Τις πιο ιστορικές στιγμές της ύπαρξής του βιώνει το μπάσκετ στη Γεωργία με την εθνική ομάδα να παίρνει ένα από τα 32 εισιτήρια για τα τελικά του Παγκοσμίου Κυπέλλου της Ασίας. Ο «καπετάνιος» της τεράστιας αυτής επιτυχίας, ο δικός μας Ηλίας Ζούρος, ξετύλιξε το… κουβάρι του επιτεύγματος στεκόμενος στην πρόκρισή, τη σημασία αυτής για τη χώρα, τις συνθήκες μέσα από τις οποίες ήρθε και φυσικά το υπόδειγμα αθλητή και ανθρώπου, Τόκο Σενγκέλια.
Ως την πιο χαρούμενη μέρα της προπονητικής του καριέρας χαρακτήρισε ο Ηλίας Ζούρος αυτή της περασμένης Κυριακής (26/8) που σήμανε ταυτόχρονα την πρόκριση του αντιπροσωπευτικού συγκροτήματος της Γεωργίας στα τελικά του MundoBasket 2023 και τα γήπεδα της Ασίας. Τι κι΄ αν κάθεται στους πάγκους από το 1986; Τα συναισθήματα που έφερε η πιο… γλυκιά ήττα του επαγγελματικού του βίου, υπό τις συνθήκες μάλιστα που ήρθαν, ήταν τόσο έντονα που δεν συγκρίνονται ακόμα και με τους τίτλους που έχει πανηγυρίσει.
Το BN Sports μίλησε με τον «αρχιτέκτονα» της Γεωργίας. Τον άνθρωπο που μαζί με τους συνεργάτες του (ένας εξ΄ αυτών είναι και ο έτερος Έλληνας, Γιώργος Λημνιάτης) άρχισε από το 2016 να «χτίζει» και να προετοιμάζει το έδαφος γι΄ αυτό που εν τέλει, μετά από αρκετό κόπο και μόχθο, ήρθε. Ο Ηλίας Ζούρος εξήγησε τα αγωνιστικά γεγονότα που κάνουν την επιτυχία της Γεωργίας ακόμα μεγαλύτερη ενώ παρέθεσε και τα βιώματά του απ΄ όταν ανέλαβε το project αυτό. Φυσικά δεν παρέλειψε να μεταφέρει τα συναισθήματά του αλλά και των Γεωργιανών για τα όσα έλαβαν χώρα το βράδυ της Κυριακής (26/2) ενώ εξήρε τους αθλητές του και δη την τριπλέτα Σενγκέλια, Σερμαντίνι, ΜακΦάντεν για τη συνεισφορά τους και τον επαγγελματισμό τους. Ο αναμορφωτής του γεωργιανού μπάσκετ στο BN Sports.
Συνέντευξη στον Μάνο Φυρογένη
Μπορεί για τους… πολλούς, η αναμέτρηση της Γεωργίας με την Ισλανδία που έδινε το τελευταίο εισιτήριο του 4ου ομίλου της Β΄ φάσης των προκριματικών στη ζώνη της Ευρώπης να εξελίχθηκε σε θρίλερ, παρόλα αυτά πάντα υπάρχουν γεγονότα, ιστορίες και δεδομένα που παίζουν σημαντικότατο ρόλο και συνήθως περνούν στα… ψιλά.
«Δεν ήμασταν το ίδιο φρέσκοι με τους Ισλανδούς – Σημαντικές μονάδες μας είχαν συσσωρευμένη κούραση»
«Αφενός μεν η Ισλανδία είναι μία πολύ καλή ομάδα που κέρδισε τους Ουκρανούς με πλήρες ρόστερ (NBAers). Αφετέρου δε στο παιχνίδι με την Ισπανία ξεκούρασαν τρεις βασικούς τους για να είναι ξεκούραστοι και να παίξουν στον μεταξύ μας… τελικό», ανέφερε αρχικά για κάποιες σημαντικές λεπτομέρειες και πρόσθεσε πως «οι διεθνείς της Ισλανδίας δεν είχαν στα πόδια τους κάποια απαιτητικά τουρνουά προσφάτως όπως το Copa del Rey και το Copa Di Italia με συνεχόμενα παιχνίδια υψηλού επιπέδου όπως συνέβη με τους Σερμαντίνι και Σενγκέλια συνεπώς ήταν περισσότερο φρέσκοι».
