεί σε κούρσα τριών (υπήρχε και η Μονακό), η μάχη μαινόταν και ήταν εξαιρετικά αμφίρροπη. Στο καθοριστικό παιχνίδι της προτελευταίας αγωνιστικής, οι Νότιοι κέρδισαν στο Βελοντρόμ (όπως είχαν κάνει και στην πρωτεύουσα πέντε μήνες πριν, προκαλώντας την αντίδραση των ιθυνόντων της Παρί για ευνοϊκή μεταχείριση της OM από πλευράς Ομοσπονδίας) και τερμάτισαν στην πρώτη θέση. Όχι για πολύ όμως.
Jocelyn Angloma sur le #PSGOM de 1992 :
— Infos OM (@InfosOM_) October 15, 2022
"La rivalité part de là, Tapie avait affiché l'interview d'Arthur Jorge qui disait qu'il allait nous marcher dessus. Sans se parler, on s'est compris et on savait ce qu'on aurait à faire, il fallait être des hommes."
(@laprovence) #TeamOM pic.twitter.com/FCLoSZjRpX
Ο Ταπί και η Μαρσέιγ βρέθηκαν ένοχοι για «στήσιμο» παιχνιδιών και η γαλλική Ομοσπονδία της αφαίρεσε τον τίτλο, προσφέροντας τον στον δεύτερο του βαθμολογικού πίνακα. H PSG αρνήθηκε αφού οι ιδιοκτήτες της σκέφτηκαν ότι αυτό θα ήταν η αφορμή για να «σκάσει το καζάνι», πίσω στη Μασσαλία και υπό το φόβο η κατάσταση ανάμεσα στους οπαδούς των δύο ομάδων, να τεθεί εκτός ελέγχου, δεν τον δέχθηκε τον τίτλο. Κάπως έτσι η Ligue 1 της σεζόν 1992-93, δεν βρήκε κάτοχο.
Ανάλογη κατάσταση και στα Κύπελλα Ευρώπης, με την πρώτη πρωταθλήτρια της εποχής του Champions League, Μαρσέιγ, να μη συμμετέχει φυσικά μετά τις αποκαλύψεις και την Παρί να μη δέχεται να παίξει στη θέση της. Έτσι, ο κλήρος έπεσε στη Μονακό, η οποία ανέλαβε τη γαλλική εκπροσώπηση. Η OM υποβιβάστηκε στη δεύτερη κατηγορία, με τους οπαδούς της να κατηγορούν τους Παριζιάνους για καλοστημένη ενέδρα ώστε τα «σκήπτρα» του γαλλικού ποδοσφαίρου να καταλήξουν σε εκείνους. Είχε έρθει η ώρα πλέον στην πρωτεύουσα να βγουν εκείνοι μπροστά, στο «φως» και να πρωταγωνιστήσουν.
Η ζωή πριν την έλευση των Αράβων!
Η «φλόγα» ανάμεσά τους δεν έσβησε φυσικά με τον υποβιβασμό των Μαρσεγιέζων. Η αλλαγή στον προεδρικό θώκο της OM έφερε λιγότερες επενδύσεις και την τακτική αυτή ακολούθησαν και οι ιδιοκτήτες του Canal + στο Παρίσι. Παρά την πτώση στη Ligue 2, οι Olympians έχασαν μόλις δυο φορές από την Παρί Σεν Ζερμέν τη δεκαετία των 90’ς, πριν αλλάξουν οι ισορροπίες. Στα 00ς, η Παρί έγινε η ηγέτιδα δύναμη στα μεταξύ τους, τρέχοντας μάλιστα ένα εντυπωσιακό για ντέρμπι σερί οκτώ συνεχόμενων νικών ανεξαρτήτου έδρας (2002-04).
Σπάνια όμως υπήρχαν ταυτόχρονα στο ίδιο καλό «φεγγάρι» και σε συνδυασμό με την ισχυροποίηση της Λυών και της Μονακό (πιο πίσω Μπορντό και Σεντ Ετιέν), δεν «κονταροχτυπήθηκαν» για τον τίτλο. Το 2010, η Μαρσέιγ έδωσε τέλος σε ένα σερί 17 χρόνων «λειψιδρίας» κατακτώντας τον τελευταίο της τίτλο πρωταθλητή (ακολούθησαν κάποια League Cup και Super Cup Γαλλίας), πριν την έλευση του ομίλου Qatar Sport Investments το 2011, που άλλαξε μια για πάντα ό,τι πρότερο ίσχυε.
Το σημείο καμπής και η σπουδαιότητα του ντέρμπι
Η κοσμοσυρροή «αστέρων» του ποδοσφαίρου έλαμψαν και λάμπουν όλο και περισσότερο την πρωτεύουσα με την ισορροπία δυνάμεων να έχει πάει… περίπατο. Οι Παριζιάνοι έχουν πάρει ξεκάθαρα τα ηνία και επελαύνουν με την κατάκτηση οκτώ, αναπάντητων από το αντίπαλο δέος, πρωταθλημάτων. Όμως ο τρόπος που αυτό έχει συμβεί, δίνει στη Μασσαλία την «τροφή» που ήθελαν για να διατυμπανίζουν την ηθική τους ιδιαιτερότητα. «Η Παρί Σεν Ζερμέν είναι μοδάτη, η Μαρσέιγ θρυλική», λέει ένας τοίχος στο μεγάλο Λιμάνι της Μεσογείου και «μιλά» από μόνος του.
⚔️ JOUR DE MATCH, JOUR DE CLASSIQUE, JOUR DE GUERRE ET ALLEZ PARIS ! ??#PSGOM pic.twitter.com/FoD52leRBr
— Media Parisien (@MediaParisien) October 16, 2022
Στο χορτάρι η «ψαλίδα» έχει ανοίξει. Οι Μαρσεγιέζοι έχουν να επιδείξουν μονάχα δύο νίκες απ’ όταν ανέλαβαν οι Άραβες την Παρί, όμως μικρή σημασία έχουν σε αυτές τις περιπτώσεις τα τρόπαια, τα αποτελέσματα και αυτά που συμβαίνουν εντός των τεσσάρων γραμμών. Οι διαφορές τους είναι βαθιά «ριζωμένες» και έχουν να κάνουν με το μίσος δυο εκ διαμέτρου αντίθετων λαών. Οι ποδοσφαιρικές ομάδες απλώς γιγάντωσαν κάτι που ήταν ήδη μισητό. Το «Le Classique» δεν είναι απλά ένας ποδοσφαιρικός αγώνας ανάμεσα σε δύο ισχυρούς συλλόγους. Είναι κυρίως η ανάγκη επιβολής της ανωτερότητας του ενός κόσμου έναντι του άλλου.
Μάνος Φυρογένης
www.bnsports.gr