γράφει : Χρήστος Σωτηρακόπουλος
Αν ήξερε τι αλλαγές θα έφερνε στην ανθρωπότητα η εφεύρεσή του, ποιος γνωρίζει τι θα έκανε o Σκωτσέζος μηχανικός, Τζον Λότζι Μπερντ. Ήταν 26 Ιανουαρίου του 1926, όταν στο εργοστάσιο του σπιτιού του, έκανε τις πρώτες δοκιμές από τον Ιούνιο του 1925 και έξι μήνες αργότερα, μπορούσε σε ένα κοινό πενήντα ατόμων, σε πρώιμη μορφή, να παρουσιάσει την τηλεόραση! Αυτή η «τσίχλα των ματιών», όπως έλεγε ο Σερ Χιου Γκριν (ο άνθρωπος που δημιούργησε τον… μύθο του BBC), είναι αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής μας και η δύναμή της τεράστια.
Γράφει ο Χρήστος Σωτηρακόπουλος
Ένα τέτοιο κομμάτι έκανα την προσέγγιση να το αναλύσω το 2011. Ήταν 13 χρόνια πίσω και μέσα σε αυτό το διάστημα, τα συμπεράσματα έγιναν ακόμα πιο ενοχλητικά έχω την εντύπωση!
Η επιβολή τύπου και κανόνων εδώ και πολλά χρόνια, επιβάλλεται από αυτή την εφεύρεση. Κλείστε τα μάτια και φανταστείτε, πώς θα ήταν ο κόσμος μας χωρίς την τηλεόραση. Όλοι έλεγαν το 2011 καλύτερος, και τώρα πιθανότατα η ίδια απάντηση θα δοθεί!
Επί της ουσίας, θα ήταν ένας κόσμος πολύ λιγότερο παγκοσμιοποιημένος. Και πολύ λιγότερο πληροφορημένος. Έχω την εντύπωση πως μεγαλύτερη ζημιά θα είχε γίνει στον κόσμο, εάν δεν είχε εφευρεθεί το ίντερνετ. Και κατ’ επέκταση, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, που πολλές φορές μεταφέρουν μία είδηση, την οποία οι τηλεοράσεις, όχι μόνο στην Ελλάδα, αλλά γενικότερα, αποκρύπτουν!
Αν και οι Αμερικανοί, που ευθύνονται για δεκάδες ανόητα ρητά, επιμένουν πως κάτι συμβαίνει μόνο αν το έχει δείξει η τηλεόραση, η αλήθεια είναι κάπου στη μέση. Μπορείτε να σκεφτείτε πόσο διαφορετικά ήταν τα πράγματα, όταν ακόμη δεν υπήρχε τηλεόραση; Η δύναμη της εικόνας έχει καταλυτική παρουσία. Τίποτε δεν υπήρξε πιο επικοινωνιακά ισχυρό από κάποια δευτερόλεπτα εικόνας. Το ότι μία φωτογραφία αξίζει όσο χίλιες λέξεις, θα μπορούσε να αντικατασταθεί με το μία τηλεοπτική εικόνα, η οποία ισοδυναμεί με χιλιάδες προτάσεις!