Θέλοντας λοιπόν να σταθεί στο μέγεθος της επιτυχίας της Γεωργίας και όχι μόνο σε «όσα βλέπει η πεθερά», ο 57χρονος παρά μια βδομάδα τεχνικός αποκάλυψε ότι: «Ο Σερμαντίνι με τα γεμάτα 30 λεπτά συμμέτοχής στην ομάδα του, την ημέρα πριν τον τελικό του Κυπέλλου Ισπανίας πέρασε αντι-ντόπνγκ κοντρόλ και κοιμήθηκε στις 4 τα χαράματα και μετά από τρεις μέρες έπρεπε να αγωνιστεί με το εθνόσημο. Ο δε Σενγκέλια μετά το ιταλικό Κύπελλο, ενσωματώθηκε με την ομάδα στην Ολλανδία, έπαιξε, έβαλε 25 πόντους και έφυγε αμέσως μετά με ιδιωτικό μισθωμένο τζετ από την Ομοσπονδία για να επιστρέψει στη Μπολόνια τα ξημερώματα. Έκανε πρωινή προπόνηση, αγωνίστηκε στο Βίρτους – Μπασκόνια, ξαναπήρε το ίδιο αεροπλάνο και γύρισε στην πατρίδα για να παίξει το ματς με τους Ισλανδούς».
Όπως γίνεται εύκολα αντιληπτό μετά τις πληροφορίες αυτές, τα δεδομένα μόνο ίδια δεν ήταν για τις δύο ομάδες με τον ηγέτη της εθνικής ομάδας της Γεωργίας να ντύνεται… Φιλέας Φογκ για χάρη της πατρίδας του. Όπως και να ΄ χει βέβαια, το αποτέλεσμα είναι που μετράει και ο Ηλίας Ζούρος διηγείται το πως έζησε την ιστορική εκείνη βραδιά.
«Το ματς από μόνο του είχε μια ιδιαίτερη βαρύτητα λόγω του διακυβεύματος και το γεγονός αυτό προσέθετε στρες και άγχος στους αθλητές. Για το λόγο αυτό είχαμε και εμείς (σ.σ προπονητές) αγωνία στο πως θα διαχειρίζονταν οι παίκτες την κατάσταση αυτή. Φαινόταν ξεκάθαρα το άγχος από την αστοχία στις βολές, τον τρόπο που η ομάδα έτρεχε και γενικότερα από το πως παίξαμε. Ήταν λογικό βέβαια να μην αποδώσουμε τακτικά ως συνήθως λόγω της σημασίας του παιχνιδιού».
«Απονεμήθηκε δικαιοσύνη με την πρόκριση της Γεωργίας»
Κατά τη διάρκεια της κουβέντας μας ο έμπειρος κόουτς δεν παρέλειψε να θέσει επί… τάπητος άλλο ένα στοιχείο. «Η Γεωργία δικαιούτο να περάσει. Θεωρητικά και βάσει αποτελεσμάτων στο γήπεδο θα έπρεπε να ξεκινήσουμε τη δεύτερη φάση με δύο νίκες παραπάνω (αυτές κόντρα στη Βόρεια Μακεδονία) όμως το γεγονός ότι η Ρωσία δεν έπαιξε ουσιαστικά μας τις αφαίρεσε και μπήκαμε στο pool αντί για 4 με δύο νίκες. Αντίθετα, οι αντίπαλοί μας από τον άλλο όμιλο που έχασαν όλοι από τη Ρωσία, ξεκίνησαν με παραπάνω νίκες από εμάς (με 3 για παράδειγμα οι Ισλανδοί) που αν και τις είχαμε κάνει επί της ουσίας, έπρεπε να τις καλύψουμε».
