«Μια ημέρα, αν και δεν θα έπρεπε να είναι μόνο μία, που να θυμόμαστε πόσο σημαντικές είναι οι γυναίκες στη ζωή μας». Η Έλενα Ξενάκη, η κορυφαία Ελληνίδα φουνταριστή, μίλησε στο BN Sports με αφορμή την ημέρα της γυναίκας (8/3) για τον αποκλεισμό του Ολυμπιακού από τη Ματαρό, τις φυλετικές διακρίσεις στον αθλητισμό, το #metoo και την ανείπωτη τραγωδία των Τεμπών.
Υπάρχουν αφορμές αγωνιστικές, καθαρά αθλητικές που μένουν στα όρια του αγωνιστικού χώρου και μόνο για να γίνει μία συζήτηση. Υπάρχουν και άλλες όμως που ανοίγουν το φάσμα μιας κουβέντας καθώς και οι αθλητές είναι πάνω απ΄ όλα άνθρωποι. Και αυτή τους η φύση συχνά πυκνά παραμελείται, ξεχνιέται, μένει πιο πίσω στο σπριντ.
Το BN Sports λοιπόν με αφορμή την ημέρα τις γυναίκας, μίλησε με μια Ελληνίδα αθλήτρια που αν και 25 ετών, έχει ήδη διαγράψει μία σημαντικότατη πορεία στο σπορ της, ούσα μία από τις κορυφαίες παγκοσμίως στη θέση. Όλα αυτά η βασική φουνταριστή του Ολυμπιακού και της Εθνικής ομάδας στην υδατοσφαίριση ή απλώς η Έλενα Ξενάκη. Η 25χρονη άνοιξε την… καρδιά της και μοιράστηκε τα συναισθήματά της για τις «ερυθρόλευκες» μετά τον αποκλεισμό από τη Ματαρό, το κίνητρο που βρίσκει ακόμα και στις δύσκολες μέρες, τις φυλετικές διακρίσεις στον αθλητισμό, το κίνημα #metoo και τα όσα τραγικά έλαβαν χώρα στα Τέμπη την περασμένη εβδομάδα και απαγορεύεται να ξεχαστούν όπως τόνισε.
Συνέντευξη στον Μάνο Φυρογένη
Είναι δύσκολο να ξεκινήσεις μία συζήτηση αυτές τις μέρες και να μην αποτελέσει η τραγωδία των Τεμπών την αφετηρία. Η ατμόσφαιρα παγωμένη και βουβή όπως οι λέξεις που έβγαιναν με δυσκολία από το στόμα της Έλενας: «Ο πόνος των ανθρώπων που έχασαν τους δικούς τους σε εκείνο το τρένο αλλά και όσοι υπήρξαν παρόντες και βγήκαν από αυτό. Δεν νομίζω ότι υπάρχει κάτι που τη συγκεκριμένη στιγμή μπορείς να τους πεις ή να κάνεις και να δύναται τον απαλύνει. Τα λόγια περισσεύουν των πράξεων. Οι περισσότερες ψυχές που χάθηκαν ήταν νέα παιδιά. Γονείς κλαίνε τα ίδια τους τα παιδιά. Δεν νομίζω ότι υπάρχει κάτι χειρότερο. Είναι σοκαριστικό το γεγονός αλλά και οι συνθήκες κάτω από τις οποίες συνέβη».
Στα αλήθεια, μπορεί να κάνει κάτι ένας αθλητής μέσω της ιδιότητάς του και να… καταπραΰνει έστω και για λίγο τις πληγές αυτές, ήταν η ερώτηση. «Ο καθένας πρέπει να κάνει αυτό που εκείνος θεωρεί σωστό από τη δική του μεριά. Είτε να πάει να δώσει αίμα, είτε να κλάψει, είτε να αναρωτηθεί γιατί. Δεν νομίζω ότι υπάρχει σωστό και λάθος αλλά πάνω απ΄ όλα πρέπει να σεβαστούμε τον πόνο αυτών των ανθρώπων και να τιμήσουμε με όποιο τρόπο μπορούμε τις ζωές που χάθηκαν».
