γράφει : Χρήστος Σωτηρακόπουλος
Η εποχή που ο Ρομπέρτο Αρτέμιο Γκαμάχο ήρθε στην Ελλάδα εκείνο το καλοκαίρι του 1972 για να παίξει στον Παναθηναϊκό έχει αποτυπωθεί υπέροχα ως κοινωνικό φαινόμενο στην κωμωδία «Η Ρένα είναι οφσάιντ» με την Ρένα Βλαχοπούλου στο προφητικό για το ίδιο το ελληνικό ποδόσφαιρο σενάριο του μέγιστου Αλέκου Σακελλαρίου! Ακούγοντας την είδηση για τον θάνατο του το μυαλό μου γύρισε μισό αιώνα πίσω και στο πως βίωνε η ελληνική κοινωνία εκείνη την εποχή!
Γράφει ο Χρήστος Σωτηρακόπουλος
Ο Γκραμάχο υπήρξε ένας από τους κορυφαίους επιθετικούς που φόρεσαν τη φανέλα της Ροζάριο Σεντράλ, στην οποία έπαιξε για μια πενταετία (από το 1967 έως το καλοκαίρι του 1972. Σε μία εποχή που η Αργεντινή βίωνε την πρώτη από τις πολλές χρηματοπιστωτικές της κρίσεις ο δρόμος για την Ευρώπη για τους σπουδαίους παίκτες που είχε στο πρωτάθλημα της ήταν κλειστός!
Και αυτό γιατί πρώτον η Ιταλία είχε απαγορεύσει τους ξένους ποδοσφαιριστές μετά το κάζο στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 1966 και τον αποκλεισμό από την Βόρεια Κορέα και δεύτερον η Ισπανία που θα ήταν ο φυσικός προορισμός όλων αυτών των ποδοσφαιριστών σήμερα, επέτρεπε τότε πολύ συγκεκριμένο αριθμό ξένων παικτών!
Έτσι και αυτός και ο Χουάν Ραμόν Βερόν μεγάλος σταρ της Εστουδιάντες, ήρθαν στον Παναθηναϊκό ενώ ο Ολυμπιακός είχε πάρει τον γκολκίπερ της ίδιας ομάδας, Πολέτι, και τον επιθετικό Αλτσιμπάρ, ενώ ο πιο ακριβός της εποχής ήταν ο Μιγκέλ Νικολάου, που κόστισε τότε 5 εκατομμύρια δραχμές στον Ολυμπιακό. Ένα ποσό με το οποίο κάποιος μπορούσε να αγοράσει τρεις ολόκληρες πολυκατοικίες στο Κολωνάκι! Ο Νικολάου ήρθε στην Ελλάδα από την Μπόκα Τζούνιορς, αλλά ένας σοβαρός τραυματισμός στην προετοιμασία στην Αυστρία ουσιαστικά του τελείωσε άδοξα την καριέρα.
Ο Γκραμάχο μαζί με τον Βερόν την εποχή που ήταν αντίπαλοι στην Αργεντινή σε ματς Ροζάριο- Εστουδιάντες.
Την ίδια εποχή η ΑΕΚ είχε φέρει επίσης ανάμεσα σε άλλους και τον πολύ σπουδαίο τερματοφύλακα Ερέα από την Αργεντινή που είχε αγωνιστεί στην Εστουδιάντες, στη Μπόκα Τζουνιορς και στην Σάντος όπου υπήρξε συμπαίκτης με τον Πελέ. Αυτός έμεινε πολλά χρόνια στην χώρα μας, έως τον πρόωρο θάνατο του το 2005.
Όλοι αυτοί φυσικά δεν μπορούσαν να παίξουν ως ξένοι στην Ελλάδα, αφού ο νόμος δεν το επέτρεπε, αλλά φυσικά είχε βρεθεί η… κερκόπορτα εμφανίζοντας τους πως είχαν κάποιο πρόγονο Έλληνα συνήθως κάποια γιαγιά!