Η Γεωργία θα βρεθεί για πρώτη φορά στο μεγαλύτερο ραντεβού της «πορτοκαλί θέας» και όπως γίνεται κατανοητό, το επίτευγμα αυτό δεν είναι σημαντικό μονάχα για το μπάσκετ της χώρας αλλά και την ίδια τη χώρα. «Είναι ένα ιστορικό γεγονός. Μία τεράστια διάκριση στο κομμάτι του αθλητισμού και ευχόμαστε να αποτελέσει έναυσμα ώστε να ασχοληθούν περισσότερα παιδιά με το μπάσκετ και να χτιστούν ακόμα περισσότερα γήπεδα που χρειάζονται» τόνισε ο… αρχιτέκτονας της πρόκρισης αυτής.
«Θα μπορούσε να είχε τελειώσει η υπόθεση πρόκριση νωρίτερα»
Το φινάλε της αυλαίας ήταν χιτσκοκικό με τον Φρίντρικσον να σουτάρει πίσω από τη γραμμή των 6,75 λίγο πριν ακουστεί η «χοντρή κυρία» και να αστοχεί. Για τον κόουτς Ζούρο όμως, δεν ήταν μόνο τα τελευταία δευτερόλεπτα που θα μπορούσαν να θέσουν εν αμφιβόλω το χάντικαπ των τριών πόντων και την πρόκριση της Γεωργίας. «Πριν από αυτά τα δευτερόλεπτα σουτάραμε δυο ελεύθερες βολές και δεν μπήκαν. Ο Φρίντρικσον ας πούμε είχε βάλει πριν σουτ υπό πίεση και έχασε το αμαρκάριστο στο τέλος γιατί έτσι είναι το μπάσκετ. Θα μπορούσε να τα είχε χάσει αυτά και να μην μιλούσαμε για την τελευταία φάση. Γενικά απονεμήθηκε δικαιοσύνη με την πρόκριση της Γεωργίας. Και στο παιχνίδι μέσα στην Ισλανδία κερδίσαμε και θα μπορούσαμε να κρατήσουμε το +8 που προηγηθήκαμε στο τέλος αν δεν κάναμε κάποια λάθη. Το επίτευγμα της Γεωργίας είναι πολύ μεγαλύτερο από οτιδήποτε άλλο συζητάμε».
«Το να εκπροσωπείς μια χώρα είναι κάτι μεγαλύτερο»
Ο συνεντευξιαζόμενος κάθεται στους πάγκους από το 1986 παρόλα αυτά θεωρεί πως η επιτυχία με τη Γεωργία ήταν η πιο σημαντική της μπασκετικής του καριέρας. «Ήταν η πιο ευτυχισμένη μέρα της μπασκετικής μου καριέρας η Κυριακή (26/2) για τον απλούστατο λόγο ότι εκπροσωπείς μία χώρα και όχι μια ομάδα. Έχω κατακτήσει το Κύπελλο Πρωταθλητριών Ασίας, ανακηρυσσόμενος και ως ο καλύτερος προπονητής της σεζόν, έχω κερδίσει τίτλους στο Λίβανο, στη Ζαλγκρίς, στην Μπούντουτσνοστ. Αλλά δεν το αλλάζω αυτό τώρα γιατί η εθνική ομάδα είναι κάτι πολύ μεγαλύτερο και όταν καταφέρνει κάτι είναι πολύ σημαντικό».
