Ο Παναθηναϊκός της τελευταίας διετίας βρίσκεται μεταξύ… φθοράς και αφθαρσίας με τον Δημήτρη Γιαννακόπουλο να επιλέγει πλέον μία δοκιμασμένη λύση. Οι «πράσινοι αποφάσισαν να δώσουν τα κλειδιά της επόμενης μέρας στον Εργκίν Αταμάν και το BN Sports θυμάται τα πεπραγμένα των πρωταθλητών Ευρώπης στο ξεκίνημά τους στην ελληνική πραγματικότητα.
Η απογοητευτική εικόνα κυρίως της τελευταίας διετίας στο «πράσινο στρατόπεδο» έφερε την αντίδραση από μεριάς ηγεσίας και αυτή ήρθε εμφατικά. Ο Εργκίν Αταμάν είναι ο εκλεκτός για να βγάλει τον Παναθηναϊκό από την εσωστρέφειά του και το… βάλτο του και να φωτίσει ξανά την ένδοξη ιστορία του συλλόγου.
Σε έναν κοινό νου, το να αντικαταστήσει κανείς ένα φαινόμενο προβληματικό με κάποιο από τα κορυφαία «ανταλλακτικά» τη αγοράς, φαντάζει μία επιλογή ασφαλής και σίγουρη. Μία απόφαση καθόλα σωστή με μαθηματική ακρίβεια. Έλα όμως που οι σύλλογοι δεν είναι μηχανές αλλά ζωντανοί οργανισμοί. Και κάποιες φορές, ακόμα κι αν… ψωνίζει κανείς από το πάνω ράφι και η διαλογή φαντάζει ιδανική, την επιτυχία δεν μπορεί να του την εγγυηθεί κανείς. Και το γεγονός αυτό το επαληθεύει η ίδια η ιστορία.
Ο Τούρκος τεχνικός έρχεται για να εργαστεί στον τόπο μας κουβαλώντας μαζί του (πέρα από τις υψωμένες γροθιές του) και δύο Ευρωλίγκες. Ούτε ο πρώτος ούτε ο τελευταίος πιθανότατα είναι που φέρνει μαζί του ανάλογες διακρίσεις και επιτυχίες. Είναι αυτό όμως αρκετό για να βγάλει τον «εξάστερο» από τη λήθη του και να δημιουργήσει ένα σύνολο για το οποίο οι φίλοι του θα καμαρώνουν ξανά; Κάποιοι εκ των ήδη πετυχημένων προκατόχων του τα κατάφεραν, οι περισσότεροι όμως όχι, με την Ελλάδα να φαντάζει… ναρκοπέδιο.
Ζέλικο Παβλίσεβιτς (Τσιμπόνα 1986, Γιουροπλάστικα 1991)
Ο «ΖεΠα» των δύο κατακτήσεων του Κυπέλλου Πρωταθλητριών ήρθε στα μέρη μας το καλοκαίρι του 1991 ως τροπαιούχος και ένας εκ των κορυφαίων του είδους. Η οικογένεια Γιαννακόπουλου του πρόσφερε ένα… σκασμό λεφτά για να δημιουργήσει ένα σύνολο που θα πρωταγωνιστήσει στο υψηλότερο επίπεδο (ο Παναθηναϊκός έπαιζε τότε στο Κόρατς), ωστόσο αυτό δεν ήταν αρκετό όπως αποδείχθηκε από την πρώτη κιόλας χρονιά.
Υπό τις οδηγίες του Κροάτη τεχνικού, το «τριφύλλι» κατέλαβε την 8η θέση (η χειρότερη από αρχής καταβολής της Α’ και Α1 εθνικής κατηγορίας, 1963-64). Αυτό είχε αντίκτυπο και στις εκτός των συνόρων διοργανώσεις καθώς δεν κατάφερε να πάρει ένα από τα ευρωπαϊκά εισιτήρια της επόμενης σεζόν (τελευταία φορά που είχε συμβεί αυτό ήταν το 1966-67). Βέβαια σε όλα αυτά πρέπει να συνυπολογιστεί και ένας μηδενισμός που υπέστη λόγω επεισοδίων σε έναν αγώνα με τον Πανιώνιο, χωρίς ωστόσο να αποτελεί αυτό δικαιολογία για την κάκιστη εικόνα της ομάδας.
Τη δεύτερη και τελευταία του εν Ελλάδι σεζόν, η αρμάδα του Παβλίσεβιτς παρουσίασε σαφώς πιο βελτιωμένη εικόνα στο πρώτο επαγγελματικό πρωτάθλημα της μεγάλης κατηγορίας (1992-93). Οι προσθήκες των Γκάλη, Βράνκοβιτς, Κόζαμετς και Σοκ, βοήθησαν τους «πράσινους» να φτάσουν μέχρι τους τελικούς με τον… άσπονδο εχθρό τους, Ολυμπιακό, από τον οποίο βέβαια έχασαν τον τίτλο, χωρίς να κατέβουν στον τέταρτο τελικό του ΣΕΦ, λόγω διαμαρτυρίας για τη διαιτησία. Μοναδική του διάκριση αποτέλσεε η κατάκτηση του Κυπέλλου το 1993.
