Το φιλικό της ΑΕΚ με την Παρτιζάν στο βομβαρδισμένο Βελιγράδι, ένα αντιπολεμικό σύμβολο που δεν «σβήνει» στον χρόνο, μέσα από τα μάτια των Ηλία Ατματσίδη και Βλάνταν Ίβιτς, που αγωνίστηκαν ως αντίπαλοι τότε, για έναν κοινό-ιερό σκοπό.
Συνέντευξη στον Φάνη Τσοκανά
Ένα «ταξίδι ειρήνης» για τον Ηλία Ατματσίδη, μία τιμή από την ΑΕΚ προς έναν ολόκληρο λαό για τον Βλάνταν Ίβιτς.
Πέρασαν 23 χρόνια από τις 7 Απριλίου του 1999, τότε που οι δύο τους βρέθηκαν στο στάδιο του Βελιγραδίου ως αντίπαλοι, για τον πιο ιερό σκοπό που θα μπορούσε να παίξει ποτέ κανείς ποδόσφαιρο. Σε εκείνο το ματς που Παρτιζάν και ΑΕΚ «αψήφησαν» τις βόμβες, στέλνοντας ένα μήνυμα ειρήνης στα πέρατα της γης, μέσω ενός φιλικού, πραγματικού αντιπολεμικού συμβόλου.
Εν έτει 2022, με τις -καλά θαμμένες επί χρόνια στην Ευρώπη- εικόνες φρίκης να έχουν κάνει ξανά την εμφάνισή τους, το τότε κυρίαρχο μήνυμα «Stop the War» μοιάζει πιο επίκαιρο από ποτέ και οι δυο τους, γυρνούν τον χρόνο πίσω, σε εκείνη τη Μεγάλη Τετάρτη του 1999, όπου στο στάδιο του υπό βομβαρδισμό Βελιγραδίου, «γράφτηκε» ιστορία.
Ηλίας Ατματσίδης: «Ένα παράσημο για την ΑΕΚ!»
-Ποια ήταν η πρώτη σας αντίδραση, όταν μάθατε για την ιδέα του φιλικού;
«Ήταν κάτι πολύ πρωτοποριακό, που το σύνολο των παικτών το είδε από την αρχή με πολύ θετικό τρόπο. Ο Δημήτρης Μελισσανίδης ήταν ηγέτης της ομάδας τότε και μαζί με τον Ντέμη Νικολαΐδη, έκανε ένα press conference και μας ανακοίνωσε ότι σκέφτεται να γίνει αυτό το ταξίδι. Μας άφησε μόνους μας να αποφασίσουμε ποιοι θέλουμε να πάμε και ποιοι όχι. Δεν υποχρέωσε κανέναν. Οι περισσότεροι αποφασίσαμε να συμμετέχουμε και να ακολουθήσουμε αυτό το ταξίδι ειρήνης».
-Υπήρχε φόβος;
«Δεν ήταν εύκολο να πας να παίξεις ποδόσφαιρο εν καιρώ πολέμου. Μία βόμβα μπορούσε να πέσει μέσα στο γήπεδο. Τι θα γινόταν τότε; Σίγουρα στο πίσω μέρος του μυαλού μας, υπήρχε ο φόβος, ωστόσο δεν κάναμε πίσω και πλέον είναι κάτι το οποίο έχει ήδη μείνει και θα μείνει να συζητιέται για αρκετά χρόνια».
-Τι δεν θα ξεχάσετε τόσο από το ταξίδι, όσο και από το παιχνίδι;
«Οι εικόνες που αντικρίσαμε πηγαίνοντας οδικώς από τη Βουδαπέστη προς το Βελιγράδι, δεν σβήνονται από το μυαλό. Γκρεμισμένα σπίτια, καμένα αμάξια, διαλυμένα αεροπλάνα. Παρόλα αυτά, η αγάπη του κόσμου μού έχει μείνει στο μυαλό. Είχε βγει στον δρόμο και μας χειροκροτούσε. Μας υποδέχθηκε με μεγάλη θέρμη».
-Κοιτάζοντας όσα συνέβησαν πριν 23 χρόνια, τι συναισθήματα σας δημιουργούνται;
«Πήραμε κι εμείς τα εύσημα ως ποδοσφαιριστές, αλλά πάνω από όλα αποτελεί κάτι που μεγαλώνει την ΑΕΚ. Στον σύλλογο πρέπει να πάνε τα παράσημα. Θέλαμε να περάσουμε το μήνυμα της ειρήνης σε ολόκληρο τον κόσμο και μακάρι να γινόταν κάτι αντίστοιχο και σήμερα για την Ουκρανία».
-Έχετε κρατήσει κάποιο αναμνηστικό;
«Τίποτα πραγματικά. Θέλω να πιστεύω ότι όλες αυτές οι φανέλες θα είναι στο μουσείο του νέου γηπέδου. Εγώ για τον εαυτό μου δεν έχω κρατήσει καμία, τις έχω δώσει όλες. Θέλω να πιστεύω πως θα τις ξαναβρώ στο μουσείο. Η θέση τους είναι εκεί. Για τον κόσμο, για εμάς που συμμετείχαμε, αλλά πάνω από όλα, για την ιστορία της ΑΕΚ».
Βλάνταν Ίβιτς: «Δεν πιστεύαμε πως θα γίνει το φιλικό!»
«Θυμάμαι πως μας ενημέρωσαν από την ομάδα, για την πρόθεση να γίνει αυτό το φιλικό, αλλά μας φαινόταν πολύ περίεργο. Μία ομάδα να έρθει στο Βελιγράδι για να παίξει ποδόσφαιρο; Για να είμαι ειλικρινής, στην αρχή δεν πιστεύαμε πως είναι εφικτό. Εν τέλει έγινε και είναι κάτι που θα μείνει για πάντα στο μυαλό μας. Ήταν μία απίστευτη κίνηση της ΑΕΚ να έρθει και να τιμήσει έναν ολόκληρο λαό».
-Εσείς πώς βιώσατε τη φρίκη του πολέμου;
«Θα πω μόνο πως επί τρεις μήνες, εγώ, η οικογένειά μου και η χώρα μου, βρισκόμασταν υπό την πίεση των βομβαρδισμών του ΝΑΤΟ. Αν με ρωτήσεις για ποιον λόγο, ειλικρινά δεν ξέρω να σου απαντήσω».
-Τι θυμάστε από το ματς;
«Τη στήριξη και την αγάπη των παικτών της ΑΕΚ. Θυμάμαι πως υπήρχαν κάποιες συζητήσεις πριν ξεκινήσει το φιλικό. Όλοι μας έλεγαν πως μας στηρίζουν, πως στέκονται στο πλάι μας. Ζητούσαν πληροφορίες για την κατάσταση που επικρατούσε. Έδειξαν μεγάλο ενδιαφέρον».
-Δυστυχώς το μήνυμα που περάσατε τότε, παραμένει επίκαιρο.
«Ο πόλεμος είναι κάτι θλιβερό, αλλά σύνηθες τις τελευταίες δεκαετίες. Υπήρχε το Αφγανιστάν, το Ιράκ. Μακάρι να μην είχε ξεκινήσει ποτέ και στην Ουκρανία. Χρειάζεται μεγαλύτερη ευαισθητοποίηση και ενημέρωση. Χάνονται αθώες ψυχές. Θα επαναλάβω για τον πόλεμο στην Ουκρανία, πως μακάρι να μην είχε ξεκινήσει, αλλά εφόσον ξεκίνησε, να τελειώσει όσο πιο σύντομα γίνεται».