Γράφει ο Γιάννης Ψαράκης
Αν ρωτήσετε έναν φίλαθλο, όχι απαραίτητα μπασκετικό, να σας πει για τη μεγαλύτερη νίκη Εθνικής ομάδας όλων των σπορ μέχρι το χρυσό στο Ευρωμπάσκετ του 1987 πάω και στοίχημα ότι αυτή επί της τότε ανίκητης Γιουγκοσλαβίας που μας έδωσε το χρυσό στους Μεσογειακούς Αγώνες του 1979 θα βγει πρώτο και με διαφορά σε ένα άτυπο “γκάλοπ”. Ήταν μία εποχή που το ελληνικό μπάσκετ προσπαθούσε να αλλάξει σελίδα μετά τις ολίγον τι τυπικές παρουσίες σε κάποια Ευρωμπάσκετ όπου ξεχώριζε περισσότερο για τις επιδόσεις στο σκοράρισμα του αείμνηστου Γιώργου Κολοκυθά και λιγότερο για τις λιγοστές έως σπάνιες νίκες της.
Ακόμη και στους αλήστου μνήμης Βαλκανικούς Αγώνες οι επιτυχίες μας ήταν μετρημένες και έρχονταν κυρίως όταν οι αντίπαλοι αποφάσιζαν να “κατεβάσουν” δεύτερες ομάδες.
Το χρυσό στους Μεσογειακούς Αγώνες του 1979 όμως έχει μείνει στην ιστορία ως η μεγαλύτερη όχι άγνωστη αλλά λιγότερο προβεβλημένη έως σήμερα επιτυχία Εθνικής μπάσκετ.
Στο Ευρωμπάσκετ που είχε προηγηθεί τον Ιούνιο του 1979 στην Ιταλία είχαμε καταλάβει την 9η θέση (σε 12 ομάδες) που μόνο επιτυχημένη δεν μπορούσε να κριθεί. Ο τότε Ομοσπονδιακός τεχνικός, ο επίσης αείμνηστος Ρίτσαρντ Ντιουκσάιρ ενόψει Μεσογειακών Αγώνων αποφάσιζε να κάνει βαθιές τομές σε σημείο… παρεξήγησης. Άφησε εκτός ομάδας τον Στηβ Γιατζόγλου που τότε βρισκόταν στα ντουζένια του, τον αρχισκόρερ του πρωταθλήματος Χάρη Παπαγεωργίου (που τη σεζόν 1979-80 θα έχανε την πρωτοκαθεδρία και στον Άρη από έναν τύπο που λεγόταν Νίκος Γκάλης…) μέχρι και τον αμετακίνητο αρχηγό της ομάδας Μιχάλη Γιαννουζάκο άφησε εκτός επιλογής για το ταξίδι στο Σπλιτ της τότε ενωμένης Γιουγκοσλαβίας.
Οι “πλάβι” από την πλευρά τους έχοντας κατακτήσει το χάλκινο στο Ευρωμπάσκετ με παίκτες όπως τους θρύλους όπως ο Τσόσιτς, ο Σλάβνιτς, ο Νταλιπάγκιτς, ο Κιτσάνοβιτς ακόμη και ο σκόρερ Βάραγιτς θεωρούσαν ότι στους Μεσογειακούς θα πάρουν το χρυσό από συνήθεια. Ίσως για αυτό από τη 12αδα του Ευρωμπάσκετ κράτησαν 4 παίκτες, τους Ράτκο Ραντοβάνβιτς, Ράικο Ζίζιτς, Μίχοβιλ Νάκιτς και τον Μίρζα Ντελίμπασιτς πλαισιώνοντάς τους με ταλαντούχους και ανερχόμενους όπως ο Κνέγκο, ο Πόλιακ και ο μετέπειτα σκάουτερ κοτζάμ Σικάγο Μπουλς Ίβιτσα Ντούκαν!