Μπόζινταρ Μάλκοβιτς (Γιουροπλάστικα 1989 και 1990, Λιμόζ 1993)
Αφού μεσολάβησε μία διετία με τον Κώστα Πολίτη στον πάγκο και τον Παναθηναϊκό σε σαφώς καλύτερη μοίρα, η έλευση του τρις πρωταθλητή, Μπόζινταρ Μάλκοβιτς, αποσκοπούσε στην εκτόξευση και αυτή ήρθε με το… καλημέρα. Ο Ντομινίκ Γουίλκινς ήρθε και προστέθηκε στην ήδη ταλαντούχα και ικανή ομάδα των «πρασίνων» που έφτασαν μέχρι το τέλος της διαδρομής στην Ευρώπη από την πρώτη κιόλας χρονιά του Σέρβου προπονητή στο τιμόνι της ομάδας (στέφθηκαν και Κυπελλούχοι Ελλάδος).
Ωστόσο, η ξαφνική φυγή του Αμερικανού άσου πριν καν τελειώσει η χρονιά (1995-96) έφερε την κατάρρευση εντός των τειχών, με τη δεύτερη σεζόν του να είναι σαφώς πιο δύσκολη. Το αποδυναμωμένο «τριφύλλι» τερμάτισε στην πέμπτη θέση της βαθμολογίας, χάνοντας παράλληλα και το δικαίωμα συμμετοχής στη διοργάνωση που ένα χρόνο πίσω είχε κατακτήσει. Κάπως έτσι ολοκληρώθηκε και η παρουσία του Μάλκοβιτς στους «πράσινους» με δύο εκ διαμέτρου αντίθετα πρόσωπα.
Ζέλικο Ομπράντοβιτς (Παρτιζάν 1992, Μπαναλόνα 1994, Ρεάλ Μαδρίτης 1995)
Οι συστάσεις για τον «άρχοντα των δαχτυλιδιών» και την… αφεντιά του είναι περιττές. Μπορεί η κοινή πορεία Παναθηναϊκού και Ομπράντοβιτς επί 13 χρόνια να αποτελούσε το pick και των δύο πλευρών, παρόλα αυτά δεν πρέπει να αμελείται πως ο «Ζοτς» ήρθε στην Ελλάδα ως ένας ήδη πετυχημένος τεχνικός. Και στην Αθήνα συνέχισε από εκεί που το άφησε στην Ισπανία.
Ο Ζέλικο Ομπράντοβιτς, ο οποίος έχαιρε της αποδοχής της διοίκησης του «τριφυλλιού» από το ξεκίνημα, «άγγιξε» με το καλημέρα το triple-crown (έχασε στις λεπτομέρειες το Κύπελλο από την ΑΕΚ του Ίβκοβιτς). Η κορυφή λοιπόν της Ευρώπης που ήρθε μέσω Θεσσαλονίκης (Final-4, 2000) και η… αεράτη κατάκτηση του πρωταθλήματος απέναντι στον ΠΑΟΚ, έδειξαν τι θα ακολουθούσε. Πως είναι δυνατόν λοιπόν να μην πετύχει ένας «γάμος» που ξεκίνησε έτσι;
Τσάβι Πασκουάλ (Μπαρτσελόνα 2010)
Ο σχεδόν αιωνόβιος προπονητής της Μπαρτσελόνα, είδε στην προοπτική του Παναθηναϊκού την κατάλληλη πρόκληση για να ξεκινήσει την εκτός Ιβηρικής χερσονήσου, καριέρα του. Οι «πράσινοι» από την άλλη έψαχναν τον αντι-Ζέλικο και ο Καταλανός, με το παράσημο της κατάκτησης του… πάνθεον της Ευρώπης το 2010, φάνταζε ως μία λύση ενδεδειγμένη.
Η κοινή πορεία λοιπόν Πασκουάλ και Παναθηναϊκού (Οκτώβρης 2016 – Δεκέμβρης 2018) χωρίστηκε στα δύο. Αφενός μεν το «τριφύλλι» υπό τις οδηγίες του επέστρεψε στο «θρόνο» του στην Ελλάδα (την πρώτη του σεζόν μάλιστα πανηγύρισε το πρωτάθλημα μέσα στο ΣΕΦ) αφετέρου δε, στην Ευρώπη δεν έγινε το βήμα παραπάνω. Και τις δύο περιόδους, αποκλείστηκε εύκολα από την μετέπειτα πρωταθλήτρια Ευρώπης, με το «ταβάνι» του να αποτελεί η παρουσία στα playoffs.