Αυτή η μεγάλη επιτυχία όμως δεν ήρθε… ουρανοκατέβατη ούτε στα ξαφνικά. Πρόκειται για ένα πρότζεκτ από το 2016, για το οποίο οι κόποι τελεσφόρησαν. «Αισθανόμαστε μια δικαίωση και για ό,τι συνέβη το καλοκαίρι (EuroBasket). Αυτή η ομάδα, παρότι έχασε μεγάλα και βασικά της στελέχη (σταμάτησε ο Πατσούλια, ο Μαρκοισβίλι, ο νυν πρόεδρος Σανικίτζε) με ότι αυτό συνεπάγεται, βρήκε χημεία, ρόλους και δημιουργήθηκε μία νέα. Έχουμε δουλέψει πάρα πολύ. Η Γεωργία έχει πετύχει κάποιες μεγάλες νίκες στην πορεία αυτή. Το να κερδίσεις την Ισπανία, τη Σερβία εκτός έδρας, τη Λιθουανία δυο φορές το ίδιο καλοκαίρι, ακόμα και την Ελλάδα σε ένα φιλικό στο ‘’Ακρόπολις’’ δείχνει μια δυναμική. Είναι μια διαδικασία χρονοβόρα αλλά δεν έχουμε φτάσει ακόμα στο αποτέλεσμα που θα θέλαμε» είπε ο Ηλίας Ζούρος και εξήγησε τι εννοεί με αυτό. «Δεν υπάρχει μεγάλη δεξαμενή παικτών, οι περισσότεροι παίκτες είναι από το τοπικό πρωτάθλημα οπότε τώρα ήρθε μια δικαίωση όμως μετά από αυτήν την επιτυχία πρέπει να αρχίσουμε να ξαναχτίζουμε με ακόμα πιο νέους παίκτες για να ξαναφτιάξουμε κάτι καλό».
Το σκεπτικό του κόουτς δείχνει ότι υπάρχει πλάνο και δικό του μέλλον ως προς την καθοδήγηση της Γεωργίας και φυσικά δεν γινόταν να μην ερωτηθεί γι’ αυτό.
«Χρωστάω πολλά στον Ιγκορ Κοκόσκοφ γιατί είναι ο άνθρωπος που με υπέδειξε ως αντικαταστάτη του μετά από 8 χρόνια στον πάγκο της ομάδας. Συνεχίζεται ένα έργο. Τελειώνει ένας κύκλος και θα δούμε κατά πόσον θα υπάρχει συνέχεια. Ελπίζουμε να βρισκόμαστε εδώ και να συνεχιστούν οι επιτυχίες».
«Όλο το παιχνίδι μας για το EuroBasket είχε στηριχθεί με τον Σενγκέλια στην περιφέρεια»
Ο 57χρονος αναφέρθηκε νωρίτερα σε κάποιες ατυχίες που στέρησαν το κάτι παραπάνω το περασμένο καλοκαίρι και θέλησε να εξηγήσει περαιτέρω: «Όλο το παιχνίδι μας είχε στηριχθεί στον Σενγκέλια, ο οποίος ήταν ο ηγέτης και θα έπαιζε στην περιφέρεια σε όλο το τουρνουά. Τραυματίστηκε όμως πέντε μέρες πριν την πρεμιέρα και δεν υπήρχε ούτε ο χρόνος να αναπροσαρμοστούν τα σχέδια και η φιλοσοφία μας αλλά ούτε είχαμε τον αρχηγό μας. Χάσαμε τη δύναμή μας αυτή και την ίδια στιγμή την ευκαιρία να διεκδικήσουμε τους στόχους μας που ήταν αρχικώς η πρόκρισή στη Γερμανία και ίσως κάτι παραπάνω».
«Δικαιούταν νωρίτερα ο Λημνιάτης τη θέση του πρώτου προπονητή»
Τον καλό τον καπετάνιο όμως τον αναδεικνύει και το… πλήρωμα του και δεν γινόταν να μην ερωτηθεί για τον στενό του συνεργάτη στο έργο αυτό και νυν πρώτο προπονητή του Λαυρίου, Γιώργο Λημνιάτη.