Όλο αυτό όμως ξεπερνά τον αθλητισμό και σίγουρα είναι δύσκολο να συνεχίσει κανείς απρόσκοπτα χωρίς να πηγαίνει ο νους του εκεί, ακόμα και αν μιλάμε για ένα σύνολο που κάνει πρωταθλητισμό. «Το κλίμα είναι βαρύ. Προσπαθούμε γενικά να μην συζητάμε μεταξύ μας, την ώρα μιας προπόνησης ή ενός αγώνα άλλα πράγματα τόσο ψυχοφθόρα. Θέλουμε δεν θέλουμε όμως η σκέψη μας πηγαίνει εκεί. Ό,τι και να λέμε βέβαια για εμάς η ζωή συνεχίζεται. Για τους ανθρώπους όμως που έχασαν ένα κομμάτι τους εκεί πραγματικά δεν ξέρω τι θα γίνει. Αυτό που έχουμε να κάνουμε όλοι μας σαν κοινωνία είναι να μην το ξεχάσουμε ποτέ και να συνεισφέρει ο καθένας όπως μπορεί για να μην ξανασυμβεί».
Επιστρέφοντας στο πεδίο δράσης της, τις πισίνες, η Έλενα Ξενάκη μίλησε για την ομάδα του Ολυμπιακού και το «μυστικό» της επιτυχίας της γυναικείας ομάδας πόλο, παραδεχόμενη μεταξύ άλλων τα όσα δύσκολα έφερε ο αποκλεισμός από τη συνέχεια της διατήρησης των… σκήπτρων του LEN Champions League. «Η αλήθεια είναι ότι ο αποκλεισμός από το Final-4 του Champions League δεν είναι μία συνθήκη εύκολη για εμάς γιατί αυτός ήταν ο βασικός στόχος της ομάδας. Παρόλα αυτά ένας αθλητής πρέπει να ξέρει πως να ξεπερνά τις ήττες χωρίς να τις ξεχνάει. Πρέπει να αναλογιστούμε τι λάθη κάναμε και να προσπαθήσουμε να τα διορθώσουμε. Ο Ολυμπιακός είναι μια πολύ μεγάλη ομάδα, ατομικά είμαστε σε πολύ υψηλό επίπεδο και αυτό συντελεί ένα άκρως ανταγωνιστικό σύνολο. Αυτό που πρέπει να κάνουμε εντός των συνόρων είναι να παίξουμε για το ‘’εγώ’’ μας που πληγώθηκε αλλά και για το καλό του συνόλου. Πρέπει να έρθουμε ακόμα πιο κοντά γιατί μέσα από τις δυσκολίες δένεσαι και εκτιμάς τη διπλανή σου».
Η ερώτηση τι έφταιξε στις «ερυθρόλευκες» και δεν θα βρεθούν στο Final-4 είναι… άτοπη. Τα κορίτσια αυτά είχαν να ηττηθούν 2 χρόνια σε Ελλάδα και Ευρώπη, είχαν πανηγυρίσει το ευρωπαϊκό back-to-back και απλώς κάποια μέρα θα ερχόταν η ομάδα που θα δείξει ότι τελικά, είναι θνητές. «Δεν νιώθαμε άτρωτες. Θεωρώ πως μας στοίχησε το πρώτο παιχνίδι με τη Ματαρό εδώ στην Ελλάδα που δεν παρουσιαστήκαμε μέσα στο νερό ως συνήθως. Νιώσαμε ότι απειλούμαστε και αυτό δεν το στρέψαμε υπέρ μας, για να βγάλουμε αντίδραση αλλά το συνεχίσαμε και στην Ισπανία. Ο αθλητισμός όμως έχει και ήττες, έχει και κακές στιγμές και συνήθως είναι περισσότερες από τις καλές οπότε ας πούμε ότι κάναμε ένα διάλειμμα. Πρέπει όμως να υποσχεθούμε η κάθε μία στον εαυτό μας αλλά και στις υπόλοιπες ότι θα κάνουμε τα αδύνατα δυνατά για να επιστρέψει ο Ολυμπιακός εκεί που αξίζει».