Ο «El Loco» όπως αποκαλούσαν τον Γκραμάχο στο Σαντιάγο ντελ Εστέρο ή «El Chango», όπως τον φώναζαν στην αγαπημένη του Ροζάριο, έκανε το ντεμπούτο του σε ηλικία 15 ετών στη Σεντράλ Αρχεντίνο. Ξεχώρισε άμεσα και 19 ετών μεταγράφηκε στη Ροζάριο Σεντράλ, όπου αγωνίστηκε πέντε χρόνια ως το 1972, όταν πέρασε τον Ατλαντικό για λογαριασμό του Παναθηναϊκού!
Ο πρωταθλητής Ελλάδας εκείνο το καλοκαίρι, έπειτα από ένα χρόνο απουσίας από την Ευρώπη, επέστρεφε στη διοργάνωση που το 1971 είχε παίξει στον τελικό του Κυπέλλου Πρωταθλητριών κόντρα στον Άγιαξ, στο Γουέμπλει έχοντας αμιγώς ελληνική ομάδα! Υπό τις οδηγίες του Φέρεντς Πούσκας αναγκαστικά ακολουθούσε τις επιταγές της εποχής και έψαχνε επίσης να βρει στην Λατινική Αμερική καλούς ποδοσφαιριστές που θα τους εμφανίζανε ως απογόνους Ελλήνων για να μπορέσουν να πάρουν την άδεια του να αγωνιστούν! Ήρθε λοιπόν εκείνον τον Ιούλιο, ο Ρομπέρτο Γκραμάχο μαζί με τους Χουάν Ραμόν Βερόν, Αρακέν Ντεμέλο που ήταν Βραζιλιάνος και τον Σεβεριάνο Ιράλα που ήταν από την Παραγουάη!
Ωστόσο, από τον Σεπτέμβριο του ’72 ως τον Δεκέμβριο του ’73 έπαιξε σε όλα κι όλα 10 παιχνίδια. Η τάση του σώματος του να παίρνει εύκολα κιλά ήταν αυτό που τον αποδιοργάνωσε πλήρως, αφού από τις φωτογραφίες της άφιξης του, να φανταστεί κανείς πως μέσα σε ένα τρίμηνο είχε πάρει 18 κιλά. Δεν ενσωματώθηκε ποτέ πλήρως στην ομάδα και ζήτησε να φύγει, διότι οι σχέσεις του με τον Φέρεντς Πούσκας δεν ήταν καθόλου καλές. Οι γνωρίζοντες πράγματα την εποχή εκείνη λένε πως ο Ούγγρος τεχνικός, που επίσης ήταν λάτρης του καλού φαγητού, μερικές φορές έλεγε περιπαικτικά πως ήταν πιο έτοιμος στα κιλά του για να παίξει από τον Αργεντινό παίκτη. Ο Ιράλα έφυγε πρώτος τα Χριστούγεννα του 72 και ο Γκραμάχο ένα χρόνο αργότερα με τον Βερόν και τον Ντεμέλο, αντίθετα, να δείχνουν στο γήπεδο την ποιότητα τους βοηθώντας πολύ τον ΠΑΟ.
Ο Γκραμάχο επέστρεψε στη χώρα του και πήγε στην Ουρακάν υπό τις οδηγίες του θρυλικού, Λουίς Μενότι, με την οποία κατέκτησε τον τίτλο, ενώ έπαιξε ακόμη στις Κίλμες, Ντεπορτίβο Κουένκα και Ολίμπο. Μερικά χρόνια αργότερα, ήταν αυτός που πρότεινε στον Παναθηναϊκό να αποκτήσει τον περίφημο Λουίς Αντρεούτσι που ήρθε το 1980 με τυμπανοκρουσίες. Και έφυγε μετά από την περίφημη ιστορία, όταν έδειξε τα γεννητικά του όργανα στην εξέδρα, επειδή αποδοκιμαζόταν μετά από έναν πανηγυρισμό γκολ σε ένα ματς με την Καβάλα.
Στα χαρακτηριστικά δημοσιεύματα που υπάρχουν στο κείμενο μπορείτε να δείτε την φρενίτιδα που υπήρχε εκείνο το καλοκαίρι του 1972, με την άφιξη των λατινοαμερικάνων ποδοσφαιριστών, και αν δεν έχετε δει την ταινία με την Ρένα Βλαχοπούλου, καλοκαίρι είναι, αναζητήστε την στο διαδίκτυο και θα αντιληφθείτε πόσο μπροστά από την εποχή ήταν το σενάριο!