«Είμαστε χρόνια μαζί και φίλοι πέρα από συνεργάτες. Ο Γιώργος είναι ένας πολύ ικανός προπονητής και είμαι πολύ χαρούμενος που ξεκίνησε και την καριέρα του σαν πρώτος προπονητής αν και θα το δικαιούταν νωρίτερα. Έχουμε δουλέψει πολύ καλά όλα αυτά τα χρόνια μαζί και είμαι σίγουρος ότι θα τα καταφέρει».
Στο σημείο αυτό, ο Ηλίας Ζούρος θέλησε να ευχαριστήσει την γεωργιανή κυβέρνηση για την αρωγή της. «Μετά το παιχνίδι με την Ολλανδία, η ομάδα πέταξε με τσάρτερ για να επιστρέψει στη βάση της και να μπορέσουν κάποιοι παίκτες να ξεκουραστούν. Όσα έκαναν και για τον Σενγκέλια επίσης. Μας έδωσαν τη δυνατότητα να έχουμε κάποια σημαντικά πράγματα που χρειαζόμασταν ειδικά στο τελευταίο παράθυρο και θα θέλαμε να τους ευχαριστήσουμε γι΄ αυτό».
Οι μεγάλες στιγμές και οι σπουδαίες επιτυχίες έχουν και την ανάλογη συνέχεια με τον κόουτς να θυμάται ό,τι ακολούθησε του θριάμβου και να το μοιράζεται με το BN Sports. «Έτσι κι΄ αλλιώς το γήπεδο γεμίζει όταν το αντιπροσωπευτικό συγκρότημα της Γεωργίας παίζει εντός έδρας. Η εθνική αυτή έχει τον κόσμο της. Για το παιχνίδι με την Ισλανδία για παράδειγμα, πριν καν παίξουμε με την Ολλανδία και μείνουμε ζωντανοί στο κυνήγι της πρόκρισης (η Γεωργία χρειαζόταν μόνο νίκη κόντρα στους «Οράνιε»), μέσα σε μια μέρα εξαντλήθηκαν όλα τα εισιτήρια» εξήγησε για τον πυρήνα των φίλων της ομάδας και μετέφερε κάποιες εικόνες από τα όσα έζησε προ μιας εβδομάδας.
«Οι αντιδράσεις του κόσμου ήταν τρομακτικές, όλα αυτά που ζήσαμε. Οι φίλαθλοι ήταν έξω από το γήπεδο δυο ώρες μετά τη λήξη του αγώνα και δεν άφηναν το πούλμαν να φύγει, ο κόσμος ήρθε στο ξενοδοχείο. Ήταν μια ιστορική στιγμή και ως τέτοια την εκλάβαμε. Ήταν κάτι το ξεχωριστό αυτό που έγινε».
«Ο Σενγκέλια είναι υπόδειγμα αθλητή και ανθρώπου»
Η κουβέντα μας οδηγήθηκε στις… μονάδες και πρώτος και καλύτερος φυσικά ο Τόκο Σενγκέλια. «Είναι υπόδειγμα αθλητή και ανθρώπου. Ένας παίκτης με τεράστια προσωπικότητα, από τους καλύτερους επαγγελματίες του χώρου μας στον τρόπο που δουλεύει και που προσέχει το σώμα του. Συνήθως δεν σταματάει να προπονείται καθώς ακόμα και στις διακοπές θα προσλάβει ιδιωτικό γυμναστή ή προπονητή για να παραμένει σε καλή κατάσταση. Ο Τόκο όμως δεν είναι μόνο αυτό. Είναι ένας πολύ καλός συμπαίκτης, ένας εξαιρετικός άνθρωπος και ταυτόχρονα ταπεινός. Αγαπάει πολύ την εθνική του ομάδα και φάνηκε και από την ομιλία που έκανε στα αποδυτήρια μεταξύ άλλων, λέγοντας στους συμπαίκτες του ότι μπορεί να έχει παίξει σε ΝΒΑ και Ευρωλίγκα αλλά η αγάπη του για εκείνους και το εθνόσημο είναι το πιο σημαντικό για εκείνον και αυτό που χαίρεται τόσο πολύ».