Στον αθλητισμό δεδομένα, μία ζωή χωρίς τηλεόραση θα ήταν αδιανόητο να τη φανταστούμε! Και ειδικά στο ποδόσφαιρο! Πρώτον, το άθλημα θα είχε χρεοκοπήσει, ή θα ήταν εντελώς διαφορετικό από αυτό που απολαμβάνουμε σήμερα. Το 80% των εσόδων του ποδοσφαίρου, προέρχονται από την τηλεόραση. Τα τηλεοπτικά δικαιώματα σώζουν τις μεγάλες διοργανώσεις, αλλά και τα πρωταθλήματα. Οι διαφημίσεις στα γήπεδα και στις φανέλες δεν θα είχαν αξία, αν δεν υπήρχε τηλεόραση. Η εξάπλωση του σπορ σε κάθε γωνία του πλανήτη, δεν θα συνέβαινε χωρίς τη «μαγική εικόνα». Τα ξένα πρωταθλήματα που μεταδίδονται, όπως το αγγλικό σε 200 και πλέον χώρες, ή τα μεγάλα ματς που περιμένουν με αγωνία όλοι οι ποδοσφαιρόφιλοι, θα είχαν ποτέ την ίδια διεισδυτικότητα;
Το Champions League αποτελεί το πιο πετυχημένο προϊόν! Εννοείται πως δεν θα υπήρχε καν, αφού ο αρχικός σχεδιασμός του, από το δίδυμο των Λεντς και Χέμπελ (ανθρώπων που υπήρξαν μαθητές του Ντάσλερ στην Adidas και την ISL πριν αποχωρήσουν το 1989) με την δημιουργία της ΤΕΑΜ και την πρόταση στην UEFA, για νέο φορμάτ διοργάνωσης, βασίστηκε στη δύναμη της τηλεόρασης. Ποιος διαφημιζόμενος θα έδινε τα υπέρογκα ποσά στις ομάδες, αν δεν υπήρχε τηλεοπτική κάλυψη; Και, φυσικά, ποιος θα ήξερε σε άλλη χώρα, πέραν των πολύ σπουδαίων, τους υπόλοιπους παίκτες, όπως συμβαίνει πια τα τελευταία 50 χρόνια, χωρίς αυτή την εφεύρεση του Σκωτσέζου μηχανικού; Όλα είναι σχετικά και κάθε απάντηση δεκτή. Αλλά τα γεγονότα αμείλικτα και η αλήθεια είναι, πως σχεδόν τίποτα δεν θα υπήρχε όπως το ξέρουμε! Ούτε τα παρεπόμενα, δηλαδή η συνδρομητική τηλεόραση, οι πλατφόρμες, η δυνατότητα του να βλέπουμε πράγματα στο σπίτι μας, από ταινίες και σειρές, μέχρι φυσικά όλα τα μεγάλα αθλητικά γεγονότα. Θα ήταν ένας άλλος κόσμος. Δέχομαι ότι μπορεί να ήταν πολύ καλύτερος. Αν και διατηρώ τις επιφυλάξεις μου, γιατί ο κόσμος πάει μπροστά. Σίγουρα, την μεγάλη δύναμη της τηλεόρασης, τη σφετερίστηκε η εξουσία σε πολλά μέρη του πλανήτη και σαφέστατα πάντα στην χώρα μας!
Φεύγοντας πάντως από τα αθλητικά δρώμενα, η αλήθεια είναι πως τουλάχιστον την τελευταία εικοσαετία, μέσα στον 21ο αιώνα, η ποιότητα αυτών που μεταδίδονται, κυρίως στις ανοικτές τηλεοράσεις, αυτές δηλαδή που δεν έχουν συνδρομή, έχει σαφέστατα εκπέσει. Ατελείωτες εκπομπές που αναμασούν τα ίδια και τα ίδια, προγράμματα που απλώς σχολιάζουν κάτι άλλο που είπε ένας άλλος σε κάποιον άλλον, ίδιας υφής και αισθητικής πρόγραμμα, σε ένα γαϊτανάκι εσωστρέφειας! Ακατάσχετη φλυαρία σχετικά με το ποιος την επόμενη χρονιά, θα κάνει ποιο πρόγραμμα ή μεταγραφή, λες και αυτό είναι το βασικότερο που ενδιαφέρει τον τηλεθεατή. Μία ιδιωτική τηλεόραση, βουτηγμένη μέσα στην αβάσταχτη ματαιοδοξία των παρουσιαστών και παρουσιαστριών, που θεωρούν ότι τα δικά τους προβλήματα είναι εκείνα που απασχολούν και τον άνθρωπο που βλέπει! Και μια κρατική τηλεόραση, που παλεύει είναι αλήθεια, αλλά και αυτή δεν ξεφεύγει από την μέγγενη της μετριότητας!
Η ζωή, πάντως, παίζει περίεργα παιχνίδια. Ο κακόμοιρος ο Τζον Λότζι Μπερντ, δεν έβγαλε χρήματα για την τεράστια εφεύρεσή του, αυτή που άλλαξε τον τρόπο που βλέπουμε τον κόσμο. Αυτό λέγεται πραγματική αδικία!