Τα τελευταία χρόνια όμως δεν είναι μόνο οι «ερυθρόλευκες» που κρατούν τη γαλανόλευκη σημεία ψηλά και σε συλλογικό επίπεδο, με την περσινή κατάκτηση της δεύτερης τη τάξει διασυλλογικής διοργάνωσης από τον Εθνικό και τη φετινή πορεία Πανιωνίου, Βουλιαγμένης και Απόλλωνα Σμύρνης να παίρνουν τη σκυτάλη. «Ανέκαθεν είχαμε επιτυχίες απλώς την διετία αυτή ήρθαν ξανά μαζεμένες. Θεωρώ ότι το κομμάτι τις ψυχολογίας έχει παίξει πολύ σημαντικό ρόλο σε αυτό, κυρίως για τους άντρες. Ότι δηλαδή έχουν νιώσει πως μπορούν να είναι ανταγωνιστικοί και να κοντράρουν υπερομάδες από σπουδαίες σχολές της υδατοσφαίρισης όπως η Ουγγαρία, η Κροατία και η Σερβία. Γίνεται καλή δουλειά, έρχονται παίκτες νεαροί από το εξωτερικό με προοπτικές που βοηθούν αρκετά τους συλλόγους να κάνουν το step up. To υλικό στην Ελλάδα άλλωστε υπάρχει και είναι άφθονό».
Κάθε αθλητής έχει στιγμές… ορόσημο και άλλες που θα ήθελε να μην είχαν έρθει. Και η διεθνή φουνταριστή, με μία γρήγορη σκέψη, υπήρξε κατηγορηματική προς αυτές. «Το περσινό Final-4 στο Παπαστράτειο θα έλεγα ως την πιο έντονη διότι δεν είχα ξαναζήσει κάτι τέτοιο (πήρε μεταγραφή από τη Βουλιαγμένη στον Ολυμπιακό το καλοκαίρι του 2021). Το ευχαριστήθηκα, είχα σοκαριστεί με τον κόσμο. Υπάρχουν και άλλες στιγμές, με την Εθνική ομάδα ας πούμε, είναι αρκετές. Όμως σίγουρα αυτές που θα ήθελα να μπορούσα να ξεχάσω είναι οι δύο αποκλεισμοί από τους Ολυμπιακούς Αγώνες».
Ο πρωταθλητισμός από μόνος του σαν έννοια έχει ένα «πρέπει». Όσοι τον επιτελούν οφείλουν να βρίσκονται στο πικ τους και να ξεπερνούν συνεχώς τον εαυτό τους με όποιες δυσκολίες, ψυχολογικά και όχι μόνο, υπάρχουν. «Είναι πολλές οι στιγμές που σαν αθλήτρια ψάχνω κίνητρα. Ίσως μετά από κάποια αποτυχία ή βαριά ήττα. Οι στόχοι όμως, προσωπικοί και ομαδικοί υπερτερούν των όποιων δύσκολων ημερών και πάντα αυτό σκέφτομαι. Το που θέλω να φτάσω και όχι το πως μπορεί να αισθάνομαι σε μεμονωμένες καταστάσεις. Αυτό με κάνει να μην τα παρατάω».