Συνεπώς ο πέμπτος κάτοχος της κορυφαίας τη τάξει διασυλλογικής διοργάνωσης που θα κοουτσάρει τον Παναθηναϊκό, είναι ο Εργκίν Αταμάν. Ο «καπετάνιος» της Εφές που όχι μόνο την πήγε στην κορυφή της «γηραιάς ηπείρου» αλλά τη διατήρησε εκεί και αν δεν ήταν η σεζόν του Covid-19, πιθανότατα θα είχε σημειώσει triple-double. Παρόλα αυτά, οι πέντε προαναφερθέντες δεν αποτελούν τους μοναδικούς… αφέντες της Ευρώπης που έχουν εργαστεί στην Ελλάδα.
Γιόνας Καζλάουσκας (Ζαλγκίρις 1999)
Η απόλυτη επιτυχία της σεζόν 1997 έφερε τη σταδιακή παρακμή στο Λιμάνι με τον Ολυμπιακό να πηγαίνει από το κακό στο χειρότερο τα πρώτα χρόνια του νέου αιώνα. Για το λόγο αυτό και λίγο πριν αναλάβουν οι Αγγελόπουλοι τις τύχες της ομάδας, πίστεψαν στον Πειραιά πως η… αίγλη ενός πρωταθλητή Ευρώπης θα μπορούσε να βελτιώσει την κατάσταση. Μάταια όμως.
Το ρόστερ δεν ήταν ανάλογο των προσδοκιών για τον μάστερ του γρήγορου παιχνιδιού (του λεγόμενου run and gun) και έτσι ο Ολυμπιακός του Καζλάουσκας συμβιβάστηκε με την απογοητευτική 8η θέση του πρωταθλήματος το 2005 με 12 νίκες και 16 ήττες καθώς και στο κάκιστο ρεκόρ στην Ευρώπη. Τη δεύτερη χρονιά η κατάσταση βελτιώθηκε σαφέστατα χωρίς βέβαια οι Πειραιώτες να πανηγυρίσουν κάποιο τίτλο επί των ημερών του.
Πίνι Γκέρσον (Μακάμπι Τελ Αβίβ 2004 και 2005)
Η… δίψα των αδερφών Αγγελόπουλων για να μεγαλώσουν κατευθείαν τον Ολυμπιακό, τους οδήγησε στον πιο πετυχημένο τεχνικό εκείνη την περίοδο. Η Μακάμπι του Πίνι Γκέρσον κυριαρχούσε στην Ευρώπη και κάτι αντίστοιχο οραματίστηκαν και εκείνοι για τους «ερυθρόλευκους». Έλα όμως τα… χνώτα των δύο πλευρών, δεν ταίριαξαν ποτέ.
Η διοίκηση ξόδευε ασύστολα όχι όμως και στοχευμένα όπως έχει τονίσει ο Ισραηλινός σε συνέντευξή του, φωτογραφίζοντάς τους ως τη βασική αιτία που τα αναμενόμενα αποτελέσματα δεν ήρθαν στον Ολυμπιακό επί των ημερών του. Οι Πειραιώτες με τον Γκέρσον στον πάγκο και τα πολλά εκατομμύρια στο παρκέ, επέστρεψαν στη διεκδίκηση των τίτλων και τα προημιτελικά στην Ευρωλίγκα, χωρίς ωστόσο να προσθέσουν κάτι στο παλμαρέ τους.
Ντέιβιντ Μπλατ (Μακάμπι Τελ Αβίβ 2014)
Ο Γιάννης Σφαιρόπουλος πρόσφερε πολλά στο Λιμάνι, διαδεχόμενος τον Γιώργο Μπαρτζώκα στην πρώτη του θητεία, ωστόσο η αδυναμία του Ολυμπιακού να… πιει συστηματικά νερό από την πηγή στην οποία έφτανε, έφερε και την αλλαγή. Η πρόσληψη του κοσμογυρισμένου, έμπειρου και ικανότατου Ντέιβιντ σκόρπισε τον ενθουσιασμό στις τάξεις των «ερυθρολεύκων» όμως όχι για πολύ.
Οι Πειραιώτες έχασαν στο… νήμα την πρόκρισή τους στα playoffs της EuroLeague (ένατοι με ρεκόρ 15-15), με τις υποχρεώσεις τους εντός των τειχών να ολοκληρώνονται νωρίς νωρίς με την περιβόητη αποχώρηση από το ΟΑΚΑ στον ημιτελικό του Κυπέλλου.
Ο ταλαιπωρημένος λόγω της περιπέτειας της υγείας του Μπλατ, δεν εμφάνισε τον Ολυμπιακό που πολλοί σκέφτηκαν στο άκουσμα της έλευσής του και αποχώρησε με συνοπτικές διαδικασίες στο ξεκίνημα της σεζόν 2019-20.
Μάνος Φυρογένης