Η Ελλάδα σε ομαδικά σπορ στους Μεσογειακούς Αγώνες, σε άνδρες και γυναίκες μέχρι το 1979 μετρούσε όλο κι όλο ένα χρυσό μετάλλιο, στο ποδόσφαιρο το 1951 (Αλεξάνδρεια) όπου όμως είχαν πάρει μέρος όλες κι όλες τρεις ομάδες. Η δική μας μαζί με Αίγυπτο και Συρία…
Η βασική πεντάδα της Εθνικής στους Μεσογειακούς του 1979: Γιαννάκης, Πετρόπουλος, Κοκολάκης, Καρατζουλίδης, Κορωναίος
Η Εθνική λοιπόν πήγε στο Σπλιτ με αρκετούς βετεράνους όπως οι Παραμανίδης, Κοκολάκης, Κατσούλης, Καστρινάκης, Σακελλαρίου, τον ανερχόμενο Παναγιώτη Γιαννάκη μαζί με τον Λιβέρη Ανδρίτσο (τα δύο μέλη που 8 χρόνια αργότερα θα έφταναν στην κορυφή της Ευρώπης) μαζι με τον “Νουρέγιεφ” Κώστα Πετρόπουλο, τον νεαρό Μηνά Γκέκο και τον Τάκη Καρατζουλίδη. Εφικτός στόχος ήταν το βάθρο και αυτό φάνηκε εξ αρχής με τις εύκολες νίκες κόντρα σε Μαρόκο (105-61 με 28 πόντους του Πετρόπουλου), σε Τυνησία (96-56 με 16 του Κορωναίου) και σε Αίγυπτο (107-77 με 33 του Κορωναίου). Ο αγώνας με την Τουρκία έμοιαζε με “τελικός” για την εξασφάλιση μεταλλίου και τον κερδίσαμε εύκολα 86-73 με 24 πόντους του Γιαννάκη και κάπως έτσι φτάσαμε στην τελευταία αγωνιστική (οι αγώνες ήταν με μορφή ομίλου round robin, δηλαδή όλοι με όλους) όπου θα αντιμετωπίζαμε τους επίσης αήττητους αλλά γηπεδούχους Γιουγκοσλάβους. Τους οποίους από το 1961 και μετά σε 27 αναμετρήσεις, επίσημες ή φιλικές μετρούσαμε 26 (συνεχόμενες μάλιστα) ήττες και μία νίκη στους Βαλκανικούς λίγες μέρες πριν τους Μεσογειακούς όπου εμείς είχαμε κατεβάσει την πρώτη ομάδα και αυτοί ουσιαστικά τη δεύτερη ομάδα τους.
Το ημερολόγιο έδειχνε 28 Σεπτεμβρίου ημερομηνία που έμελλε να περάσει στην ιστορία. Οι “πλάβι” αντιμετωπίζουν την Εθνική μας με παροιμιώδη υπεροψία, λόγω και των 26 συνεχών νικών που μετρούσαν τα 18 προηγούμενα χρόνια. Οι φίλαθλοί τους δεν μπορούσαν καν να διανοηθούν ότι δεν θα πάρουν το χρυσό όπως άλλωστε είχαν κάνει και στις τρεις προηγούμενες διοργανώσεις (1967, 1971, 1975). Και την… πάτησαν. Η Εθνική μας τον 20χρονο τότε Γιαννάκη να δίνει μια μοναδική παράσταση σκοράροντας 34 πόντους είχε σταθερά το προβάδισμα σε όλο το ματς, στο 2ο ημίχρονο κράτησε διψήφια απόσταση ασφαλείας και έφτασε στην τελική επικράτηση με 85-74 μέσα στο… σπιτάκι των “πλάβι” που δεν μπόρεσαν να χωνέψουν ποτέ το χουνέρι που τους κάναμε. Άλλωστε μέχρι σήμερα παραμένει η μία από τις δύο επί “Γιουγκοσλαβικού” εδάφους νίκη εθνικής ανδρών σε επίσημο ή φιλικό ματς με πρώτη να έχει καταγραφεί αυτή στις 4 Ιουλίου 1953 σε φιλικό στο Βελιγράδι!
Για την ιστορία τους υπόλοιπους πόντους της Εθνικής πέτυχαν οι: Κοκολάκης 13, Μ.Κατσούλης 9, Πετρόπουλος 9, Κορωναίος 8, Σακελλαρίου 7, Καρατζουλίδης 5 ενώ έπαιξαν δίχως να σκοράρουν ο Καστρινάκης και ο Γκέκος.
Το χρυσό εκείνο είναι ιστορικά ένα από τα μόλις 3 της Ελλάδας σε ομαδικό σπορ σε Μεσογειακούς Αγώνες (πήραμε εκτός του 1951 ένα ακόμη εντός έδρας το 1991 στο ποδόσφαιρο) και ήταν ένα από τα μόλις 7 χρυσά που είχε κατακτήσει η χώρα μας σε εκείνους τους Μεσογειακούς που τότε είχαν αίγλη (καμία σχέση με το σήμερα).
Η Εθνική ομάδα μπάσκετ στην απονομή του χρυσού μεταλλίου στο Σπλιτ
Για την ιστορία τα άλλα 6 χρυσά είχαν κατακτήσει:
Ο θρύλος των μεγάλων αποστάσεων Μιχάλης Κούσης στον Μαραθωνιο
Η Μαρούλα Λάμπρου στο Άλμα εις Μήκος
Η μετέπειτα παγκόσμια ρεκορντγούμαν και νυν Βουλευτής Σοφία Σακοράφα στον Ακοντισμό
Οι αρσιβαρίστες Γιάννης Κατσαϊδώνης (52 κιλά) και Χρήστος Ιακώβου (100 κιλά) και
Ο μετέπειτα Ολυμπιονίκης Μπάμπης Χολίδης στα 52 κιλά της ελληνορωμαϊκής πάλης.
Δείτε ορισμένα στιγμιότυπα του τελικού και της απονομής από τη μετάδοση της ΕΡΤ
www.bnsports.gr