Η Εθνική Γεωργίας όμως δεν είναι μόνο ο Σενγκέλια, είναι και ο Σερμαντίνι, ο ΜακΦάντεν και τα άλλα τα παιδιά με τους πρώτους δύο μάλιστα όχι μόνο να παίζουν και στα 10 ματς των προκριματικών αλλά να αναδεικνύονται και πρώτοι σκόρερ σε ολόκληρη τη ζώνη της Ευρώπης.
«Φυσικά! Ο Γκιόρκι δηλώνει πάντα παρών για την εθνική και είναι και πάντα καθοριστικός και κομβικός. Είναι άριστος αθλητής και του αξίζουν πολλά συγχαρητήρια. Ο ΜακΦάντεν είναι ο ξένος που είχαμε επιλέξει, είναι πολλά χρόνια στην ομάδα. Είναι πολύ αγαπητός από τους συμπαίκτες του και τον κόσμο. Έχει δώσει πάρα πολλά και έχει βοηθήσει αρκετά. Δεν είναι μόνο οι πόντοι όμως αλλά και τα ποσοστά που έχεις και η γενικότερη συνεισφορά στο παιχνίδι. Έχουμε παίκτες με μεγάλη θέληση».
Ο στόχος επετεύχθη για τον Ηλία Ζούρο και την αρμάδα του με την πρόκριση στα τελικά του Παγκοσμίου Κυπέλλου, κατανοώντας απόλυτα πως δεν μπορεί να προδιαθέσει για κάποια διάκριση στα γήπεδα της Ασίας. «Ο στόχος ήταν να είμαστε εκεί. Αφού τα καταφέραμε, θα πάμε με σκοπό να το ευχαριστηθούμε και να παρουσιάσουμε ένα ανταγωνιστικό πρόσωπο, μία συμπαγή ομάδα. Για να μιλάμε για κάτι παραπάνω πρέπει να συνδυαστεί η υγεία στο ρόστερ μας καθώς δεν υπάρχει η πολυτέλεια για κάτι διαφορετικό, η ευνοϊκή κλήρωση και το φυσικά το κατά πόσο θα μπορέσει η ομάδα να είναι φορμαρισμένη την περίοδο εκείνη για να πάρει το 100% από όλους τους διαθέσιμους αθλητές».
History has been made in Tbilisi ?? ✅
— FIBA (@FIBA) February 27, 2023
Georgia are going to their first ever FIBA Basketball World Cup ?#FIBAWC x #WinForAll pic.twitter.com/TXEO85HvZy
«Η Εθνική Ελλάδος βρίσκεται σε καλό δρόμο»
Κλείνοντας, ρωτήθηκε για την «γαλανόλευκη», από τον πάγκο της οποίας μάλιστα έχει καθίσει σε δύο διαφορετικές χρονικά περιόδους και τις… ράγες πάνω στις οποίες θεωρεί πως βαδίζει. «Η κούρα της Εθνικής ομάδας είναι πολύ καλή. Υπάρχει πολύ υψηλό επίπεδο ως προς την ατομική ποιότητα. Και δεν αναφέρομαι μόνο στους Αντετοκούνμπο αλλά και στα υπόλοιπα παιδιά που συνδράμουν όπου και όποτε μπορούν και τους ζητηθεί. Υπάρχει πλειάδα παικτών και μία ικανότατη σύνθεση προπονητών επίσης που συνδυάζει τόσο την εμπειρία όσο και τις γνώσεις. Όλα αυτά με τη συνδρομή παλαίμαχων με υψηλές παραστάσεις σε διοικητικές θέσεις, συντελούν ένα σύνολο που μπορεί να πάει ψηλά. Φυσικά ένα τουρνουά καθορίζεται και από άλλους παράγοντες αλλά η Ελλάδα θεωρώ πως βρίσκεται σε καλό δρόμο».