Παρότι είναι μόλις 25 ετών, η Έλενα βρίσκεται πολλά χρόνια στις πισίνες, οι οποίες αποτελούν το δεύτερο «σπίτι» της. Συνεπώς γνωρίζει από την καλή και την ανάποδη το τι πάει να πει φυλετική διάκριση στον αθλητισμό, υπό τη δική της σκοπιά τουλάχιστον. «Ναι το έχω νιώσει, αρκετές φορές μπορώ να πω. Η αλήθεια είναι ότι το έχω βιώσει όμως δεν έχω κάνει κάτι γι’ αυτό. Και με ενοχλεί το γεγονός που κάπως έτσι θεωρούμε πως το έχουμε ‘’συνηθίσει’’ σαν γυναίκες. Νομίζω βέβαια πως τα πράγματα τα τελευταία χρόνια έχουν καλυτερεύσει κάπως, φτάνει να μην σταματήσουμε ποτέ να παλεύουμε γι΄ αυτό και να γίνει ίση η κατανομή κάποτε. Είναι στο χέρι μας αυτό να αλλάξει».
Ερωτώμενη και θέλοντας να δώσει ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα της φυλετικής αδικίας που έχει νιώσει, ανέφερε το κομμάτι της αμοιβής. «Ακόμα και οι μισθοί. Στους άντρες είναι σαφώς πιο αυξημένοι σε σύγκριση με αυτούς στις γυναίκες. Και αυτό αποτελεί το πιο ‘’απλό’’ παράδειγμα, το πρώτο που μου έρχεται στο μυαλό».
Δεν πάνε πολλά χρόνια από το κίνημα του #metoo όπου τόσοι και τόσοι συνάνθρωποί μας και κυρίως γυναίκες από διάφορους τομείς, δυστυχώς έπεσαν θύματα κάποιας μορφής κακοποίησης και μετά από μεγάλη προσπάθεια, είπαν την ιστορία τους. Και παρότι η Έλενα Ξενάκη δεν έχει βρεθεί στη θέση τους, προτρέπει όσους και όσες δεν το έχουν κάνει να μιλήσουν.
«Δεν έχω νιώσει ποτέ ευάλωτη και αν είχα νιώσει, εκ του ασφαλούς βέβαια μιλώντας, θεωρώ πως δεν θα το κρατούσα μέσα μου. Από τους γονείς μου έχω μάθει πως ό,τι μας ενοχλεί πρέπει να το λέμε και το έχω κρατήσει αυτό. Οι καιροί έχουν αλλάξει και πρέπει να μιλάμε. Δεν είναι κανένας μόνος του πια. Να μην ντρέπεται κανείς να πει αυτό που του συμβαίνει».
Η συζήτησή μας έγινε με αφορμή την γιορτή της γυναίκας και δεν θα μπορούσε να κλείσει διαφορετικά η κουβέντα μας. Και στην ερώτηση γιατί θεωρεί η ίδια πως η εν λόγω ημέρα «γιορτάζεται» πολύ πιο ευλαβικά από την αντίστοιχη του άντρα, η πολίστρια του Ολυμπιακού έδωσε την καλύτερη αυθόρμητη απάντηση που θα μπορούσε να ακουστεί.
«Δεν το είχα σκεφτεί, όπως και η εκείνη της μητέρας. Η γυναίκα, βιολογικά μιλώντας, είναι ένα πλάσμα πολύ δυνατό. Κυοφορεί, φέρνει μία νέα ύπαρξη στη ζωή. Πρέπει να είναι μάνα, γυναίκα, καριερίστρια, αθλήτρια, σύζυγος, σύντροφος, φίλη. Πρέπει να είναι όλα και μάλιστα να τα επιτελεί τέλεια για να μπορεί να ανταπεξέλθει. Από μόνο αυτό αιτιολογεί γιατί αξίζει μια μέρα να είναι αφιερωμένη σε εκείνη ώστε να μπορούμε όλοι μας να ευχαριστούμε τις γυναίκες της ζωής μας. Επιτελεί ταυτόχρονα τόσους ρόλους. Βέβαια αυτό μπορούμε να το κάνουμε καθημερινά αλλά ας σταθούμε στο ότι αυτή η μέρα υπάρχει για να μας θυμίζει πόσο σημαντική είναι η γυναικεία ύπαρξη στην κοινωνία μας και να την εκτιμούμε λίγο παραπάνω».
